Bà Marie Damour, người đảm nhiệm vị trí Tổng Lãnh sự Mỹ tại TP HCM từ tháng 8, cho biết thông tin trên tại cuộc gặp với các phóng viên hôm nay, trong bối cảnh Trung Quốc liên tục vi phạm vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa Việt Nam. Thượng đỉnh Đông Á (EAS) diễn ra tại Bangkok, nằm chuỗi các sự kiện của Hội nghị cấp cao ASEAN trong thời gian 2-4/11.
"Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển 1982 (UNCLOS) cần được vận hành và tuân thủ", bà Damour nói, khẳng định bất kỳ nước nào cũng phải có quyền và trách nhiệm ngang nhau theo luật pháp quốc tế. "Chúng tôi cho rằng Trung Quốc thiếu trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế."
Theo bà Damour, Mỹ và ASEAN có mối quan hệ chặt chẽ. Mỹ đã chú trọng hỗ trợ Việt Nam, Philippines và các nước khác trong khu vực tăng cường năng lực. Mỹ cũng nhiều lần ra thông báo phản đối hành vi Trung Quốc ngăn cản khai thác tài nguyên trên lãnh thổ nước khác.
Bà Marie Damour, Tổng Lãnh sự Mỹ, trong cuộc gặp với các phóng viên tại nhà riêng ở TP HCM sáng 29/10. Ảnh: Nhật Duy.
"Chúng tôi đặt trọng tâm vào việc đảm bảo thực thi luật pháp quốc tế và quyền lợi của tất cả các nước, hướng đến tự do hàng hải. Việt Nam là đối tác quan trọng của Mỹ trong việc thực hiện vấn đề này", bà Damour nói.
Từ đầu tháng 7, Tàu khảo sát Địa chất Hải Dương 8 của Trung Quốc cùng nhóm tàu hộ tống bắt đầu xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa Việt Nam, vi phạm nghiêm trọng quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam theo Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS) mà Việt Nam, Trung Quốc đều là thành viên. Nhóm tàu này rời vùng biển Việt Nam từ hôm 24/10, theo dữ liệu theo dõi tàu biển Marine Traffic.
Phó tổng thống Mỹ Mike Pence hôm 24/10 cáo buộc Trung Quốc hành động hung hăng, gây bất ổn khi cản trở hoạt động dầu khí của Việt Nam trên Biển Đông. Ông cho rằng hành động quân sự hóa và cách tiếp cận của Trung Quốc với các nước láng giềng trong khu vực những năm qua "ngày càng khiêu khích". Bộ Ngoại giao, Bộ Quốc phòng và nhiều quan chức, nghị sĩ Mỹ trước đó cũng chỉ trích Trung Quốc can thiệp hoạt động dầu khí lâu đời của Việt Nam ở Biển Đông, làm suy yếu hòa bình, an ninh khu vực và vi phạm các quy tắc quốc tế.
Nhiều nước trên thế giới cũng như ASEAN bày tỏ lo ngại về tình hình ở Biển Đông.
Nhật Duy