"Bắc Kinh đã tăng cường sử dụng các tàu 'dân quân biển' để thường xuyên hăm dọa thủy thủ và ngư dân Malaysia, Philippines. Hải cảnh Trung Quốc cũng tìm cách ngăn cản Việt Nam tiến hành hoạt động khai thác dầu mỏ và khí đốt ở vùng biển của Việt Nam", Phó tổng thống Mỹ Mike Pence hôm qua cho biết trong bài phát biểu dài 40 phút tại sự kiện do Trung tâm Wilson tổ chức ở Washington.
Pence đã chỉ trích hàng loạt chính sách của Trung Quốc, cho rằng Bắc Kinh chưa có hành động đáng kể nhằm cải thiện quan hệ kinh tế với Mỹ, trong khi các động thái của nước này ngày càng hung hăng và gây bất ổn.
Phó tổng thống Pence phát biểu tại Trung tâm Wilson hôm 24/10. Ảnh: AP.
"Lãnh đạo Trung Quốc khi đứng tại Vườn Hồng, Nhà Trắng năm 2015 từng khẳng định nước này 'không có ý định quân sự hóa' Biển Đông, nhưng họ đã triển khai tên lửa chống hạm và phòng không hiện đại tới các đảo nhân tạo được cải tạo trái phép tại đây", Phó tổng thống Mỹ nói thêm.
Ông cho rằng các hành động quân sự hóa và cách tiếp cận của Trung Quốc đối với các nước láng giềng trong khu vực những năm qua "ngày càng khiêu khích". Pence khẳng định Mỹ giờ đây coi Trung Quốc là một đối thủ kinh tế và chiến lược, quan điểm được thể hiện trong báo cáo Chiến lược An ninh Quốc gia 2017 và được đông đảo người dân Mỹ ủng hộ.
Phát biểu của Phó tổng thống Pence được đưa ra không lâu trước khi Hội nghị thượng đỉnh Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC) khai mạc tại Chile vào tháng sau. Nhà Trắng tỏ ý hy vọng Tổng thống Donald Trump sẽ ký một thỏa thuận thương mại sơ bộ với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại sự kiện này.
Nhóm tàu khảo sát Địa chất Hải Dương 8 của Trung Quốc liên tục vi phạm vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa Việt Nam ở phía nam Biển Đông từ tháng 7. Việt Nam đã nhiều lần phản đối hành động của Trung Quốc, khẳng định các hành vi cản trở hoạt động dầu khí của Việt Nam trên vùng biển của Việt Nam là sự vi phạm luật pháp quốc tế, vi phạm UNCLOS.
Nhóm tàu khảo sát Trung Quốc đã rời vùng biển Việt Nam từ hôm 24/10 và đang thực hiện hành trình về Trung Quốc, Reuters dẫn dữ liệu của trang web theo dõi định vị tàu biển Marine Traffic cho biết.
Bộ Ngoại giao, Bộ Quốc phòng và nhiều quan chức, nghị sĩ Mỹ trước đó bày tỏ quan ngại về hoạt động xâm phạm vùng biển Việt Nam của tàu Trung Quốc. Nhiều quốc gia khác như Anh, Pháp, Đức, Nhật Bản cũng lên tiếng phản đối các hành động làm gia tăng căng thẳng ở Biển Đông.
Vũ Anh (Theo Straits Times)