"Nếu họ không thực hiện theo chương trình và khung thời gian của tất cả cam kết đã đưa ra, từ ngày 7/7, chúng tôi sẽ đưa lò phản ứng Arak về trạng thái cũ", Tổng thống Iran Hassan Rouhani hôm 3/7 cảnh báo, đề cập đến các bên tham gia thỏa thuận hạt nhân Iran năm 2015 (JCPOA). "Đây là trạng thái mà họ từng nói là nguy hiểm và có thể sản xuất plutonium".
Theo thỏa thuận JCPOA, Iran đã loại rút lõi nhiên liệu của lò phản ứng Arak và thay bằng xi măng vào tháng 1/2016. Lò phản ứng nước nặng này được dùng để tạo ra plutonium, thành phần chính của vũ khí hạt nhân.
Lãnh đạo Iran vẫn để mở cánh cửa cho các cuộc đàm phán, nói rằng Iran sẽ giảm dự trữ uranium đã làm giàu xuống dưới mức giới hạn 300 kg theo quy định của JCPOA nếu các bên ký kết Anh, Pháp, Đức, Nga và Trung Quốc tôn trọng cam kết của họ. Tuy nhiên, ông cũng cảnh báo Tehran sẽ làm giàu thêm uranium nếu các bên không hành động.
"Chúng tôi sẽ trở lại tình trạng đó trừ khi họ thực thi tất cả cam kết về Arak. Từ ngày 7/7, mức độ làm giàu uranium của chúng tôi sẽ không còn là 3,67%. Chúng tôi sẽ tạm gác lại cam kết này và tăng đến mức chúng tôi cảm thấy đủ và cần", Rouhani nói thêm.
Căng thẳng gia tăng giữa Mỹ và Iran sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump rút khỏi thỏa thuận hạt nhân vào tháng 5/2018 và áp đặt hàng loạt biện pháp trừng phạt đối với Tehran trong nỗ lực cắt nguồn thu từ dầu mỏ của nước này.
Lo ngại xảy ra xung đột quân sự tiếp tục tăng cao khi Mỹ triển khai tàu sân bay, máy bay ném bom B-52 và tiêm kích tàng hình F-22 đến Vùng Vịnh, trong khi Trump cảnh báo người Iran "đang đùa với lửa" khi phá rào thỏa thuận hạt nhân.
Hesamodin Ashena, cố vấn của Tổng thống Rouhani, cảnh báo Trump không nên nghe lời quan chức diều hâu trong chính quyền, ám chỉ sự gây hấn với Iran có thể khiến ông trở thành "tổng thống một nhiệm kỳ". "Chúng tôi từng khiến một tổng thống Mỹ thất cử, chúng tôi có thể làm điều đó một lần nữa", Ashena nói, đề cập đến Jimmy Carter, người không trúng cử nhiệm kỳ thứ hai do cuộc khủng hoảng con tin Iran năm 1980.
Các quốc gia châu Âu đã cảnh báo Iran không thực hiện những lời đe dọa này và tiếp tục chương trình hạt nhân. "Iran sẽ không đạt được gì khi rút khỏi các điều khoản của thỏa thuận", Bộ Ngoại giao Pháp cảnh báo hôm 3/7. "Việc nghi ngờ thỏa thuận sẽ chỉ gia tăng căng thẳng trong khu vực".
Tổng thống Iran cũng kêu gọi châu Âu và Mỹ trở lại bàn đàm phán. "Quay trở lại để hiểu, tôn trọng luật pháp và nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc. Trong những điều kiện đó, tất cả chúng ta có thể tuân thủ thỏa thuận hạt nhân", Rouhani cho hay.
Huyền Lê (Theo AFP)