"Không có thông điệp nào cho Iran, họ biết mình đang làm gì. Tôi nghĩ họ đang đùa với lửa", Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm qua phát biểu tại Nhà Trắng sau khi Iran tuyên bố tích trữ hơn 300 kg nguyên liệu uranium hexafluoride (UF6), hành động được xem là "phá rào" quy định trong thỏa thuận mang tên Kế hoạch hành động Chung Toàn diện (JCPOA) được nước này ký với các cường quốc năm 2015.
Việc sở hữu quá 300 kg UF6 là bước đi lớn đầu tiên của Iran trong việc đình chỉ các cam kết với JCPOA kể từ khi Mỹ rút khỏi thỏa thuận hồi năm ngoái. Tuy nhiên, Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif khẳng định hành động này không vi phạm điều khoản thỏa thuận và Tehran có quyền phản ứng với quyết định của Washington.
Giới chuyên gia cho rằng động thái của Iran có thể gây nhiều hậu quả lâu dài trong bối cảnh các cường quốc đang tìm cách cứu vãn JCPOA, cũng như ngăn một cuộc xung đột giữa Washington và Tehran. Các quốc gia như Đức và Anh đều từ chối rút khỏi JCPOA, chưa áp dụng biện pháp cấm vận Iran và hối thúc nước này ngừng vi phạm điều khoản thỏa thuận.
Tehran hôm 8/5 đình chỉ hai trong số các cam kết trong JCPOA. Iran còn ra tối hậu thư hai tháng cho châu Âu, Trung Quốc và Nga có biện pháp giúp nước này giảm bớt lệnh trừng phạt từ Mỹ và bán được dầu, nếu không họ sẽ rút thêm cam kết trong thỏa thuận.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Iran Abbas Mousavi hôm qua cảnh báo "sắp hết thời gian" để cứu vãn thỏa thuận hạt nhân giữa Iran với các cường quốc, nhưng khẳng định các bước đi nhằm rút bớt cam kết của nước này vẫn "có thể đảo ngược".
Sau khi Mỹ rút khỏi JCPOA hồi năm ngoái và tăng cường trừng phạt, lãnh tụ tinh thần tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei cho rằng các nỗ lực của châu Âu trong việc giúp Tehran hưởng lợi từ thỏa thuận chỉ là "trò đùa cay đắng".
Vũ Anh (Theo Reuters)