"Nghiêm túc đấy chứ?", Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif ngày 2/7 viết trên Twitter, phản ứng với cáo buộc của thư ký báo chí Nhà Trắng Stephanie Grisham rằng Tehran đã vi phạm các điều khoản của thỏa thuận hạt nhân 2015 (JCPOA) ngay từ trước khi nó được ký kết.
Tuyên bố được đưa ra sau khi hãng thông tấn Fars của Iran thông báo kho dự trữ uranium làm giàu của nước này hiện đã vượt qua giới hạn 300 kg được quy định theo thỏa thuận hạt nhân 2015. Zarif khẳng định Iran vẫn duy trì mức uranium làm giàu thấp hơn mức cho phép của thỏa thuận và chỉ "phá rào" sau khi Mỹ đơn phương rút khỏi JCPOA.
Ngoại trưởng Iran cho rằng hành động của họ hoàn toàn không vi phạm các nguyên tắc và Tehran chỉ đang thực hiện "quyền phản ứng" khi Mỹ quay lưng với thỏa thuận.
Trước đó, Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA), cơ quan chịu trách nhiệm giám sát chương trình hạt nhân của Iran, đã tuyên bố Tehran vi phạm giới hạn về khối lượng nguyên liệu hạt nhân được phép sở hữu. Thông báo này khiến Tổng thống Mỹ Donald Trump không hài lòng và đưa ra cảnh báo rằng Tehran "đang đùa với lửa".
"Tôi không có bất cứ thông điệp nào dành cho Iran. Họ tự ý thức những gì họ đang làm. Họ tự biết được mình đang đối đầu với điều gì và tôi nghĩ họ đang đùa với lửa", ông Trump trả lời các phóng viên khi được hỏi liệu ông có thông điệp nào dành cho Iran.
Hành động "phá rào" của Iran có thể để lại những hệ quả nghiêm trọng trong bối cảnh các nước châu Âu đang cố gắng thuyết phục Mỹ và Iran thoát khỏi tình thế đối đầu, quay trở lại bàn đàm phán.
Daryl Kimball, giám đốc điều hành của Hiệp hội kiểm soát vũ khí Quốc tế, cho rằng cáo buộc của Nhà Trắng về việc Iran vi phạm thỏa thuận hạt nhân từ lâu là "không logic". Ông chỉ ra rằng khi thỏa thuận được ký kết, Tehran và IAEA đã nhất trí về một "lộ trình" để Iran trả lời những câu hỏi của các thanh sát viên hạt nhân về chương trình nghiên cứu vũ khí hạt nhân của nước này.
"Tiến trình đó vẫn đang được tiến hành", Kimball nói, bổ sung rằng không có tiêu chuẩn quốc tế nào cấm Iran làm giàu uranium. "Cáo buộc đó là không đúng, đây chỉ là quan điểm của phía Mỹ", ông nói.
Quan hệ giữa Mỹ và Iran xấu đi kể từ khi Tổng thống Donald Trump tuyên bố rút khỏi thỏa thuận hạt nhân 2015. Sau khi rời bỏ thỏa thuận, ông Trump liên tiếp tái áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Iran bất chấp nỗ lực ngăn cản từ các cường quốc châu Âu. Đáp trả lại hành động của ông chủ Nhà Trắng, Tehran cũng thể hiện quan điểm cứng rắn khi tuyên bố sẵn sàng đối đầu với Washington bất cứ lúc nào.
Căng thẳng giữa hai nước leo thang sau vụ Iran bắn rơi máy bay không người lái của Mỹ trên eo biển Hormuz, khiến Trump áp đặt hàng loạt các biện pháp trừng phạt đối với các quan chức hàng đầu Iran. Đáp lại, Iran tuyên bố hành động trừng phạt của Mỹ chính là dấu chấm hết cho nỗ lực đàm phán ngoại giao hai nước.
Ngọc Ánh (theo Reuters)