"Tiêm kích tàng hình F-35 đã chứng tỏ năng lực, tính hoàn thiện và khả năng hiệp đồng tác chiến, đó là lý do chúng tôi bước sang giai đoạn hoàn tất hợp đồng mua sắm. Canada có một trong những không phận lớn nhất thế giới, cần bảo đảm phi đội tiêm kích tiếp theo có thể đối phó nhiều mối đe dọa", Bộ trưởng Quốc phòng Canada Anita Anand nói trong cuộc họp báo hôm qua.
Những chiếc F-35 Canada sẽ đóng vai trò chủ đạo trong tuần tra vùng trời Bắc Mỹ cùng không quân Mỹ dưới sự điều hành của Bộ tư lệnh phòng không Bắc Mỹ (NORAD). Chúng cũng có thể tham gia nhiệm vụ củng cố phòng thủ NATO tại châu Âu hoặc các nước khác.
"Quyết định mua tiêm kích F-35 là bước quan trọng nhằm bảo đảm chúng tôi có thể tăng cường năng lực quân sự. Lý do vì thế giới đã thay đổi vào ngày 24/2", Ngoại trưởng Canada Melanie Joly nói, đề cập tới thời điểm Nga mở chiến dịch quân sự tại Ukraine.
Không quân Canada hiện sở hữu 76 tiêm kích đa năng CF-18A/B, được phát triển từ mẫu F/A-18A/B của Mỹ, cùng 18 chiếc F/A-18 tiếp nhận từ Australia hồi năm 2019. Nhiều máy bay đang dần bị loại biên do hết tuổi thọ vận hành.
Chính phủ Canada hồi năm 2016 đề xuất ngân sách 15 tỷ USD để mua sắm tiêm kích thế hệ mới. Nhiều tập đoàn quốc phòng nước ngoài đã chạy đua giành hợp đồng, gồm Lockheed Martin và Boeing của Mỹ, Saab Thụy Điển, Airbus của châu Âu và Dassault Pháp.
Quá trình đàm phán với Lockheed Martin dự kiến kéo dài 7 tháng và những máy bay đầu tiên có thể bàn giao cho Canada từ năm 2025.
Vũ Anh (Theo AFP)