Hội đồng Du lịch và Lữ hành Thế giới ước tính ngành này đã thiệt hại gần 4,5 nghìn tỷ USD và 62 triệu việc làm vào năm ngoái do Covid-19. Riêng ngành hàng không năm ngoái lỗ 126 tỷ USD và đang trên đà lỗ thêm 48 tỷ USD trong năm nay.
Tình hình đại dịch Covid-19 tại nhiều quốc gia đang chuyển biến tích cực nhờ triển khai vaccine thành công, khiến giới chức tự tin chào đón du khách trở lại. Tuy nhiên, thời điểm tái mở cửa du lịch vô cùng quan trọng.
"Mùa hè là thời kỳ cao điểm đối với hầu hết thị trường du lịch, đặc biệt là châu Âu. Chúng tôi thực sự hy vọng các biện pháp hạn chế được nới lỏng", Virginia Messina, quyền lãnh đạo Hội đồng Du lịch và Lữ hành Thế giới, cho biết.
Bất chấp mong mỏi của những người làm trong ngành du lịch, các quy định không đồng nhất về đi lại toàn cầu hiện nay có thể khiến bất cứ ai muốn lên đường đều gặp khó khăn trong việc lập kế hoạch.
Tại châu Âu, quá trình mở cửa diễn ra chậm chạp, thử thách lòng kiên nhẫn của các nước ven Địa Trung Hải phụ thuộc lớn vào ngành du lịch, bao gồm Hy Lạp, Tây Ban Nha và Thổ Nhĩ Kỳ.
Triển vọng mới mở ra hồi tuần trước, khi các đại sứ Liên minh châu Âu (EU) nhất trí cho phép nhập cảnh đối với những du khách đã tiêm vaccine Covid-19 đầy đủ, hoặc đến từ những nước được coi là an toàn. Tuy nhiên, thay đổi này vẫn phải được các nước thành viên EU thông qua, và chưa rõ bao giờ quy định có hiệu lực.
Du khách và dân địa phương tại bãi biển Nissi nổi tiếng ở đảo Cyprus, phía đông Địa Trung hải, hôm 22/5. Ảnh: AP.
Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sanchez hôm 21/5 cho biết nước này sẽ mở cửa cho du khách Anh và Nhật từ ngày 31/5, nếu họ đã được tiêm chủng, tiếp đó là người từ những quốc gia khác, bao gồm Mỹ, từ ngày 7/6.
Khách du lịch vốn đã bắt đầu xuất hiện tại Hy Lạp sau khi giới chức tại đây quyết định chấp thuận giấy chứng nhận tiêm chủng và xét nghiệm nCoV từ EU và 21 quốc gia khác. Trên đảo Naxos của nước này, các chủ doanh nghiệp đã kéo bàn ghế ra khỏi kho, rửa sàn gỗ và mở lại những quán rượu ven biển từng rất đông đúc.
"Mọi người ở đây rất lạc quan. Trên thực tế, hai tuần qua có rất nhiều người đặt phòng. Tôi dám nói là mùa du lịch có thể trở lại mạnh mẽ, ngay cả trong nửa cuối năm", Thị trưởng Naxos Dimitris Lianos cho biết.
Croatia cũng đã tái mở cửa. Đây là một trong vài điểm du lịch tại châu Âu mà người dân Mỹ có thể dễ dàng ghé thăm. Các hãng hàng không Delta Air Lines và United Airlines đã thông báo về những chuyến bay thẳng từ New York đến Dubrovnik mùa hè này.
Tại châu Á, Covid-19 tái bùng phát ở nhiều khu vực, khiến một số quốc gia phải tạm dừng kế hoạch tái mở cửa vốn thận trọng mà họ đang thực hiện. Hong Kong và Singapore lần thứ hai phải hoãn triển khai "bong bóng du lịch", trong khi đặc khu của Trung Quốc kéo dài thời gian cách ly bắt buộc đối với nhiều hành khách chưa được tiêm chủng.
Thái Lan, quốc gia từng đóng biên và kiểm soát tốt đại dịch trong phần lớn năm ngoái, dần dần bắt đầu cho phép nhập cảnh đối với một số du khách nước ngoài từ mùa thu, dưới sự kiểm soát chặt chẽ. Tuy nhiên, chính quyền buộc phải đảo ngược quá trình này, sau khi hứng chịu đợt bùng phát tồi tệ nhất hồi cuối tháng 3.
Bangkok đã đóng cửa các địa điểm giải trí và công viên, đề nghị thêm nhiều người lao động làm việc tại nhà, cấm ăn uống ngoài trời. Đường phố thủ đô và nhiều khu nghỉ dưỡng của Thái Lan gần như không có bóng người. Những người mất việc làm liên quan đến ngành du lịch kịch liệt chỉ trích giới chức.
"Tôi vô cùng tức giận với chính quyền. Họ đáng lẽ phải làm tốt hơn", Narong, nhân viên một quán bar tại Bangkok, nêu ý kiến.
Tại Trung Đông, vào đỉnh điểm của đại dịch năm ngoái, Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) đã đóng cửa biên giới và sân bay, không cho du khách nhập cảnh. Thủ đô Abu Dhabi vẫn áp dụng các biện pháp phòng dịch nghiêm ngặt, bao gồm cách ly bắt buộc, ngay cả với những người đã tiêm phòng đầy đủ trở về từ một số quốc gia nhất định.
Tuy nhiên, Dubai, thành phố lớn nhất UAE, đã mở cửa cho du khách từ tháng 7/2020, chỉ với một vài hạn chế ngoài kết quả âm tính với nCoV. Đây cũng là nơi tọa lạc sân bay nhộn nhịp nhất thế giới đối với du lịch quốc tế, hiện thu hút những du khách muốn thoát khỏi cảm giác bức bí vì các lệnh hạn chế tại châu Âu. Mặc dù vậy, mọi người vẫn cần tuân thủ giãn cách xã hội và bắt buộc đeo khẩu trang.
Trong khi đó, Arab Saudi, quốc gia lớn nhất Vùng Vịnh, chưa cho phép du khách nhập cảnh. Công dân Arab Saudi phần lớn cũng bị cấm du lịch từ tháng 3/2020, nhưng đã được ra nước ngoài từ tháng này, nếu đã tiêm chủng hoặc từng khỏi Covid-19 trong thời gian gần đây.
Tại châu Phi, Ai Cập cố gắng thu hút nhiều du khách nước ngoài hơn, ngay cả khi đang đối mặt làn sóng lây nhiễm mới. Các bãi biển, quán cà phê và nhà hàng thuộc khách sạn dành cho du khách không cần tuân thủ những biện pháp hạn chế mới.
Để đón sóng du lịch, Ai Cập thậm chí còn giảm phí visa cho du khách, nhưng vẫn yêu cầu kết quả xét nghiệm nCoV âm tính trước khi nhập cảnh.
Tại khu vực Mỹ Latinh và Caribe, một số hòn đảo như Bonaire, Martinique và Montserrat vẫn cấm du khách từ hầu hết quốc gia. Ở những nơi khác, khách du lịch đang trở lại lẻ tẻ và phải tuân thủ biện pháp phòng dịch, bao gồm giám sát điện tử. Một số hòn đảo, như St. Vincent và Grenadines, đã tạo "bong bóng nghỉ dưỡng" để tiếp nhận du khách.
Trong khi đó, Mexico không hạn chế các chuyến bay, cũng không yêu cầu du khách xét nghiệm hoặc cách ly khi đến nơi. Vì vậy, lượng du khách giảm so với trước đây nhưng vẫn ổn định, đặc biệt tại các khu nghỉ mát ven biển.
Tuy nhiên, cách tiếp cận thoải mái của Mexico có thể gây ra hậu quả nặng nề với bang Quintana Roo ven biển, nơi ngành du lịch chiếm tới 87% nền kinh tế. Tỷ lệ lây nhiễm và nhập viện vì Covid-19 đang gia tăng, khiến giới chức phải áp dụng những hạn chế nghiêm ngặt hơn nơi công cộng.
"Nếu không làm gì ngay bây giờ để giảm bớt hoạt động nơi công cộng, xu hướng này sẽ ngày càng tăng vọt", trợ lý Bộ trưởng Y tế Mexico Hugo Lopez-Gatell, cảnh báo.
Mỹ vẫn cấm hầu hết du khách từ châu Âu, Trung Quốc, Ấn Độ, Brazil và những nơi khác. Bộ Ngoại giao Mỹ không khuyến khích công dân du lịch nước ngoài, coi phần lớn quốc gia trên thế giới thuộc nhóm nguy cơ cao. Biên giới Mỹ - Canada vẫn đóng cửa đối với những chuyến đi không thiết yếu cho đến ngày 21/6.
Hoạt động hàng không nội địa của Mỹ đã gần trở lại mức năm 2019, nhưng các nhóm thuộc ngành du lịch đang ngày càng mất kiên nhẫn với phản ứng mà họ cho là rụt rè quá mức của chính quyền Tổng thống Joe Biden trong việc cho phép thêm nhiều du khách quốc tế nhập cảnh.
"Khi chúng ta tiếp tục chứng kiến tỷ lệ tiêm chủng gia tăng và tỷ lệ lây nhiễm giảm, từ quan điểm kinh tế, việc tái mở cửa du lịch quốc tế vô cùng quan trọng", Tori Emerson Barnes, phó chủ tịch điều hành Hiệp hội Du lịch Mỹ, cho biết.
Agatha và Simon Godurkiewicz, hai công dân Thụy Điển đang đi nghỉ mát tại đảo Cyprus, cho biết họ quyết định lên đường vì quá mệt mỏi với đại dịch, nói thêm rằng mọi người đơn giản chỉ muốn tiếp tục cuộc sống, trở lại một số hoạt động bình thường.
"Chúng tôi đã mệt mỏi với virus. Cảm giác hồi đầu khá hoảng loạn, nhưng bây giờ quá sức chịu đựng rồi", Agatha nói.
Ánh Ngọc (Theo AP)