Chỉ còn mấy ngày nữa là cả nước sẽ đón Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024. Suốt hai tuần nay, tôi thấy bạn bè, đồng nghiệp bận lo mua sắm quần áo, thực phẩm cho gia đình để chuẩn bị cho một tuần nghỉ Tết, mua quà đi chúc Tết người thân, họ hàng...
Cuối tuần vừa rồi, tôi cũng đi siêu thị gần nhà, đứng chờ thanh toán mất 45 phút mới đến lượt vì lượng người mua sắm quá đông, xe chở hàng của nhà nào cũng đầy ắp thực phẩm, hàng hóa. Tôi thấy người Việt vẫn có thói quen mua sắm quá nhiều vào trước mỗi dịp lễ, Tết. Điều đó khiến ai cũng vất vả, mệt mỏi, tốn kém, mang tiếng được nghỉ lễ nhưng thực ra còn mệt hơn cả đi làm.
Thực tế, có nhiều gia đình cả năm không dọn dẹp, việc trang hoàng nhà cửa cứ dồn hết vào mấy ngày trước Tết. Bao nhiêu mệt mỏi, lu bu, đầu bù tóc rối, vợ chồng cáu giận, hò hét con cái cứ thế kéo dài đến tận tối 30 Tết, thậm chí sáng Mùng Một ai nấy cũng đều mệt mỏi, không thiết tha ăn uống, vui chơi gì. Có những gia đình quần quật, đầu tắt mặt tối làm mứt kẹo, gói bánh chưng, làm giò chả... thế nhưng khi xong xuôi lại chẳng còn sức để ăn vì quá mệt.
Nhiều gia đình giữ truyền thống cúng bái mỗi ngày ba bữa sáng, trưa, tối suốt mấy ngày Tết. Mỗi lần cúng cũng phải đủ món, đủ mâm. Kết quả là cả thời gian nghỉ Tết họ chỉ "làm bạn" với ông Táo, rót nước, thắp nhang, nấu cơm, rửa bát suốt ngày. Vì thế, những người phụ nữ có gia đình thường bị ám ảnh mỗi dịp Tết phải về quê chồng, không có ngày nào được nghỉ ngơi, chỉ quanh quẩn nấu cơm, rửa bát, tiếp đón khách đến phát sợ.
Tôi nghĩ rằng, Tết là thời gian cần được nghỉ ngơi chứ không phải là cả năm tích lũy được ít tiền rồi lại mang đi mua sắm hết; sa đà vào ăn uống, nhậu nhẹt vừa mệt mỏi, mất thời gian và tốn kém. Ngày nay thức ăn, vật chất đủ đầy, chúng ta nên chuyển sang chơi Tết để chăm sóc đời sống tinh thần hơn là chỉ ăn và nhậu triền miên. Với điều kiện kinh tế hiện nay, chúng ta đâu còn thiếu ăn nữa mà cứ phải "ăn" Tết.
Với tôi, Tết là cứ đi chơi, xả stress, để làm mới lại tinh thần. Chơi Tết cũng là lúc dành thời gian cho những thú vui giải trí mà ngày thường mình không có điều kiện làm được. Nếu bạn không thích đi chơi, hãy dành khoảng thời gian này để nghỉ ngơi, tái tạo sức lực, hướng tới đời sống tinh thần đã bị bỏ bê quanh năm. Từ đó, việc cần làm là giản lược các thủ tục rườm rà và không để nó làm gánh nặng cho mọi người trong gia đình.
>> Tôi khiến vợ con bỏ ý định về ngoại ăn Tết
Mấy năm trở lại đây, tôi đón Tết một cách tối giản về phần vật chất, phong phú về tinh thần, dành cho sự hưởng thụ, nghỉ ngơi và tận dụng thời gian để đi chơi như một cách để tự thưởng cho bản thân sau một năm làm việc năng suất. Mua sắm ít đi, nấu nướng ít hơn không có nghĩa là hạnh phúc ít đi. Đây cũng là xu hướng được giới trẻ hưởng ứng mạnh mẽ. Lối sống này được hiểu là giải phóng mình khỏi những thứ không cần thiết, không chú trọng vào vẻ hào nhoáng bên ngoài.
Về phần vật chất, tôi không mua quá nhiều đồ ăn. Siêu thị Mùng Hai đã mở cửa trở lại rồi nên chúng ta đâu cần tích trữ đồ quá nhiều. Tôi cũng không mua quá nhiều đồ để thờ cúng bởi chỉ cần có tấm lòng thành là được. Tôi không bày biện quá nhiều đồ Tết vì khách đến nhà bây giờ chủ yếu chỉ uống chén trà hoặc một ly rượu vang, nhâm nhi ít mứt Tết, bánh kẹo thôi chứ mấy ai ăn nhiều đồ ngọt. Tôi cũng không nặng nề chuyện quà biếu mang nặng tính hình thức, tuy nhiên vẫn nồng nhiệt chào đón nhau khi tới thăm nhà.
Thị trường hàng hóa ngày nay rất dồi dào, phong phú, nên việc mua sắm của các bà nội trợ giờ đã trở nên dễ dàng hơn nhiều. Song, để mua sắm sao cho tiết kiệm mà vẫn đủ đầy, trọn vẹn lại không hề dễ dàng. Nếu như người khác mất 2-3 tuần để lo sắm Tết, tôi chỉ cần đúng hai ngày 29 và 30 Tết là sắm đủ hết mọi thứ. Bởi tôi theo xu hướng tối giản, mua sắm những thứ thật cần thiết, mua đủ dùng đến Mùng Hai Tết chứ không tích trữ thực phẩm trong nhà cho cả tuần.
Phần tinh thần, tôi thích về quê trước Tết để thắp hương cho ông bà, tổ tiên. Quê hương, tổ tiên chính là cái gốc của mỗi người nên không thể bỏ. Tôi thích đi chợ cây, chợ hoa Tết, để được ngắm, được lựa cây nọ, hoa kia về bày biện trong nhà. Tôi thích cùng mẹ, các em và các con làm mâm cơm cúng tất niên, cúng giao thừa. Thay vì mua sắm, nấu nướng quần quật, sau đó bỏ thừa đồ ăn và lãng phí tiền bạc, thời gian, tôi chỉ cần nấu một mâm cơm tươm tất, để cả đại gia đình cùng ngồi lại với nhau chiều 30 Tết, sau đó thư thái cùng nhau đi chùa, đi chơi.
Không còn gì quý hơn tình thân. Thời khắc giao thừa đối với tôi luôn luôn rất thiêng liêng, vì vậy cả nhà tôi thường cùng ngồi đón giao thừa với nhau. Tôi thích khai bút đầu xuân vào sáng Mùng Một. Tết là văn hóa, mà văn hóa là cái gốc của mỗi con người, phải không?
Để Tết nhàn nhất, có nhiều thời gian nghỉ ngơi và đi chơi, tôi thường làm theo cách sau:
Thứ nhất, tôi lên danh sách những khoản, mục cần chi tiêu, thời gian mua gồm nhóm đồ trang trí, đồ khô, thực phẩm tươi sống, hoa cây cảnh nhằm quản lý tốt việc chi tiêu, tránh thừa hay thiếu. Tôi thường in danh sách cần mua mang đi siêu thị, chỉ mua đúng những thứ có trong danh mục, không sa đà mua sắm linh tinh mất thời gian và tốn kém, đánh dấu vào những mục đã mua xong cho đến khi mua đủ thì thôi.
Thứ hai, tôi mua khối lượng hàng hóa chỉ đủ dùng từ 30 Tết đến Mùng Hai Tết, không mua quá nhiều với tâm lý tích trữ cả Tết.
Thứ ba, thay vì đi đến các siêu thị mua sắm, tôi có thể sắm Tết online, giải tỏa nỗi ám ảnh đường xá ùn tắc, chợ đông đúc, siêu thị chật kín người. Ngày nay, với một chiếc điện thoại di động kết nối internet, người tiêu dùng có thể tìm mua nhiều sản phẩm và hàng hóa thiết yếu, từ đồ đóng hộp, rau củ quả, thịt cá tươi sống cho đến hoa tươi... đến các sản phẩm để thắp hương, bày biện bàn thờ. Tôi mua sắm nhiều thứ trên mạng nên không cần đi siêu thị nhiều, cùng lắm chỉ đi một lần là đủ.
Thứ tư, vì "săn" được khuyến mãi nên tôi còn có thể mua được những món hàng ưng ý với giá phải chăng. Thực tế, các đơn vị bán lẻ đã sớm tổ chức các chương trình khuyến mại giảm giá sâu cùng các dịch vụ tăng thêm từ cả tháng trước Tết, nên quan trọng là bạn có biết tận dụng hay không?
Thứ năm, tôi chủ yếu mua hàng ở những khu chợ đầu mối với nguồn hàng dồi dào, mức giá bán buôn. Tôi cũng tự làm các món đồ ăn như dưa hành, thịt đông... để giảm chi phí.
Thứ sáu, tôi đặt một số đồ ăn, thức uống làm sẵn trên mạng để giảm thời gian phải nấu nướng. Nhờ áp dụng được nhiều mã khuyến mãi, tôi có thể tiết kiệm được một khoản tiền khi sắm Tết cho gia đình. Từ đó, cân đối kế hoạch chi tiêu trước khi mua.
>> Hơn chục năm lấy chồng toàn ăn Tết nhà ngoại
Chơi Tết cũng là một xu hướng không còn quá xa lạ, nhất là với giới trẻ trong cuộc sống hiện đại ngày nay. Bởi lẽ, việc ăn uống hiện nay cũng khá đầy đủ và không còn thiếu thốn như ngày trước. Chơi Tết là mọi người được nghỉ ngơi, đến nhà nhau thăm hỏi, đi du xuân, đi lễ chùa hay là tổ chức những chuyến du lịch để dành trọn thời gian và yêu thương cho nhau trong gia đình. Khi đời sống vật chất của con người được nâng cao thì đương nhiên sẽ thiên về vấn đề tinh thần nhiều hơn và sẽ không dành quá nhiều thời gian cho việc ăn uống. Thay vào đó, chúng ta có thể dành thời gian vào việc du xuân và dành thời gian chơi Tết.
Mấy năm gần đây, ngoài thời gian sum họp cùng gia đình và bạn bè thì chúng tôi cùng nhau đi chơi, đi du lịch để tìm hiểu văn hóa các địa phương. Sống tối giản là bạn cần suy nghĩ, cái gì thật sự cần cho mình. Nó cũng không đồng nghĩa với khổ sở hay cần kiệm, bởi khi bạn mua ít đồ đi thì chất lượng món đồ sẽ tăng lên và chất lượng cuộc sống cũng tăng lên, sống tối giản mới là hạnh phúc. Việc lựa chọn cuộc sống cho chính mình, tương tác với xã hội, cộng đồng để có được hạnh phúc đích thực, do mỗi người quyết định và cảm nhận.
Có lẽ giá trị lớn nhất của ngày Tết là không khí sum vầy đầm ấm và hân hoan, hy vọng vào năm mới. Khi giảm được thời gian, công sức sắm sửa, nấu nướng, bày biện, chị em mới có thời gian để sống chậm lại, thảnh thơi hơn và tận hưởng trọn vẹn những khoảnh khắc đầu năm bên gia đình. Bữa cơm ngày Tết không cần nhiều sơn hào hải vị, chỉ cần vài món ngon mà cả nhà thích ăn. Mọi người cùng nhau nấu nướng, mâm ít món nhưng bày biện thật thành tâm để dâng lên ban thờ.
Tôi nghĩ rằng hiện nay việc ăn Tết hay chơi Tết đều không quá quan trọng mà cái chính là chúng ta được chia sẻ, được gần gũi bên những người thân yêu, để tinh thần thoải mái hơn sau một năm vất vả. Hơn nữa, Tết cũng là dịp để chúng ta có những giây phút thoải mái hơn, thư giãn và dành năng lượng cho những kế hoạch trong tương lai. Chỉ cần khéo léo hòa hợp được giữa suy nghĩ và nhu cầu của các thế hệ trong đại gia đình, tôi tin ai cũng sẽ có một cái Tết vui vẻ, ấm áp, đong đầy yêu thương. Giữ lại những gì thật sự cần thiết và quan trọng, bỏ bớt những thứ rườm rà, Tết với tôi đến thật nhẹ nhàng và cũng đầy háo hức.
>> Chia sẻ câu chuyện truyền cảm hứng của bạn tại đây. Bài viết không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net.