Theo ghi nhận của Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC trên toàn quốc, tỷ lệ tiêm chủng vaccine tiền hôn nhân tại VNVC đang tăng khoảng 200% so với những tháng đầu năm. Đây là tín hiệu cho thấy nhiều người đã chuẩn bị những kiến thức mang thai chủ động, hiểu hơn về chăm sóc thai kỳ, đặc biệt là tiêm các vaccine phòng bệnh truyền nhiễm trước và trong khi mang thai.

BS.CKI Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC, cho biết khi mang thai hệ miễn dịch của người mẹ giảm. Nếu trước đó thai phụ không được tiêm phòng thì có nguy cơ mắc các bệnh truyền nhiễm như cúm, uốn ván, ho gà, bạch hầu, sởi, rubella, quai bị, thủy đậu...

Theo Bác sĩ Nguyễn Bá Mỹ Nhi, Giám đốc Trung tâm Sản phụ khoa, BVĐK Tâm Anh TP HCM, phụ nữ khi mang thai sẽ hình thành trạng thái ức chế miễn dịch. Nếu mắc các bệnh truyền nhiễm, đặc biệt là cúm, viêm phổi... chức năng phổi bị tổn hại, có thể ảnh hưởng đến hệ hô hấp, dễ biến chứng nặng, suy hô hấp,... Mặt khác, mẹ bị bệnh nặng cũng gián tiếp ảnh hưởng đến thai nhi, nguy cơ sảy thai, sinh non, chết lưu. Trẻ sinh ra có nguy cơ dị tật bẩm sinh, ảnh hưởng đến sức khỏe trong những tháng đầu đời.

"Những bệnh nguy hiểm đối với thai phụ và thai nhi là uốn ván, thủy đậu, cúm, rubella, ho gà... Uốn ván sơ sinh có tỷ lệ mắc cao trong quá trình cắt dây rốn cho trẻ nếu các dụng cụ không được vệ sinh tiệt trùng đúng cách. Thai phụ mắc cúm, thủy đậu, rubella... trong vòng 3 tháng đầu thai kỳ thì thai nhi có nguy cơ bị dị tật câm, điếc, liệt, mù, não úng thủy..." BS Mỹ Nhi nói.

BS.CKI Chính cho biết các tác nhân trên có thể phòng ngừa bằng vaccine. Tiêm vaccine đúng loại, đúng thời điểm có vai trò quan trọng với sức khỏe cả mẹ và em bé.

Những vaccine nên tiêm trước và trong khi mang thai

Theo BS Chính tư vấn, trước khi mang thai 3 tháng phụ nữ nên tiêm đầy đủ các loại vaccine phòng bệnh sởi - quai bị - rubella, thủy đậu, viêm gan A, viêm gan B.

Một tháng trước khi mang thai, phụ nữ hoàn tất tiêm các vaccine phòng cúm, phế cầu khuẩn, viêm màng não mô cầu A, C, Y, W, ung thư cổ tử cung và các bệnh do HPV, ho gà - bạch hầu - uốn ván.

Trong trường hợp đã có thai nhưng chưa tiêm phòng, thai phụ chỉ có thể tiêm bổ sung một số loại như vaccine phòng cúm, uốn ván, ho gà - bạch hầu - uốn ván; cân nhắc tiêm vaccine viêm gan B, vaccine phòng viêm màng não mô cầu A, C, Y, W nếu thai phụ có nguy cơ cao mắc bệnh.

Vacicne sởi - quai bị - rubella, thủy đậu là vaccine sống giảm độc lực không được tiêm cho phụ nữ mang thai. Trong khi đây là những bệnh nguy hiểm. Do đó, khi có kế hoạch mang thai, phụ nữ nên tiêm sớm.

"Riêng với vaccine cúm nên tiêm nhắc lại mỗi năm một lần để đạt hiệu quả phòng bệnh tối đa. Đối với thai phụ, nếu không kịp tiêm vaccine cúm trước khi mang thai thì có thể tiêm từ tháng thứ 4 trở đi (3 tháng giữa và 3 tháng cuối thai kỳ) để phòng bệnh cho cả mẹ và bé. Vaccine phòng ho gà - bạch hầu - uốn ván Boostrix có thể tiêm được cho thai phụ từ 3 tháng giữa và 3 tháng cuối thai kỳ (tốt nhất ở tuần thứ 27-36)", BS Chính cho biết.

"Riêng với vaccine cúm nên tiêm nhắc lại mỗi năm một lần để đạt hiệu quả phòng bệnh tối đa. Đối với thai phụ, nếu không kịp tiêm vaccine cúm trước khi mang thai thì có thể tiêm từ tháng thứ 4 trở đi (3 tháng giữa và 3 tháng cuối thai kỳ) để phòng bệnh cho cả mẹ và bé. Vaccine phòng ho gà - bạch hầu - uốn ván Boostrix có thể tiêm được cho thai phụ từ 3 tháng giữa và 3 tháng cuối thai kỳ (tốt nhất ở tuần thứ 27-36)", BS Chính cho biết.

Anh Chi