Quản lý vùng Khu vực miền Trung và Tây Nguyên, Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Bệnh trái rạ (thủy đậu) và giời leo (zona thần kinh) cùng do virus Varicella zoster (VZV) gây ra. Ở lần nhiễm đầu tiên, virus sẽ gây ra bệnh thủy đậu. Thủy đậu có biểu hiện điển hình là sốt cao, nổi bóng nước rải rác khắp toàn thân. Tuy nhiên, ở một số người, biểu hiện của bệnh không điển hình, có thể chỉ sốt nên dễ bị nhầm lẫn với các bệnh do siêu vi thông thường khác. Bạn chia sẻ mắc bệnh zona thần kinh cho thấy đã nhiễm virus gây bệnh thủy đậu và bệnh có thể không có dấu hiệu điển hình khiến bạn không biết.
Zona thần kinh là bệnh xảy ra sau khi khỏi thủy đậu do virus VZV vẫn tồn tại trong cơ thể, trú ẩn trong cách hạch thần kinh. Chúng sẽ tái hoạt khi hệ miễn dịch bị suy giảm do nhiều yếu tố như: tuổi cao, mắc bệnh lý nền, dùng thuốc ức chế hệ miễn dịch, stress kéo dài...
Bạn đã được bác sĩ chẩn đoán mắc zona thần kinh và điều trị khỏi. Tuy nhiên, zona thần kinh vẫn có khả năng tái phát với tỷ lệ 4,8 - 12/1.000 người mỗi năm. Vì vậy, bạn nên chủ động tiêm vaccine ngừa zona thần kinh. Còn với bệnh thủy đậu, khả năng mắc lại ở người trưởng thành rất hiếm nên bạn không cần tiêm ngừa thủy đậu nữa.
Hiện Việt Nam có vaccine Shingrix (Bỉ) giúp giảm nguy cơ mắc zona hơn 97%, giảm hơn 90% biến chứng đau dây thần kinh sau zona và các biến chứng khác. Vaccine chỉ định tiêm cho người lớn từ 50 tuổi trở lên, tiêm hai mũi cách nhau hai tháng, và người từ 18 tuổi bị suy giảm miễn dịch, tiêm hai mũi cách nhau một tháng.
Bên cạnh đó, người lớn có hệ miễn dịch suy giảm, dễ nhiễm các tác nhân virus, vi khuẩn khác như cúm, phế cầu, ho gà, bạch hầu... Bạn nên rà soát lại lịch sử tiêm chủng và bổ sung các mũi còn thiếu để phòng bệnh, Riêng vaccine cúm, mọi người đều cần tiêm nhắc một mũi hằng năm để bổ sung kháng thể và cập nhật chủng cúm đang lưu hành.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Phó Giám đốc Y khoa miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Chất bảo vệ thực vật, cụ thể như thuốc trừ sâu, diệt cỏ được thiết kế để nhắm mục tiêu vào loài gây hại như côn trùng, cỏ dại. Song, người làm vườn có nguy cơ cao tiếp xúc với các loại hóa chất này. Dư lượng thuốc trừ sâu, diệt cỏ có thể chảy xuống hồ chứa nước tưới, hoặc ngấm sâu vào mạch nước ngầm, có thể gây ảnh hưởng trực tiếp hoặc tác động lâu dài đến sức khỏe con người.
Nghiên cứu cho thấy, việc tiếp xúc với hóa chất bảo vệ thực vật thời gian dài có thể dẫn rối loạn thần kinh như Alzheimer, Parkinson, thoái hóa tế bào thần kinh, suy giảm trí nhớ... Tiếp xúc với hóa chất độc hại từ thuốc trừ sâu cũng làm tăng nguy cơ ung thư, ảnh hưởng đến khả năng sinh sản, ảnh hưởng hệ hô hấp, đặc biệt ở người có bệnh lý hen suyễn, dị ứng.
Hệ hô hấp nhạy cảm, suy yếu khiến những người thường xuyên tiếp xúc với hóa chất bảo vệ thực vật có nguy cơ dễ mắc bệnh lây qua đường hô hấp như cúm, phế cầu, ho gà, bạch hầu, thủy đậu, não mô cầu. Vì vậy, bạn nên chủ động rà soát lịch sử tiêm chủng để tiêm ngừa các loại vaccine này.
Bên cạnh đó, bạn cũng thường bị chó dữ tấn công, có nguy cơ bị chúng cắn, tốt hơn hết là chủ động tiêm ngừa phòng bệnh dại trước phơi nhiễm. Bạn cần tiêm ba mũi vaccine vào các ngày 0, 7 và 21 hoặc 28. Nếu sau này bị chó mèo cắn, cào, bạn chỉ cần tiêm thêm hai mũi vaccine mà không cần tiêm huyết thanh, dù vết thương nặng. Việc này giúp tiết kiệm thời gian, chi phí và giảm thiểu đau đớn khi bạn không cần phải tiêm huyết thanh.
Thường xuyên dầm mình ở môi trường bùn đất có nhiều loại côn trùng, bò sát như rắn, rết, bọ cạp trú ngụ và sinh sống, bạn cũng có nguy cơ bị thương gây ra vết thương hở, tạo điều kiện cho bào tử uốn ván có nhiều trong bùn đất xâm nhập gây bệnh uốn ván. Đây là bệnh rất nguy hiểm, nguy cơ tử vong đến 90% nếu không được điều trị kịp thời và tốn kém chi phí và thời gian hồi phục sau nằm viện.
Hiện nay có rất nhiều loại vaccine ngừa uốn ván, gồm mũi đơn và mũi kết hợp như 6 trong 1, 5 trong 1, 4 trong 1 cho trẻ em, 3 trong 1 phòng bạch hầu - ho gà - uốn ván hoặc 2 trong 1 phòng bạch hầu - uốn ván cho trẻ em và người lớn.
Các loại vaccine này không cần xét nghiệm trước khi tiêm. Hiện nay Hệ thống Tiêm chủng VNVC với hơn 230 trung tâm trên khắp cả nước, giúp người dân dễ dàng tiếp cận dịch vụ tiêm ngừa. Bạn nên sắp xếp đến trung tâm tiêm chủng gần nhất để được bác sĩ tư vấn các loại vaccine và lịch tiêm phù hợp, chi phí khám sàng lọc và tư vấn hoàn toàn miễn phí.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Quản lý Y khoa vùng 1 miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Viêm gan B là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, có thể lây qua đường tình dục, đường máu và từ mẹ sang con. Nếu gia đình bạn có tiền sử mắc ung thư do virus viêm gan B, bạn cũng có nguy cơ mang virus này.
Người nhiễm viêm gan B có thể tiến triển thành viêm gan cấp, suy gan, xơ gan hoặc ung thư gan. Bệnh thường diễn biến âm thầm, đến 90% người nhiễm không biết mình mang virus, nên khi phát hiện thường đã ở giai đoạn muộn, khiến việc điều trị khó khăn hơn. Do đó, bạn cần tầm soát định kỳ bằng xét nghiệm máu để kiểm tra sự hiện diện của virus và lượng kháng thể bảo vệ, đồng thời siêu âm gan và làm các xét nghiệm chức năng gan để đánh giá tình trạng gan.
Trước khi tiêm vaccine viêm gan B, bạn cần xét nghiệm máu để kiểm tra xem đã có kháng thể bảo vệ hay đang nhiễm virus hay không. Trường hợp đã nhiễm virus, bạn không cần tiêm vaccine mà cần tuân thủ hướng dẫn điều trị của bác sĩ và tái khám định kỳ để kiểm soát bệnh.
Các loại vaccine phòng bệnh viêm gan B hiệu quả đang được sử dụng tại Việt Nam là Engerix B (Bỉ), Euvax B (Hàn Quốc) và Gene Hbvax (Việt Nam). Phác đồ tiêm 3 mũi trong 6 tháng. Đặc biệt, vaccine Twinrix (Bỉ) là vaccine duy nhất phòng được cả 2 bệnh viêm gan A và B chỉ trong 1 mũi tiêm, miễn dịch bảo vệ vượt trội và lâu dài. Phác đồ tiêm Twinrix là 3 mũi trong 6 tháng. Bạn có thể lựa chọn 1 trong 4 loại trên để chủng ngừa.
Bạn nên khám sức khỏe và làm xét nghiệm định kỳ 6 tháng/lần để theo dõi lượng kháng thể. Nếu nồng độ kháng thể giảm, bác sĩ sẽ chỉ định tiêm nhắc.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Quản lý vùng Khu vực miền Trung và Tây Nguyên, Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Viêm não Nhật Bản là một trong những bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, đặc biệt ở trẻ em. Virus gây bệnh có khả năng xâm nhập và gây tổn thương trực tiếp hệ thần kinh trung ương, tấn công trực tiếp các tế bào não, gây ra phản ứng viêm tại màng não và mô não. Tỷ lệ tử vong của viêm não Nhật Bản rất cao. Những trường hợp sống sót thường phải đối mặt với nhiều di chứng nặng nề như liệt vận động, giảm trí nhớ, rối loạn tâm thần hoặc động kinh suốt đời, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng sống.
Hiện Việt Nam có ba loại vaccine phòng viêm não Nhật Bản, gồm Jevax (Việt Nam), Imojev (Thái Lan), Jeev (Ấn Độ). Cả ba loại đều phòng bệnh viêm não Nhật Bản nhưng sản xuất theo công nghệ khác nhau. Phác đồ tiêm theo từng loại như sau:
Vaccine Jevax có trong chương trình Tiêm chủng Mở rộng và dịch vụ, tiêm cho trẻ từ 12 tháng tuổi. Phác đồ ba mũi cơ bản và cần tiêm nhắc 3 năm một lần. Hai mũi đầu cách nhau 1-2 tuần, mũi ba cách mũi hai 1 năm, sau đó cứ 3 năm cần tiêm nhắc lại một lần. Vaccine Jeev tiêm cho trẻ từ 12 tháng đến 49 tuổi. Liệu trình tiêm hai mũi cách nhau tối thiểu một tháng, lịch tiêm nhắc tùy vào lứa tuổi và khuyến cáo tiêm chủng của mỗi quốc gia. Còn vaccine Imojev có ít số mũi tiêm hơn. Trẻ từ 9 tháng đến 18 tuổi tiêm hai mũi, cách nhau một năm. Người từ 18 tuổi trở lên chỉ cần tiêm một mũi.
Con bạn 6 tuổi, có thể chọn một trong ba loại vaccine để tiêm. Song, vaccine Jevax có lịch tiêm dài, có thể khiến bạn quên lịch hoặc hiểu lầm chỉ tiêm ba mũi cơ bản là đủ. Vì vậy, bạn có thể cân nhắc cho con tiêm vaccine Imojev để không cần tiêm nhắc suốt đời.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Phó Giám đốc Y khoa miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Hen suyễn là tình trạng bệnh mạn tính của đường thở, do viêm và co thắt phế quản khiến người bệnh thường xuyên ho, khò khè, tức ngực và khó thở. Vào mùa lạnh hoặc khi nhiễm các bệnh đường hô hấp, tình trạng viêm sẽ tăng lên, đường thở tiết nhiều đàm nhớt, dễ khởi phát cơn hen cấp. Điều này có thể dẫn đến viêm phổi, suy hô hấp nếu không được điều trị kịp thời.
Trường hợp bạn 45 tuổi, có tiền sử hen suyễn và hiện sức khỏe ổn định, không mắc bệnh cấp tính, huyết áp được kiểm soát, bạn hoàn toàn có thể tiêm vaccine phế cầu khuẩn. Vaccine giúp ngừa các chủng vi khuẩn phế cầu nguy hiểm, giảm tỷ lệ người lành mang trùng và giảm khả năng lây từ người lành sang người có sức đề kháng kém. Các mũi tiêm cũng giúp ngăn ngừa đồng nhiễm, bội nhiễm, giảm mức độ nghiêm trọng của bệnh. Với người mắc hen suyễn, vaccine giúp bảo vệ hệ hô hấp, giảm nguy cơ bùng phát cơn hen nặng và biến chứng nguy hiểm.
Hiện nay, tại hơn 230 trung tâm tiêm chủng thuộc Hệ thống Tiêm chủng VNVC đang lưu hành 5 loại vaccine phòng bệnh do phế cầu khuẩn. Bao gồm: phế cầu 10, phế cầu 13, phế cầu 15, phế cầu 20 và phế cầu 23. Trong đó, loại phế cầu 10 tiêm cho trẻ từ 6 tuần tuổi đến dưới 6 tuổi, phế cầu 13 và phế cầu 15 tiêm cho trẻ từ 6 tuần và người lớn. Vaccine phế cầu 20 tiêm cho người từ 18 tuổi và phế cầu 23 tiêm cho trẻ từ 2 tuổi và người lớn.
Tùy độ tuổi, mỗi loại có số mũi tiêm khác nhau. Bạn nên sắp xếp đến các cơ sở tiêm chủng gần nhất để được tư vấn và chỉ định loại vaccine phù hợp. Khi đi tiêm, bạn nên mang theo các giấy tờ y tế liên quan và danh sách thuốc đang sử dụng. Bác sĩ sẽ tiến hành khám sàng lọc để đánh giá sức khỏe trước khi đưa ra chỉ định tiêm phù hợp. Bên cạnh phế cầu khuẩn, bạn cũng nên tiêm đủ các vaccine hô hấp khác như cúm, não mô cầu, bạch hầu - ho gà - uốn ván... để bảo vệ phổi tốt hơn.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Phó Giám đốc Y khoa miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Xét nghiệm định lượng kháng thể viêm gan B (xét nghiệm HBsAb) là yêu cầu bắt buộc đối với trường hợp tiêm vaccine viêm gan B. Việc này giúp xác định xem cơ thể đã bị viêm gan B hay đã có kháng thể kháng lại virus viêm gan B hay chưa.
Trường hợp đang mắc viêm gan B, bệnh nhân không cần tiêm vaccine, vì chủng ngừa lúc này không còn hiệu quả nữa. Còn trường hợp không có kháng thể với viêm gan B hoặc mức kháng thể dưới mức bảo vệ, bạn cần tiêm vaccine. Việc này giúp bạn chủ động trong việc phòng ngừa virus viêm gan B có tỷ lệ mắc cao tại Việt Nam, từ 8-10% dân số. Vì vậy, lời khuyên của bác sĩ hoàn toàn chính xác, bạn nên đi tiêm vaccine viêm gan B càng sớm càng tốt.
Hiện Việt Nam có nhiều loại vaccine viêm gan B dành cho người lớn và trẻ em, gồm Heberbiovac HB (Cu Ba) và Gene Hbvax (Việt Nam), Twinrix (Bỉ) phòng viêm gan A và B trong một mũi tiêm. Người lớn cần chủng ngừa ba mũi trong vòng 6 tháng, xét nghiệm viêm gan B trước khi nhắc lại. Trẻ em cần tiêm vaccine viêm gan B trong vòng 24 giờ sau khi sinh, sau đó theo sát lịch tiêm ngừa vaccine có thành phần viêm gan B như vaccine 5 trong 1 hoặc vaccine 6 trong 1.
Bạn năm nay 35 tuổi, thuộc lịch tiêm vaccine viêm gan B của người lớn. Lịch tiêm của bạn sẽ gồm ba mũi, trong vòng 6 tháng. Bạn đã có kết quả xét nghiệm định lượng kháng thể viêm gan B khi đi khám sức khỏe tổng quát, thì nên cầm kết quả này đến trung tiêm chủng để bác sĩ căn cứ quyết định mũi tiêm phù hợp cho bạn. Hằng năm, bạn nên khám sức khỏe định kỳ để kiểm tra lượng kháng thể viêm gan B và tiêm nhắc khi kháng thể giảm.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Phó Giám đốc Y khoa miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bác!
Dại là bệnh truyền nhiễm do virus dại gây ra, tỷ lệ tử vong 100% nếu lên cơn dại. Tiêm vaccine và huyết thanh kháng dại là biện pháp dự phòng duy nhất với bệnh dại. Vaccine cần tiêm đủ mũi, đúng liều, đúng lịch mới đảm bảo cơ thể sản xuất đủ lượng kháng thể chống lại virus dại. Vì vậy, người bị chó cắn, mèo cào cần tuân thủ đúng lịch tiêm, số mũi tiêm vaccine dại theo chỉ định của bác sĩ.
Hiện Việt Nam có hai loại ngừa dại gồm Verorab (Pháp) và Abhayrab (Ấn Độ). Đây đều là các vaccine bất hoạt, sản xuất theo công nghệ mới, không chứa tế bào thần kinh nên không gây ảnh hưởng trí nhớ. Người bị động vật cắn, cào (nhưng chưa từng tiêm vaccine) gồm 5 mũi, vào các ngày 0-3-7-14-28, đường tiêm ở bắp. Hoặc 8 mũi vào ngày 0-3-7-28, với đường tiêm trong da.
Trong trường hợp chủ động tiêm ngừa khi chưa bị chó mèo cắn, phác đồ gồm ba mũi cơ bản (các ngày 0-7-21 hoặc 0-7-28) và các mũi tiêm nhắc dành cho người có nguy cơ cao.
Với trường hợp của bác đã tiêm đủ mũi vaccine dại và huyết thanh kháng dại trong lần cắn trước, thì lần này chỉ cần tiêm thêm hai mũi vaccine dại, không cần dùng huyết thanh kháng dại.
Cảm ơn câu hỏi của bác,
Chúc bác và gia đình nhiều sức khỏe!
Phó Giám đốc Y khoa miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Hiện Việt Nam có nhiều loại vaccine chứa thành phần phòng sởi cho trẻ em và người lớn như mũi sởi đơn MVVAC (Việt Nam); loại phối hợp sởi - rubella (MRVAC), loại phối hợp 3 trong 1: sởi - quai bị - rubella Priorix (Bỉ); loại phối hợp sởi - quai bị - rubella MMR II (Mỹ). Trong đó, trước tình hình dịch sởi lan rộng như hiện nay, Bộ Y tế đang cho triển khai tiêm vaccine sởi - quai bị - rubella từ 6 tháng tuổi. Mũi tiêm khi trẻ từ 6 tháng tuổi được xem là mũi 0 - mũi chống dịch, không tính trong liệu trình tiêm thường quy của trẻ, nhưng mũi tiêm này có ý nghĩa quan trọng, giúp bảo vệ trẻ trong giai đoạn "khoảng trống miễn dịch" khi kháng thể chủ động truyền từ mẹ giảm đi đáng kể.
Khi trẻ 9 tháng tuổi sẽ tiêm mũi vaccine thứ nhất và sẽ tiêm mũi vaccine thứ hai vào lúc 12 tháng tuổi. Tính theo lịch tiêm này, nếu con bạn mới chỉ tiêm một mũi sẽ không đạt miễn dịch. Lý do, trẻ cần tiêm đủ mũi vaccine mới giúp đạt hiệu quả phòng sởi đến 98%.
Trong khi dịch sởi đang có diễn biến phức tạp như hiện nay, với nhiều trẻ và người lớn mắc trở nặng, bị biến chứng viêm phổi, suy hô hấp, đã có trường hợp tử vong, bạn nên xem lại lịch tiêm của con để trẻ được chủng ngừa đủ mũi vaccine càng sớm càng tốt. Trước tiêm, con bạn sẽ được bác sĩ tư vấn kỹ về tình hình sức khỏe, các mũi tiêm trước đó, trẻ có đang sử dụng loại thuốc nào không. Bạn cần khai báo đầy đủ lịch sử tiêm chủng, các bệnh con đang mắc, loại thuốc con đang dùng... để bác sĩ quyết định mũi tiêm phù hợp.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Quản lý Y khoa vùng 1 miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Bệnh uốn ván do vi khuẩn Clostridium tetani gây ra. Vi khuẩn sinh sống trong môi trường đất cát, xâm nhập vào cơ thể qua vết thương hở dù rất nhỏ. Bệnh có nguy cơ tử vong 10-90% hoặc để lại nhiều di chứng như rối loạn thần kinh thực vật, nhiễm trùng cơ hội, viêm phổi, teo cơ, cứng khớp...
Vaccine có thể tiêm chủ động hoặc tiêm khi có vết thương để chống phơi nhiễm. Vaccine uốn ván có lịch tiêm 3 mũi trong vòng 7 tháng. Trong trường hợp bạn đã tiêm đủ 3 mũi uốn ván cách đây 1 năm, vẫn còn trong thời gian bảo vệ, bạn cần tiêm nhắc lại một liều vaccine, không cần dùng Globulin miễn dịch (TIG) hoặc huyết thanh uốn ván (SAT).
Vaccine có hiệu quả phòng bệnh lên đến 95% khi tiêm đủ liều, đúng lịch. Tuy nhiên, mũi tiêm không cung cấp kháng thể miễn dịch trọn đời, bạn cần tiêm nhắc sau 10 năm để đủ kháng thể phòng bệnh.
Còn với những người có vết thương nếu chưa tiêm hoặc không nhớ rõ lịch sử tiêm, ngoài vaccine uốn ván còn cần sử dụng thêm Globulin miễn dịch (TIG) hoặc huyết thanh uốn ván (SAT). Thời gian tiêm phòng hiệu quả nhất là càng sớm càng tốt sau khi xảy ra vết thương, tốt nhất là trong vòng 24 giờ.
Trước tiêm bạn cần được khám sàng lọc kỹ để bác sĩ đánh giá tình hình vết thương cũng như có mũi tiêm, sử dụng thuốc phù hợp để tránh nhiễm trùng vết thương. Bạn cũng cần chia sẻ rõ lịch trình tiêm, loại thuốc đang sử dụng để bác sĩ đánh giá tình hình và chỉ định mũi tiêm phù hợp.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Quản lý vùng Khu vực miền Trung và Tây Nguyên, Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Viêm gan B có thể lây truyền qua đường tình dục, đường máu và từ mẹ sang con. Trong trường hợp bố mẹ bạn mắc ung thư, được chẩn đoán do virus viêm gan B, bạn có nguy cơ cao mắc virus này.
Khi bị nhiễm virus viêm gan, người bệnh có thể bị tiến triển thành viêm gan cấp và suy gan, xơ gan, ung thư gan. Bệnh thường diễn biến thầm lặng, có tới 90% người nhiễm không biết về tình trạng nhiễm virus của bản thân, vì thế khi phát hiện ra thường đã ở giai đoạn muộn, điều trị khó khăn.
Trước tiêm vaccine, bạn cần xét nghiệm máu xem cơ thể đã có kháng thể hay chưa hoặc có đang nhiễm viêm gan B hay không. Nếu đang mắc bệnh viêm gan B, bệnh nhân không cần tiêm vaccine. Trường hợp không có kháng thể với viêm gan B hoặc mức kháng thể dưới mức bảo vệ cần tiêm phòng vaccine viêm gan B.
Các loại vaccine phòng bệnh viêm gan B hiệu quả đang được sử dụng tại Việt Nam là Engerix B (Bỉ), Euvax B (Hàn Quốc) và Gene Hbvax (Việt Nam). Phác đồ tiêm 3 mũi trong 6 tháng. Đặc biệt, vaccine Twinrix (Bỉ) là vaccine duy nhất phòng được cả 2 bệnh viêm gan A và B chỉ trong 1 mũi tiêm, miễn dịch bảo vệ vượt trội và lâu dài. Phác đồ tiêm Twinrix là 3 mũi trong 6 tháng. Bạn có thể lựa chọn 1 trong 4 loại trên để chủng ngừa.
Ngoài tiêm vaccine, bạn nên kiểm tra sức khỏe, làm các xét nghiệm định kỳ 6 tháng một lần để kiểm tra lượng kháng thể sinh ra sau tiêm vaccine và xét nghiệm định kỳ để tiêm bổ sung nếu kháng thể xuống thấp.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Phó Giám đốc Y khoa miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Dại là bệnh truyền nhiễm do virus dại gây ra, lây truyền từ động vật bị bệnh sang người qua vết cắn, cào, liếm... Thời gian ủ bệnh thường từ 2-8 tuần, có thể ngắn hơn hoặc kéo dài trên một năm, tùy mức độ tổn thương, vị trí vết thương và tải lượng virus xâm nhập cơ thể.
Trong trường hợp bạn không bị rách da, chảy máu, chỉ bị bầm tím, vẫn có khả năng nhiễm virus dại. Lý do, virus lan truyền không phân biệt vết thương lớn hay nhỏ, chảy máu hay không. Con vật cũng có thể gây ra vết thương nhỏ ở vị trí mà bạn không chú ý.
Khi virus di chuyển đến hệ thần kinh trung ương, tình trạng viêm não và tủy sống tiến triển, gây tử vong với tỷ lệ 100%. Bệnh hiện không có thuốc điều trị. Biện pháp điều trị dự phòng duy nhất là tiêm vaccine và huyết thanh kháng dại ngay sau khi bị chó cắn, cào.
Hiện Việt Nam có hai loại ngừa dại gồm Verorab (Pháp) và Abhayrab (Ấn Độ), tiêm bắp hoặc tiêm trong da. Đây là vaccine dại thế hệ mới sản xuất từ tế bào vero với quy trình khép kín, được kiểm soát chặt chẽ nhằm tăng độ tinh khiết, không chứa tế bào thần kinh nên không gây ảnh hưởng trí nhớ, sức khỏe của người tiêm.
Người chưa từng tiêm vaccine cần tiêm 5 mũi trong vòng một tháng (0-3-7-14-28), có thể chỉ định dùng thêm huyết thanh kháng dại và huyết thanh, vaccine uốn ván. Bác sĩ có thể chỉ định dừng tiêm tùy theo mức độ của vết thương và quan sát được tình trạng của con vật sau 10 ngày.
Do đó, bạn có thể chủ động đến các trung tâm tiêm chủng gần nhất để được bác sĩ thăm khám vết thương và đưa ra chẩn đoán chính xác nhất.
Ngoài ra, vaccine dại còn được sử dụng tiêm dự phòng trước khi bị cắn, cào, phù hợp với các trường hợp thường xuyên tiếp xúc với chó, mèo, động vật hoang dã, đi đến những nơi lưu hành dịch nhưng khó tiếp cận vaccine và huyết thanh kháng dại. Phác đồ tiêm dự phòng gồm 3 mũi, giúp giảm số mũi tiêm sau khi có vết thương và không cần tiêm huyết thanh dù vết thương nặng. Bạn thường xuyên tiếp xúc với chó, có thể đến các trung tâm tiêm chủng để được tư vấn thêm về cách dự phòng dại này.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Quản lý vùng Khu vực miền Trung và Tây Nguyên, Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Theo thông tin kê toa của nhà sản xuất, vaccine cúm bất hoạt có thể tiêm đồng thời hoặc cùng thời điểm với vaccine bất hoạt, vaccine sống hay vaccine giảm độc lực khác, trong đó có vaccine 6 trong 1.
Trẻ nhỏ hệ miễn dịch chưa hoàn thiện, thuộc nhóm dễ mắc các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm như cúm, ho gà, bạch hầu, uốn ván, viêm gan B, bại liệt... Tiêm vaccine là cách giúp trẻ phòng bệnh hiệu quả. Nhiều nghiên cứu trên thế giới cũng chỉ ra, việc trẻ nhỏ tiêm gộp nhiều loại vaccine tạo hiệu quả miễn dịch tương tự việc tiêm riêng lẻ từng loại vaccine và không làm quá tải hệ miễn dịch. Vì vậy, bạn hoàn toàn có thể tiêm gộp nhiều mũi vaccine phòng bệnh trong cùng một buổi tiêm cho con để tiết kiệm thời gian đi lại, tạo hiệu quả miễn dịch bảo vệ sớm trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.
Trước tiêm, con bạn cần được khám sàng lọc kỹ. Bạn cần chuẩn bị mọi thông tin về tình trạng sức khỏe, tiền sử dị ứng hoặc phản ứng với các loại thuốc, vaccine trước đó của con để bác sĩ đưa ra mũi tiêm phù hợp cho trẻ.
Hiện Việt Nam có 4 loại phòng các chủng virus cúm phổ biến gồm cúm A/H1N1, A/H3N2 và dòng cúm B. Trong đó loại của Hà Lan, Pháp và Hàn Quốc dành cho trẻ từ 6 tháng tuổi và người lớn. Loại của Việt Nam hiện dành cho người từ 18 đến 60 tuổi. Vaccine cần nhắc lại hằng năm để cập nhật chủng virus cúm đang lưu hành theo khuyến cáo của WHO và củng cố miễn dịch đã bị giảm theo thời gian sau lần tiêm trước đó.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Quản lý vùng Khu vực miền Trung và Tây Nguyên, Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Hiện Việt Nam có ba loại vaccine phòng viêm não Nhật Bản, gồm Jevax (Việt Nam), Imojev (Thái Lan), Jeev (Ấn Độ). Phác đồ tiêm áp dụng theo từng loại như sau:
Jevax có trong chương trình tiêm chủng mở rộng và dịch vụ, tiêm cho trẻ từ 12 tháng tuổi. Phác đồ ba mũi cơ bản và cần tiêm nhắc 3 năm một lần. Hai mũi đầu cách nhau 1-2 tuần, mũi ba cách mũi hai 1 năm, sau đó cứ 3 năm cần tiêm nhắc lại một lần.
Imojev ít số mũi tiêm hơn. Trẻ từ 9 tháng đến 18 tuổi tiêm hai mũi, cách nhau một năm. Người từ 18 tuổi trở lên chỉ cần tiêm một mũi.
Jeev tiêm cho trẻ từ 12 tháng đến 49 tuổi. Liệu trình tiêm hai mũi cách nhau tối thiểu một tháng, lịch tiêm nhắc tùy vào lứa tuổi và khuyến cáo tiêm chủng của mỗi quốc gia.
Cả ba loại Jeev, Jevax, Imojev đều phòng bệnh viêm não Nhật Bản B nhưng sản xuất theo công nghệ khác nhau. Con bạn 5 tuổi, có thể chọn một trong ba loại vaccine để tiêm. Song, vaccine Jevax có lịch tiêm dài, có thể khiến bạn quên lịch hoặc hiểu lầm chỉ tiêm ba mũi cơ bản là đủ. Vì vậy, bạn có thể cân nhắc cho con tiêm vaccine Imojev để không cần tiêm nhắc suốt đời.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Quản lý vùng Khu vực miền Trung và Tây Nguyên, Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Theo thông tin kê toa của nhà sản xuất vaccine sốt xuất huyết, người đã mắc sốt xuất huyết phải cần đủ 6 tháng mới được tiêm vaccine này. Lý do, trong khoảng thời gian này, cơ thể vẫn còn miễn dịch tự nhiên, có thể làm giảm hiệu quả đáp ứng miễn dịch của vaccine. Bạn mới khỏi bệnh 2 tháng thì không nên tiêm vaccine sốt xuất huyết. Bạn nên chờ đủ 6 tháng hãy nên tiêm để thuốc phát huy tác dụng bảo vệ hiệu quả nhất.
Sốt xuất huyết là do virus Dengue gây nên, với trung gian truyền bệnh là muỗi vằn. Có 4 type huyết thanh khác nhau gồm Den-1, Den-2, Den-3, Den-4. Một người có thể nhiễm cả 4 type huyết thanh này. Tiêm vaccine là cách phòng bệnh hiệu quả hiện nay.
Hiện Việt Nam có vaccine phòng 4 type huyết thanh virus Den-1, Den-2, Den-3, Den-4, có hiệu quả ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh bao gồm cả trường hợp tái nhiễm đến hơn 80% và nguy cơ nhập viện hơn 90%. Vaccine tiêm cho trẻ từ 4 tuổi và người lớn. Lịch tiêm hai mũi cách nhau ba tháng. Phụ nữ mang thai nên tiêm vaccine trước ba tháng hoặc tối thiểu một tháng trước khi mang thai.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Quản lý Y khoa vùng 1 miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Virus sởi là bệnh truyền nhiễm cấp tính, lây lan qua đường hô hấp khi người nhiễm bệnh ho, hắt hơi hoặc nói chuyện. Bệnh sởi ở người lớn khó phát hiện hơn so với trẻ em. Triệu chứng bệnh không điển hình, không bị sốt cao và mệt mỏi, dễ nhầm lẫn với sốt siêu vi và sốt phát ban thông thường nên nhiều người thường bỏ qua. Người có bệnh nền, suy giảm miễn dịch... khi mắc sởi rất dễ trở nặng, gặp những biến chứng như viêm não, viêm phổi, viêm kết mạc, viêm giác mạc, bội nhiễm gây viêm tai giữa, viêm ruột...
Ngoài ra, sởi ủ bệnh khoảng 12-21 ngày, sau đó phát ban và lây vào thời gian trước 4 ngày và 4 ngày sau khi phát ban. Người lớn thường xuyên đi học, đi làm, tham gia các hoạt động giao lưu, tập trung đông người, dễ trở thành nguồn lây bệnh cho trẻ nhỏ, thai phụ.
Tiêm chủng là cách hiệu quả giúp phòng ngừa và giảm các biến chứng nặng do sởi. Hiện Việt Nam có nhiều loại vaccine chứa thành phần phòng sởi cho trẻ em và người lớn. Mũi sởi đơn MVVac (Việt Nam) tiêm từ 9 tháng hoặc 12 tháng tuổi. Các mũi tiêm phối hợp như sởi - rubella (MRVAC), 3 trong 1 sởi - quai bị - rubella Priorix (Bỉ), sởi - quai bị - rubella MMR II (Mỹ). Trẻ từ 7 tuổi trở lên và người lớn tiêm hai mũi phối hợp cách nhau tối thiểu một tháng. Hiện trong tình hình dịch bệnh lan rộng ở nhiều địa phương, vaccine được Bộ Y tế cho phép tiêm từ 6 tháng tuổi.
Trong trường hợp bạn không nhớ lịch sử chủng ngừa hay tiền sử mắc sởi, bạn có thể tiêm mũi sởi đơn hoặc các mũi phối hợp để phòng được nhiều bệnh cùng lúc. Hiệu quả vaccine lên đến 98% khi tiêm đủ hai mũi.
Ngoài ra, bạn cần vệ sinh cá nhân sạch sẽ, rửa tay thường xuyên; sát khuẩn họng, miệng; ăn uống đủ dinh dưỡng, tập thể dục để cải thiện sức khỏe cơ thể. Gia đình nên thường xuyên vệ sinh nơi ở, nơi làm việc; đi khám và cách ly ngay khi có dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Bạn đã được chuyển sang trang đăng ký của VNVC, đối tác VnExpress
