Các dịp lễ, Tết thường là thời điểm mọi người ăn uống vô độ, ít vận động và tiêu thụ thực phẩm giàu calo. Thực tế, từ giữa tháng 11 đến tháng 1, người trưởng thành tăng trung bình 0,5 kg. Đây có thể không phải con số lớn, song mọi người thường không trở lại cân nặng cũ khoảng thời gian sau đó. Các chuyên gia đề xuất một số biện pháp giúp kiểm soát cân nặng một cách lành mạnh trong thời điểm cuối năm cũ, đầu năm mới.
Hạn chế ăn vặt và tráng miệng
Trong dịp lễ Tết, các gia đình thường mua tích trữ bánh kẹo, mứt. Việc dễ dàng nhìn thấy các loại đồ ăn vặt trong tầm mắt dễ khiến những người "hảo ngọt" mất kiểm soát, ăn uống quá độ mà không hề hay biết.
Một trong những cách hiệu quả để xử lý vấn đề này là cất đồ ăn vặt tại các ngăn kín đáo. Nếu đói và cần bữa ăn nhẹ, các chuyên gia khuyến nghị ăn các loại thực phẩm lành mạnh thay vì đồ ăn vặt. Trái cây, rau và quả hạch, hạt là những món ăn nhẹ không chứa đường bổ sung hoặc chất béo xấu, không dẫn đến tăng cân.
Thực hành ăn uống có chánh niệm
Nghỉ lễ là thời điểm bận rộn và vội vàng, khiến một số người cố gắng làm nhiều việc cùng một lúc trong bữa ăn. Các nghiên cứu cho thấy người ăn trong khi bị phân tâm có thể tiêu thụ thực phẩm một cách quá độ do không để ý các tín hiệu no của cơ thể.
Để ngăn chặn tình trạng này, các chuyên gia khuyến nghị ăn uống cẩn thận, hạn chế các tác nhân gây xao nhãng như công việc và thiết bị điện tử. Cố gắng ăn chậm, nhai kỹ. Điều này cho phép người ăn nhận biết rõ hơn các tín hiệu cơ thể và tiêu thụ ít calo hơn.
Bạn cũng có thể hít thở sâu vài lần trước khi ăn, tạo sự thư giãn, giúp tập trung hoàn toàn vào khẩu phần thay vì những việc xung quanh.
Một số nghiên cứu cho thấy người thực hành ăn uống trong chánh niệm có ít khả năng tăng cân.
Ngủ đủ giấc
Tình trạng thiếu ngủ phổ biến trong những ngày nghỉ lễ có thể gây tăng cân. Nguyên nhân là do người không ngủ có xu hướng cảm thấy đói hơn, tiêu thụ nhiều calo và tập thể dục ít hơn. Ngủ ít có thể làm tăng mức độ hormone đói, dẫn đến lượng calo cao hơn.
Ngoài ra, ngủ không đủ giấc khiến quá trình trao đổi chất chậm hơn. Điều này có thể thay đổi nhịp sinh học, đồng hồ sinh học điều chỉnh chức năng của cơ thể.
Mâm cơm Tết cổ truyền của người Việt Nam. Ảnh: Paige Hicks
Kiểm soát mức độ căng thẳng
Việc cố gắng tuân thủ lịch trình trong các ngày lễ lớn có thể gây căng thẳng, giải phóng nồng độ cortisol cao. Nồng độ cortisol cao mạn tính gây ra cảm giác thèm ăn, làm tăng cân. Lối sống căng thẳng cũng khiến mọi người tiêu thụ nhiều đồ ăn vặt hơn.
Vì vậy, các chuyên gia cho biết kiểm soát mức độ căng thẳng, đặc biệt trong những ngày lễ là chìa khóa để giữ cân nặng ở mức vừa phải. Các phương pháp hiệu quả để giảm căng thẳng gồm tập thể dục, yoga và hít thở sâu.
Hạn chế các đồ uống chứa nhiều calo
Rượu, bia, nước ngọt và các thức uống giàu calo khác là một phần không thể thiếu của những ngày lễ Tết. Tuy nhiên, các sản phẩm này có thể bổ sung lượng đường và calo rỗng vào chế độ ăn uống, gây tăng cân.
Tiêu thụ quá nhiều rượu làm tăng cảm giác thèm ăn, là một yếu tố gây tăng cân. Để kiểm soát cân nặng hiệu quả, các chuyên gia khuyến nghị hạn chế sử dụng các đồ uống chứa lượng calo cao. Thay vào đó, mọi người nên sử dụng nước khoáng, trà, nước hoa quả để giải khát sau các bữa ăn nhiều chất đạm, chất béo và dầu mỡ.
Tránh ăn đồ chế biến sẵn
Thực phẩm chế biến sẵn tiện lợi, giúp các gia đình tiết kiệm thời gian nấu nướng trong dịp cuối năm bận rộn. Tuy nhiên, chúng thường chứa quá nhiều đường, calo và chất béo không lành mạnh gây tăng cân.
Các chuyên gia khuyến cáo hạn chế ăn thực phẩm chế biến sẵn, lựa chọn các loại nguyên chất và chế biến theo sở thích của các thành viên trong gia đình. Bằng cách đó, bạn có thể theo dõi khẩu phần của mỗi người, kiểm soát chế độ ăn uống và không tăng cân.
Thục Linh (Theo Healthline)