Danh sách 200 đối tác cung ứng hàng đầu trong năm tài chính 2020 vừa được Apple công bố tuần trước. Trong số này, 21 nhà cung ứng có cơ sở tại Việt Nam.
Các nhà cung ứng này thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau, như Samsung, LG Display, Intel, Biel Crystal,... thuộc mảng linh kiện và vật liệu. Trong khi một số khác như Foxconn, Luxshare, Goertek, Compal... chuyên sản xuất và lắp ráp thiết bị cho Apple.
Danh sách năm 2019 không được Apple công bố. Còn trong năm 2018, số lượng đối tác cung ứng có trụ sở tại Việt Nam là 14. Trong hai năm, số lượng các nhà cung ứng cho Apple đến từ Việt Nam tăng gấp rưỡi. Theo các chuyên gia, việc này có thể đến từ kết quả của thương chiến Mỹ Trung, khiến các nhà cung cứng phải mở rộng địa bàn hoạt động ra ngoài Trung Quốc.
Trong số 21 nhà cung ứng tại Việt Nam, có 7 công ty xuất xứ từ Trung Quốc đại lục và Hong Kong. Một số đối tác có tiếng, như Luxshare Precision Industry và GoerTek, bắt đầu mở rộng sản xuất tại Việt Nam vào đầu năm 2020, phục vụ việc lắp ráp tai nghe Airpods.
Số lượng các nhà cung ứng cho Apple tại Việt Nam, Ấn Độ, Thái Lan, tương quan trong năm 2017 và 2020. Ảnh: Nikkei
Hầu hết nhà cung ứng đều đặt nhà máy tại phía Bắc, ở Bắc Ninh, Bắc Giang - những khu vực được đánh giá cao về khả năng phát triển ngành điện tử tiêu dùng. Các đối tác khác nằm rải rác ở cả ba miền, như Sharp (Bình Dương), LG (Hải Phòng), Intel (TP HCM), Murata (Đà Nẵng, Tiền Giang),...
Trái ngược với sự gia tăng các nhà máy cung ứng tại Việt Nam, số lượng đối tác cho Apple đến từ Mỹ và Nhật có xu hướng giảm. Theo Nikkei, số lượng các nhà sản xuất ở Mỹ giảm từ 37 xuống còn 32, còn Nhật Bản từ 38 xuống 34, trong cùng giai đoạn.
Bất chấp thương chiến Mỹ - Trung, Apple vẫn phụ thuộc ngày càng nhiều và các nhà cung ứng đến từ Trung Quốc. Trong danh sách của Apple, số lượng các nhà cung ứng đến từ Trung Quốc đại lục và Hong Kong tăng từ 42 lên 51 trong hai năm vừa qua. Khu vực này cũng trở thành nơi có nhiều nhà cung ứng cho Apple nhất hiện nay.
Theo các nhà phân tích, "không có dấu hiệu cho thấy sự giảm chi tiêu và hợp tác giữa Apple với các đối tác Trung Quốc". Các chuỗi cung ứng tại Trung Quốc vẫn được đánh giá là "hàng đầu thế giới" nhờ sự "vun đắp" của Apple cũng như sự phát triển của các hãng nội địa như Huawei, Oppo. Điểm yếu duy nhất của Trung Quốc chỉ là công nghệ bán dẫn.
Giám đốc một chuỗi cung ứng của Apple cho biết, các nhà cung cấp Trung Quốc có cách tiếp cận giống nhau, đều đánh vào giá rẻ để đổi lấy đơn hàng. Nhờ việc được làm ăn với Apple, các doanh nghiệp này có thể nâng cao trình độ lên tầm thế giới. "Họ sẵn sàng nhận các hợp đồng cho Apple với tỷ suất lợi nhuận thấp, đến mức các công ty khác không muốn nhận. Bằng cách này, họ dần tăng cấp và sau đó có thể thắng thầu nhiều hợp đồng với các khách hàng khác", người này cho biết thêm.
Theo các chuyên gia, các nước như Việt Nam, Ấn Độ vẫn có thể hưởng lợi từ sự phụ thuộc của Apple vào Trung Quốc, khi chi phí nhân công ngày càng tăng, trong khi việc tuyển lao động vào mùa cao điểm cũng ngày càng khó khăn.
Thời gian qua, nhiều sản phẩm của Apple đang được lắp ráp và sản xuất tại Việt Nam như tai nghe Airpods, đồng hồ Apple Watch, loa HomePod Mini. Một số nguồn tin cho biết thời gian tới iPad, MacBook cũng được lắp ráp tại các khu công nghiệp trong nước.
Lưu Quý