Tại các bệnh viện khắp nước Mỹ, bác sĩ và nhân viên y tế tuyến đầu nhận thấy một xu hướng chung: làn sóng Covid-19 mới khác với những đợt bùng phát trước.
Một lần nữa, họ phải đối mặt với biến chủng dễ lây lan là Omicron. Các nhân viên y tế kiệt sức và lần lượt nhiễm virus. F0 tăng ở mức đáng kinh ngạc, tràn vào các cơ sở y tế, làm chậm trễ hoạt động cấp cứu, tăng nguy cơ lây nhiễm chéo.
Tuy nhiên, bác sĩ cho biết tại các điểm nóng Omicron từ New York, Florida đến Texas, chỉ một tỷ lệ nhỏ bệnh nhân phải vào khu hồi sức tích cực (ICU) hoặc dùng máy thở. Khoảng 50-60% trường hợp đến khám vì bệnh khác, sau đó xét nghiệm dương tính với nCoV khi sàng lọc.
"Ca nhập viện gia tăng, nhưng mức độ nghiêm trọng của bệnh khác so với những đợt trước. Số bệnh nhân vào ICU không nhiều, cũng ít ca phải đặt nội khí quản. Hầu hết các F0 dương tính trong khoa cấp cứu được xuất viện", tiến sĩ Rahul Sharma, bác sĩ cấp cứu của bệnh viện NewYork-Presbyterian/Weill Cornell, cho biết.
Theo các nhà khoa học, còn sớm để dự đoán chắc chắn, nhưng tình hình tại bệnh viện thay đổi phù hợp với dữ liệu cho thấy Omicron không nghiêm trọng bằng các biến chủng trước đây. Nó ít làm tổn thương phổi nên hiếm khi khiến F0 chuyển nặng. Ngoài ra, tỷ lệ ca nhiễm nghiêm trọng cũng thấp bởi Omicron lây lan cho người đã có miễn dịch từ tiêm chủng hoặc nhiễm bệnh tự nhiên trước đây. Các bác sĩ cho biết đa phần bệnh nhân trong ICU đều chưa được tiêm chủng hoặc bị suy giảm miễn dịch nghiêm trọng.
Đầu tháng 12, khi Nam Phi báo cho biết nước này có khá ít ca Omicron nghiêm trọng, chuyên gia cho rằng cần diễn giải tuyên bố đó một cách thận trọng. Nam Phi có dân số tương đối trẻ, phần lớn đã nhiễm Omicron từ đợt bùng phát trước, người dân có sẵn miễn dịch.
Song khi Omicron lây nhiễm trên toàn thế giới và Mỹ, nhiều bằng chứng cho thấy người nhiễm biến chủng có triệu chứng nhẹ hơn các phiên bản virus trước đó.
Nhân viên điều trị cho một bệnh nhân Covid-19 tại khu hồi sức tích cực ở bệnh viện thành phố Farmington, Mỹ, tháng 12/2021. Ảnh: NY Times
Tại Anh, số ca Omicron phải nhập viện chỉ bằng một nửa so với Delta, tỷ lệ vào khoa cấp cứu bằng một phần ba. Canada báo cáo kết quả sơ bộ tương tự.
Dữ liệu mới từ hệ thống chăm sóc sức khỏe Houston Methodist, nơi đã giải trình tự phần lớn mẫu virus của bệnh nhân kể từ tháng 2/2020 cũng cho thấy xu hướng này.
Kể từ ngày 20/12, Omicron chiếm 90% trường hợp nhập viện vì Covid-19 tại Houston Methodist. Trong phân tích mới, các nhà nghiên cứu đã so sánh 1.131 bệnh nhân có triệu chứng nhiễm Omicron với người nhiễm biến chủng Delta hoặc Alpha.
Họ nhận thấy dưới 15% bệnh nhân nhiễm Omicron phải nhập viện, thấp hơn đáng kể so với 43% người nhiễm Delta và 55% người nhiễm Alpha.
Trong số các ca nhập viện, bệnh nhân Omicron cũng ít phải thở máy, thời gian nằm viện ngắn hơn so với người nhiễm biến chủng khác. Tiến sĩ James Musser, Chủ tịch khoa bệnh học và y học bộ gene tại Houston Methodist, người đứng đầu nghiên cứu, cho biết: "Trung bình các trường hợp nhiễm Omicron ít nghiêm trọng hơn. Đây rõ ràng là tin tốt đối với các bệnh nhân".
Người nhiễm Omicron trẻ tuổi, phần nhiều đã tiêm phòng so với các biến chủng trước đó. Điều này giúp giải thích tình trạng của họ.
Theo Natalie Dean, nhà thống kê sinh học tại Đại học Emory ở Atlanta, dù các báo cáo rất đáng khích lệ, còn quá sớm và chưa đủ dữ liệu chi tiết để đưa ra kết luận chắc chắn về mức độ nghiêm trọng của Omicron.
"Chúng tôi không đủ thời gian. Trước đó, cần hàng tháng để nghiên cứu về nguy cơ nhập viện từ Delta", bà nói.
Tại New York, ca nhiễm tăng đều đặn kể từ tháng 12 do Omicron thành chủng trội. Số ca nhập viện do Covid-19 nói chung tăng mạnh, nhưng số người vào ICU tăng chậm hơn.
Tại hệ thống y tế Langone Health của Đại học New York, khoảng 65% bệnh nhân nhập viện tình cờ được phát hiện mắc Covid-19. Họ được gọi là những "F0 Covid-19 ngẫu nhiên". Bệnh viện tại thành phố khác cũng báo cáo tỷ lệ dương tính ngẫu nhiên với nCoV. Trên khắp các bệnh viện thuộc hệ thống y tế Jackson ở Florida, 53% trong số 471 F0 nhập viện vì các lý do khác. Tỷ lệ ở bệnh viện Johns Hopkins Medicine là 20%.
Dương tính ngẫu nhiên có thể tạo ra rủi ro đáng kể với những người nhập viện vì các bệnh lý khác. Bệnh nhân Covid-19 không triệu chứng trở thành thách thức đối với việc kiểm soát dịch bệnh.
"Bạn vẫn cần đưa họ đi cách ly, điều trị cho họ như những ca F0 nhập viện. Khi có ít nhân viên y tế, điều này thực sự trở thành gánh nặng", tiến sĩ Carlos del Rio, chuyên gia bệnh truyền nhiễm tại Trường Y Đại học Emory, nói.
Các chuyên gia cho biết phần lớn người vào ICU chưa tiêm chủng hoặc đã tiêm chủng như nằm trong nhóm nguy cơ cao. Trong số các F0 này, nhiều người vẫn có triệu chứng nghiêm trọng như biến chủng trước đó.
Các cơ sở y tế đối mặt với tình trạng thiếu nhân viên, phải chịu áp lực rất lớn. Ở thành phố New York, số ca nhiễm đã vượt mức cao điểm của đợt bùng phát hồi mùa đông năm ngoái. Thống đốc bang Maryland Larry Hogan tuyên bố tình trạng khẩn cấp ngày 4/1, nhận định địa phương có nhiều bệnh nhân Covid-19 nhất kể từ đầu dịch.
Các chuyên gia cho biết số bệnh nhân trong ICU có thể tăng lên trong những tuần tới. Hơn nữa, một số bang vẫn phải vật lộn với các ca nhập viện từ đợt bùng phát Delta. Thách thức mà các bệnh viện phải đối mặt không phải việc thiếu thiết bị, mà là thiếu nhân sự và tình trạng lây nhiễm chéo.
Thục Linh (Theo NY Times)