Video đăng trên tài khoản Twitter cjr1321 cho thấy tàu khu trục tàng hình USS Zumwalt của hải quân Mỹ tiến vào vịnh San Diego ngày 10/12 với những vệt rỉ sét lớn trên thân và thượng tầng. Hình ảnh đã thu hút hàng loạt chỉ trích từ giới phân tích quân sự trên Twitter, nhiều người ví chiến hạm 9 tỷ USD của Mỹ giống như "bị một người khổng lồ bôi bẩn bằng nhiều cách".
Rỉ sét ngoài thân là tình trạng thường gặp với các tàu hải quân hoạt động dài ngày trên biển và duy trì nhịp độ làm nhiệm vụ cao. Nó cũng gây ra nhiều tranh cãi trong giới chuyên gia, trong đó một phe khẳng định rỉ sét không phải vấn đề nghiêm trọng nếu tàu vẫn bảo đảm năng lực tác chiến, trong khi phía còn lại cho rằng đây là điều đáng xấu hổ và thể hiện những vấn đề mang tính hệ thống của hải quân Mỹ.

USS Zumwalt tiến vào vịnh San Diego hôm 10/12. Ảnh: Twitter/cjr1321.
Một trong những lý do có thể khiến USS Zumwalt bị hoen rỉ từ đầu đến đuôi là con tàu được thiết kế theo khái niệm rút gọn tối đa số người vận hành. Chiến hạm có lượng giãn nước gần 15.000 tấn, lớn gấp rưỡi khu trục hạm lớp Arleigh Burke nhưng thủy thủ đoàn chỉ bằng một nửa với 175 người.
Tự động hóa hoạt động sẽ giảm nhân lực cho một số nhiệm vụ nhất định, nhưng cũng gây thiếu hụt nguồn lực cho các công việc thủ công như bảo dưỡng thân vỏ tàu. Thủy thủ đoàn cũng tốn nhiều công sức vì lớp Zumwalt được phủ vật liệu tàng hình khó cọ rửa hơn sơn chống rỉ trên tàu chiến thông thường.
"Dù vậy, cần nhấn mạnh là thượng tầng tàu USS Zumwalt và USS Michael Monsoor sử dụng vật liệu composite, đáng lẽ chúng phải giảm nguy cơ rỉ sét", chuyên gia quân sự Tyler Rogowany nhận xét.
Lớp Zumwalt được coi là một trong những dự án quân sự tốn kém nhất lịch sử Mỹ, nhưng lại gây thất vọng với hàng loạt lỗi thiết kế, đội giá và chậm tiến độ. Quốc hội Mỹ đã cắt giảm số lượng đặt mua từ 32 chiếc xuống chỉ còn ba tàu, trong đó USS Zumwalt và USS Michael Monsoor đã đưa vào biên chế, trong khi USS Lyndon B. Johnson đang thử nghiệm sau khi hạ thủy.
Văn phòng Kiểm toán Chính phủ Mỹ hồi tháng 9/2020 cho biết mỗi tàu lớp Zumwalt có giá hơn 9 tỷ USD, bao gồm cả chi phí nghiên cứu phát triển, so với mức giá dự kiến 1,3 tỷ USD/chiếc hồi năm 1998. Cơ quan này đánh giá lớp Zumwalt chỉ có thể đạt khả năng làm nhiệm vụ đầy đủ sớm nhất là sau năm 2025.
Vũ Anh (Theo Drive)