Sáng 16/9, báo cáo trước Thường vụ Quốc hội về dự án Luật Đảm bảo trật tự an toàn giao thông đường bộ, Thứ trưởng Công an Nguyễn Duy Ngọc cho biết, dự thảo Luật quy định nhiều điểm mới trong công tác đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe theo hướng ứng dụng khoa học, công nghệ hiện đại.
Cơ quan chức năng sẽ quản lý lái xe bằng cơ sở dữ liệu liên thông với các bộ, ngành liên quan, như: Thông tin về nơi cư trú của tài xế; ngày cấp phép cho từng loại phương tiện; cơ sở đào tạo; cơ quan sát hạch cấp bằng lái; điểm của giấy phép lái xe và các thông tin khác sẽ được mã hóa...
Bộ Công an sẽ chịu trách nhiệm trước Chính phủ quản lý nhà nước về tổ chức quản lý đào tạo, sát hạch, cấp, đổi và thu hồi giấy phép lái xe...; nghĩa là chuyển giao quản lý lĩnh vực này từ Bộ Giao thông Vận tải (theo quy định hiện hành) sang Bộ Công an.
Báo cáo thẩm tra dự luật, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng An ninh của Quốc hội Võ Trọng Việt nói từ năm 2001 đến nay, công tác đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe được quy định trong Luật Giao thông đường bộ (2001 và 2008) và được thực hiện ổn định.
Bộ Giao thông Vận tải đã cơ bản thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước về hoạt động này; phối hợp với các bộ, ngành xây dựng hệ thống văn bản quy phạm pháp luật; thực hiện các giải pháp để nâng cao chất lượng đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe. Tuy nhiên, có một số bất cập về chất lượng đào tạo, công tác thanh kiểm tra, giám sát...
Theo ông Việt, vấn đề quản lý đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe thuộc phạm vi quản lý người điều khiển phương tiện, liên quan đến kiến thức pháp luật, kỹ năng điều khiển và ý thức chấp hành pháp luật của tài xế; đồng thời liên quan đến trật tự an toàn giao thông đường bộ. Vì vậy, khi tách Luật Giao thông đường bộ hiện nay ra thành hai luật, thì "nội dung trên thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật Bảo đảm trật tự an toàn giao thông đường bộ là phù hợp".
"Giao Bộ Công an để thống nhất quản lý về phương tiện và người tham gia giao thông; quản lý việc chấp hành pháp luật của người tham gia giao thông một cách xuyên suốt, chặt chẽ từ khâu đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe và sau khi được cấp bằng lái", ông Việt nói.
Phó chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ. Ảnh: Hoàng Phong
Phó chủ tịch Quốc hội, đại tướng Đỗ Bá Tỵ cho rằng, về bản chất đây là vấn đề xác định bộ nào quản lý vấn đề đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe, và thực tế còn ý kiến khác nhau. "Giao cơ quan nào điều hành cũng cần tổng kết, đánh giá kỹ, nhất là vấn đề liên quan đến tổ chức, bộ máy, chi phí. Cần nghiên cứu thêm kinh nghiệm nước ngoài và xu hướng xã hội hóa hoạt động này. Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ tiếp tục làm rõ và Quốc hội sẽ xem xét", ông Tỵ nói.
Phó chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu cũng đề nghị ban soạn thảo nghiên cứu kỹ hơn kinh nghiệm đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe của các nước xem "có phải là nhiều nước giao công an quản lý việc này hay không?". Trung Quốc giao Cục Đường bộ, Singapore giao cơ quan dân sự, một số nước giao cho hiệp hội...
Cho rằng việc chuyển đổi quản lý từ bộ này sang bộ kia là bình thường, tùy thuộc nhu cầu từng giai đoạn, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội Hà Ngọc Chiến nói quy định như dự thảo Luật "đã có sự đồng thuận" thì tiếp thu ý kiến của Thường vụ Quốc hội để bổ sung, hoàn thiện. "Tôi nhất trí bổ sung dự án Luật vào chương trình nghị sự của Quốc hội", ông Chiến nói.
Cuối phiên họp, Thứ trưởng Công an Nguyễn Duy Ngọc nói thêm, quan điểm của ban soạn thảo là việc đào tạo lái xe sẽ được xã hội hóa theo những quy định cụ thể; người dân tùy chọn học ở đâu, ai đào tạo và nơi đăng ký sát hạch. "Chúng tôi sẽ tổ chức và đưa ra tiêu chí sát hạch", ông Ngọc nói và khẳng định Bộ Công an sẽ chấm điểm các cơ sở đào tạo, công khai tỷ lệ đỗ, tỷ lệ người được đào tạo tham gia giao thông an toàn, tỷ lệ gây tai nạn để các cơ sở rút kinh nghiệm.
Theo Thứ trưởng Ngọc, khi Bộ Công an cấp giấy phép lái xe sẽ hạn chế tối đa tình trạng giấy phép giả phức tạp hiện nay. "Tôi đang chỉ đạo các chuyên án giấy phép lái xe giả bao phủ các tỉnh, sắp tới sẽ thông tin", ông nói.
Phó chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ thông tin, qua thảo luận tại phiên họp chiều 15 và sáng 16/9, Ủy ban Thường vụ còn băn khoăn về việc tách Luật Giao thông đường bộ năm 2008 thành hai dự án luật Giao thông đường bộ (sửa đổi) và Luật Đảm bảo trật tự an toàn giao thông đường bộ.
Về mặt quy trình, Chính phủ đã có nghị quyết, tờ trình, Ủy ban của Quốc hội đã thẩm tra, nhưng để đảm bảo tính thống nhất của hệ thống pháp luật, tính hợp lý trong tổ chức điều hành, Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ tiếp tục làm rõ để báo cáo Quốc hội. "Đề nghị Đảng đoàn Quốc hội báo cáo cấp thẩm quyền để có cơ sở chính trị xem xét khi quyết định", ông Tỵ nói.