Ở các thành phố lớn như Hà Nội và TP HCM, khi con gái đến tuổi mới lớn, nhiều phụ huynh đưa con đi tiêm vaccine Gardasil ngừa ung thư cổ tử cung và các ung thư nguy hiểm khác do nhiễm virus HPV. Vài năm trở lại đây, xu hướng này dần lan rộng đến các tỉnh thành khác.
Chị Trần Thu Thanh (40 tuổi, Thành phố Thủ Đức) dành nhiều thời gian để nói với con gái về vấn đề giới tính, ngay khi con còn nhỏ. Quan điểm của chị Thanh là rủ rỉ, nhắc con mỗi ngày để con thấm dần.
Khi Nấm (con chị Thanh) 14 tuổi, chị quyết định tặng con món quà 8/3 đặc biệt, đó là 3 liều vaccine Gardasil ngừa ung thư cổ tử cung và các bệnh ung thư khác do virus HPV. Theo chị Thanh, trong số nhiều loại vaccine quan trọng, vaccine ngừa HPV là không thể thiếu cho con gái đang tuổi lớn của mình.
"Thế hệ của tôi chưa hề biết về căn bệnh này, cũng chưa có loại vaccine để phòng ngừa. Bây giờ, vaccine có, thông tin cũng nhiều, thế nên mình biết mà không làm gì cho con là thiếu trách nhiệm. Mình đặt sự an toàn của con lên cao nhất. Vaccine Gardasil này chính là để giúp cho con tránh khỏi nguy cơ bệnh tật cho hàng chục năm về sau", chị Thanh chia sẻ.
Chị Bùi Minh Hạnh (42 tuổi, nhân viên ngân hàng ở Đồng Hới, Quảng Bình) cũng đưa con gái 11 tuổi đến Trung tâm tiêm chủng VNVC Đồng Hới để tiêm vaccine Gardasil. Chị Hạnh cho hay nhiều đồng nghiệp của chị cũng tìm vaccine này cho con gái tuổi đang lớn.
Theo ghi nhận của Hệ thống tiêm chủng VNVC, ngay từ sau Tết Nguyên đán 2022, có khá nhiều khách hàng đến tiêm vaccine Gardasil ngừa virus HPV. Nhu cầu tiêm vaccine ngừa virus HPV tăng ở cả các thành phố lớn như TP HCM, Hà Nội lẫn một số tỉnh thành khác trong cả nước. Đặc biệt, nhiều bố mẹ chọn tiêm vaccine này khi con gái vừa đủ 9 tuổi.
Trẻ còn nhỏ vẫn có thể nhiễm HPV
BS.CKI Bạch Thị Chính - Giám đốc Y khoa Hệ thống tiêm chủng VNVC cho biết sự quan tâm của bố mẹ đến sức khỏe của con là điều rất đáng quý. Người dân đã hiểu nhiều hơn về ảnh hưởng của virus HPV đến sức khỏe con em, nhất là với các bé gái. "Lúc trước, phụ huynh hay quan niệm khi con phải có quan hệ tình dục mới bị lây nhiễm HPV nhưng thật ra virus HPV có thể lây qua tiếp xúc thông thường bằng tay, qua bệnh phẩm hay những vật dụng sinh hoạt hàng ngày có dính dịch như khăn hay quần áo", BS Chính chia sẻ.
Theo bác sĩ Chính, nhiều nghiên cứu đã ghi nhận có trẻ chưa quan hệ tình dục vẫn có sự xuất hiện của virus HPV. Một nghiên cứu vào năm 2013 tại Tanzania (châu Phi) ghi nhận 40/474 trẻ em gái từ 15-16 tuổi có virus HPV (chiếm 8,4%) dù chưa quan hệ tình dục. Trong khi đó tại Việt Nam, theo điều tra quốc gia về trẻ vị thành niên và thanh niên, có tới gần 50% nam giới và 8% nữ giới quan hệ tình dục trước tuổi 25. Xu hướng này làm tăng nguy cơ nhiễm HPV.
Điều đáng lưu ý là HPV sau khi nhiễm có thể sẽ ở lại cơ thể rất lâu. Tỷ lệ nhiễm HPV tích lũy dần theo thời gian và tăng theo tuổi. Nghiên cứu trên 700 phụ nữ, tuổi 35-60 cho thấy 87% trường hợp được tìm thấy có HPV do nhiễm trước đó từ lâu.
Theo BS Chính, nhiễm HPV là nguy cơ cao dẫn đến ung thư cổ tử cung ở phụ nữ, trong đó 70% ca ung thư cổ tử cung là do virus HPV type 16, 18. Thống kê cho thấy 80% phụ nữ có nguy cơ nhiễm virus HPV ít nhất một lần trong đời. Virus HPV còn gây ra nhiều loại ung thư khác như ung thư âm đạo, ung thư hậu môn, ung thư khẩu hầu, ung thư dương vật, ung thư âm hộ, mụn cóc sinh dục.
BS Bạch Thị Chính cho biết, việc tiêm phòng là rất quan trọng thậm chí với những người đã quan hệ tình dục hoặc đã nhiễm HPV. Tiêm ngừa càng sớm thì phòng bệnh càng sớm. Nhiễm HPV là rất dai dẳng, có thể 10 đến 20 năm sau để gây ung thư. Nghiên cứu cho thấy những người tiêm vaccine phòng HPV có kết quả xét nghiệm tổn thương tiền ung thư giảm đi một nửa so với những người không tiêm phòng.
Vaccine ngừa HPV có hiệu quả bảo vệ cao hơn ở người chưa quan hệ tình dục; đáp ứng kháng thể ở trẻ từ 9 đến 14 tuổi tốt hơn ở các nhóm tuổi cao hơn; hiệu giá kháng thể kéo dài hơn 10 năm. Vaccine HPV có khả năng bảo vệ gần như 100% nếu tiêm sớm, tiêm đầy đủ và đúng lịch; vaccine có tỷ lệ bảo vệ khoảng 95-100% đối những bệnh mào gà sinh dục, mụn cóc sinh dục, ung thư âm hộ, âm đạo...
Hiện nay, tại Việt Nam vaccine Gardasil ngừa virus HPV đang được khuyến cáo tiêm cho bé gái và phụ nữ từ 9 đến 26 tuổi, ngừa 4 type virus HPV nguy cơ cao gây ung thư cổ tử cung và các bệnh nguy hiểm là 6, 11, 16 và 18.
Anh Chi