"Nếu Bắc Kinh đối xử với Hong Kong như cách họ đối xử với Trung Quốc đại lục, Mỹ không có cơ sở nào để đối xử khác biệt với Hong Kong", Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo phát biểu trên chương trình Sunday Morning Futures của Fox News hôm 31/5, đề cập đến luật an ninh sắp được ban hành với đặc khu.
Pompeo cho rằng giới lãnh đạo Trung Quốc đã phá vỡ cam kết duy trì quyền tự trị cho Hong Kong bằng cách theo đuổi chính sách kiểm soát ngày càng chặt chẽ với thành phố.
"Trung Quốc ngày nay khác so với Trung Quốc 10 năm trước", Ngoại trưởng Mỹ nói, đồng thời cáo buộc Trung Quốc "có ý định phá hủy các tư tưởng, nền dân chủ và giá trị phương Tây".
Tuyên bố được đưa ra vài ngày sau khi Đại hội Đại biểu Nhân dân Toàn quốc (NPC), tức quốc hội Trung Quốc, hôm 28/5 bỏ phiếu thông qua nghị quyết xây dựng luật an ninh Hong Kong. Luật mới sẽ cấm các hành vi và hoạt động ly khai, lật đổ, khủng bố, can thiệp nước ngoài ở Hong Kong và có thể cho phép các cơ quan an ninh và tình báo của Trung Quốc đại lục thiết lập cơ sở trong đặc khu.
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo tại buổi họp báo ở Bộ Ngoại giao hôm 20/5. Ảnh: Reuters.
Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 29/5 tuyên bố tước trạng thái đặc biệt của Hong Kong, nhưng không đề ra mốc thời gian thực hiện. Pompeo cho biết Tổng thống đã ra lệnh xem xét mọi ưu đãi Hong Kong đang được hưởng và sẽ nỗ lực loại bỏ những đặc quyền này.
Pompeo cũng tái khẳng định lập trường của Mỹ rằng các chính phủ châu Âu nên ngừng làm ăn với tập đoàn Huawei của Trung Quốc. "Châu Âu cần phải đưa Huawei khỏi hệ thống của họ. Họ cần sử dụng các công nghệ phương Tây", Pompeo nói.
Chính quyền Hong Kong cho biết các hành động đe dọa của Trump là không chính đáng, trong khi People's Daily, cơ quan ngôn luận của đảng Cộng sản Trung Quốc, cho rằng kế hoạch do Tổng thống Mỹ vạch ra là "sự can thiệp thô bạo vào các vấn đề của Bắc Kinh và phải chịu thất bại".
Giới chức nhiều nước bày tỏ quan ngại về luật an ninh Hong Kong, cảnh báo nguy cơ làm suy yếu nguyên tắc "một quốc gia, hai chế độ". Tuy nhiên, Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường khẳng định luật an ninh Hong Kong giúp duy trì vững chắc nguyên tắc "một quốc gia, hai chế độ" cùng ổn định lâu dài và thịnh vượng của đặc khu.
Huyền Lê (Theo Bloomberg)