Philippines muốn sớm có một bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông nhằm ngăn chặn các hành động thù địch vì đây là khu vực dễ bùng nổ xung đột, tổng tư lệnh lực lượng vũ trang Gilbert Gapay phát biểu tại Diễn đàn Hiệp hội Phóng viên nước ngoài tại Philippines hôm nay.
Ông Gapay cho rằng "tình hình hiện trở nên căng thẳng hơn", trong bối cảnh Bắc Kinh có nhiều hành động gây hấn và Washington phô diễn sức mạnh bằng các cuộc tuần tra hàng hải.
"Lực lượng dân quân hàng hải của Trung Quốc đang có mặt ở đó. Thực tế, họ đang tràn vào hầu hết khu vực ở Biển Đông", ông Gapay nói.
Các tàu sân bay USS Ronald Reagan và USS Nimitz cùng đội tàu của Mỹ trên Biển Đông hồi tháng 7. Ảnh: US Navy
Trung Quốc tuyên bố chủ quyền phi pháp với phần lớn diện tích Biển Đông và bồi đắp phi pháp 7 bãi đá ngầm thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam thành đảo nhân tạo. Nước này cũng nhiều lần triển khai trái phép máy bay và khí tài quân sự đến các đảo nhân tạo này.
Mỹ gần đây tăng cường hoạt động tuần tra tự do hàng hải trên Biển Đông và thuyết phục các đồng minh, đối tác tham gia nhằm bác bỏ yêu sách chủ quyền phi lý của Trung Quốc ở vùng biển này. Washington cũng cáo buộc Bắc Kinh đang tìm cách xây dựng "đế chế hàng hải" ở Biển Đông.
Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte hôm 22/9 cam kết trước Đại hội đồng Liên Hợp Quốc rằng Manila sẽ duy trì phán quyết Biển Đông của Tòa Trọng tài Thường trực (PCA) năm 2016. Trong khi đó, Bắc Kinh nhiều lần tuyên bố họ "không chấp nhận và không công nhận" phán quyết của PCA.
Phát biểu tại một hội thảo quan hệ song phương sau đó 3 ngày, đại sứ Trung Quốc tại Philippines Hoàng Khê Liên nói rằng Chủ tịch Tập Cận Bình và Tổng thống Duterte đã đạt được "đồng thuận quan trọng" về việc "gạt tranh chấp trên biển sang một bên, quản lý tình hình thông qua tham vấn song phương và tăng cường đối thoại, hợp tác".
Thanh Tâm (Theo Bloomberg)