Lầu Năm Góc hôm nay ra thông cáo cho biết Philippines và Mỹ đã nhất trí bổ sung 4 địa điểm mới ở những khu vực chiến lược của Philippines vào các căn cứ mà lính Mỹ được phép sử dụng trên lãnh thổ quốc gia Đông Nam Á.
Đây là một phần trong nỗ lực tăng tốc triển khai toàn diện Thỏa thuận Hợp tác Quốc phòng Nâng cao (EDCA) giữa Philippines và Mỹ. Trước đó, binh sĩ Mỹ được phép sử dụng 5 căn cứ quân sự ở Philippines.
Lính Mỹ và Philippines huấn luyện chung hồi tháng 10/2022. Ảnh: USMC.
Giới chức Mỹ cho biết việc được tiếp cận 4 căn cứ mới này sẽ cải thiện khả năng hỗ trợ nhân đạo và ứng phó thiên tai ở Philippines, cũng như ứng phó với các thách thức chung của hai nước.
"Mỹ đã phân bổ 82 triệu USD để đầu tư vào cơ sở hạ tầng tại 5 căn cứ trước đây theo EDCA, khoản tiền này sẽ hỗ trợ phát triển kinh tế và tạo công ăn việc làm cho những cộng đồng địa phương", thông cáo của Lầu Năm Góc có đoạn.
Thông cáo không tiết lộ vị trí cụ thể của 4 căn cứ mới mà quân đội Mỹ được phép sử dụng. Một cựu quan chức quốc phòng Phillipines trước đó cho biết Mỹ đã đề nghị nước này cấp quyền tiếp cận các căn cứ ở đảo miền bắc Luzon và đảo Palawan ở miền nam.
Mỹ triển khai lực lượng đồn trú quy mô lớn tại Philippines sau Thế chiến II, trong đó có hai cơ sở tại nước này từng là căn cứ lớn nhất ở nước ngoài của Washington. Tuy nhiên, giới chức Philippines năm 1991 chấm dứt thỏa thuận và yêu cầu Mỹ trả lại toàn bộ căn cứ quân sự.
EDCA được hai bên thông qua năm 2014, trong đó cho phép Mỹ tiếp cận 4 căn cứ không quân và một căn cứ lục quân tại Philippines với hình thức triển khai lực lượng đồn trú luân phiên.
Vị trí đảo Luzon và Palawan của Philippines. Đồ họa: Wikimedia.
Giới chuyên gia nhận định hai căn cứ quân sự trên đảo Luzon, miền bắc Philippines, nằm trong số những địa điểm quân đội Mỹ muốn được tiếp cận để đảm bảo vị trí chiến lược nhằm triển khai hoạt động trong trường hợp nổ ra xung đột tại khu vực. Hòn đảo này án ngữ khu vực mà các chiến hạm Mỹ từ Thái Bình Dương thường di chuyển qua để vào Biển Đông.
Quan chức Philippines cho biết tăng cường hợp tác quân sự với Mỹ "là tín hiệu tốt cho thế trận phòng thủ", song khẳng định nỗ lực này "không nhằm vào bất cứ quốc gia cụ thể nào" và thêm rằng Tổng thống Ferdinand Marcos Jr. đang "theo dõi chặt chẽ diễn biến" ở eo biển Đài Loan và Biển Đông.
Vũ Anh (Theo Reuters)