Trả lời:

Ho có thể xuất hiện khi cơ thể mắc cảm lạnh, cảm cúm, viêm họng, viêm phế quản, dị ứng. Trẻ thường chảy mũi, ngạt mũi, ho khan hoặc ho có đờm.

Triệu chứng ho cũng xuất hiện ở bệnh ho gà. Ở giai đoạn toàn phát, các cơn ho dần kéo dài, gồm 15-20 tiếng liên tiếp đi kèm với tiếng rít, âm sắc cao, yếu dần ở cuối mỗi cơn ho. Trẻ cũng có thể khạc đờm trắng trong, dính hoặc kèm theo nôn ói.

Vì ho không ngừng, trẻ thường kiệt sức, mặt tím tái, mắt đỏ, tĩnh mạch cổ nổi, buồn nôn, ói mửa. Triệu chứng bệnh dữ dội nhất kéo dài trung bình 2-6 tuần, ở trẻ em có thể lên đến 2 tháng.

Trẻ em dưới 1 tuổi có thể gặp biến chứng viêm phổi, ngưng thở tạm thời, co giật, bệnh lý não, thậm chí tử vong nếu không được điều trị ho gà kịp thời. Nhóm thanh thiếu niên, người lớn tuổi cũng có thể gặp biến chứng nặng như ngất, gãy xương sườn khi ho nặng, mất kiểm soát bàng quang, sụt cân, viêm phổi nặng.

Do đó, bạn nên theo dõi sát tình trạng sức khỏe của con và đưa bé đến cơ sở y tế khám càng sớm càng tốt, để điều trị bệnh kịp thời.

Cách phòng ho gà hiệu quả nhất là tiêm vaccine. Hiện, vaccine ho gà có ở các loại mũi tiêm phối hợp, tiêm cho trẻ từ 2 tháng tuổi, có thể tiêm sớm từ 6 tuần tuổi như 6 trong 1. Ngoài phòng ho gà, vaccine còn phòng thêm các bệnh nguy hiểm khác ở trẻ đầu đời như bạch hầu, uốn ván, viêm gan B, Hib, bại liệt. Vaccine có lịch tiêm gồm 3 mũi vào các tháng 2, 3, 4 và tiêm nhắc mũi 4 vào lúc 16-18 tháng.

Ngoài ra, trẻ em cần tiêm nhắc vaccine phòng ho gà trong khi 4-6 tuổi và lứa thanh thiếu niên 9-15 tuổi để củng cố hệ miễn dịch. Người lớn nên tiêm nhắc vaccine phối hợp bạch hầu - ho gà - uốn ván, tần suất mỗi 10 năm một lần để duy trì hiệu quả phòng bệnh đến suốt đời.

Để tăng cường miễn dịch cho trẻ sau khi chào đời, phụ nữ mang thai cần tiêm một mũi vaccine phòng bạch hầu - ho gà - uốn ván (Tdap) vào 3 tháng giữa hoặc 3 tháng cuối kỳ, tốt nhất trước khi sinh một tháng.

Thời tiết thay đổi thất thường cũng thuận lợi cho bệnh gây ho và viêm phổi như cúm, sởi, thủy đậu, phế cầu... Bạn nên kiểm tra lịch sử tiêm chủng của bé để bổ sung vaccine đầy đủ hoặc tư vấn thêm ở cơ sở tiêm chủng.

Bên cạnh đó, khi có dấu hiệu bệnh, phụ huynh nên đưa trẻ đến cơ sở y tế thăm khám, không tự ý mua thuốc, kháng sinh hay áp dụng bài thuốc dân gian để trị ho cho trẻ.

Bác sĩ Hoa Tuấn Ngọc
Quản lý Y khoa vùng 1 - Đông Nam Bộ, Hệ thống tiêm chủng VNVC