Chiều 29/9, Tiến Sản bước vào một trong những cuộc đua quan trọng nhất đời: Berlin Marathon - một trong sáu giải major của chạy bộ thế giới.
Anh cán đích sau 2 giờ 22 phút 46 giây, phá sâu kỷ lục cá nhân và là người Việt Nam đầu tiên lọp top 100 của Berlin Marathon. Anh cũng trở thành chân chạy marathon tốt thứ ba trong lịch sử Việt Nam, sau Hoàng Nguyên Thanh và Nguyễn Chí Đông. Ở giải đấu tại Đức lần này, Nguyên Thanh cũng tham gia nhưng không thành công.
Phạm Tiến Sản ở cổng Brandenburg, nơi xuất phát của Berlin Marathon. Ảnh: Facebook/Phạm Tiến Sản
Kết quả kể trên có thể không chấn động, nhưng có ý nghĩa khích lệ rất lớn với một VĐV chưa từng tập chuyên về marathon. Sản xuất thân là VĐV chạy cự ly trung bình, từng giành ba HC bạc SEA Games cự ly 3.000m vượt chướng ngại vật từ 2013 tới 2017. Sau đó, anh chuyển sang duathlon và nhanh chóng gặt hái thành công. Đáng kể là hai tấm HC vàng SEA Games duathlon cá nhân nam ở SEA Games 2022 và 2023, cùng với đó là vị thế thống trị môn này trong nước.
Tháng 7/2024, sau khi giành HC vàng nội dung duathlon nam giải vô địch triathlon quốc gia ở Quảng Ngãi, Sản tạm biệt vợ con, khăn gói lên Đà Lạt để tập luyện cho Berlin Marathon. Khó khăn lớn nhất khi chuyển sang marathon là thời gian, và VĐV sinh năm 1991 biết anh phải nỗ lực gấp nhiều lần khi cuộc đua gần kề.
"Khi tập duathlon, khối lượng bài tập ít, chủ yếu đòi hỏi tốc độ và kỹ thuật nên không có thời gian để tập các bài dài nhằm xây dựng nền tảng sức bền chung", anh cho biết. "Còn marathon đòi hỏi VĐV tích lũy thời gian tập luyện tương đối dài. Ngay sau khi chuyển giáo án sang marathon, tôi đã bắt đầu xây dựng nền tảng sức bền chung".
Từ một VĐV chuyên về chạy (5 km) - đạp (20 km) - chạy (2,5 km), Tiến Sản dành trung bình bốn đến năm tiếng để tập marathon trong hai tháng. Vì thời gian ngắn, anh đã tăng khối lượng lẫn cường độ tập, chấp nhận rủi ro quá tải có thể dẫn tới chấn thương. Trong quá trình tập, Sản phải theo dõi kỹ cơ thể để đi đúng kế hoạch. Ngoài ra, anh cũng chú ý đến việc ăn uống, nghỉ ngơi để bù đắp lại năng lượng cho cơ thể. Mỗi ngày, Tiến Sản cố gắng ăn thật nhiều ở các bữa chính và ăn thêm một đến hai bữa phụ.
May mắn với Tiến Sản là anh được gia đình ủng hộ tuyệt đối. Trong thời gian anh xa nhà, vợ đã giúp quán xuyến gia đình, chăm lo con. Kinh phí cho chuyến tập huấn ở Đà Lạt, Sản cũng phải tự túc. "May là vợ hiểu công việc của tôi và luôn ủng hộ tôi", anh nói.
Tiến Sản dành hai tháng xa nhà để tập luyện tại Đà Lạt trước khi dự Berlin Marathon. Ảnh: Facebook/Phạm Tiến Sản
Tuy không có nhiều kinh nghiệm trên đường chạy marathon, Sản rất đam mê chạy dài nên thường lên mạng học hỏi cách các VĐV nước ngoài tập luyện, qua đó chọn lọc các bài tập phù hợp với bản thân. Anh cũng chuẩn bị tâm lý tốt cho ngày đua, xác định bản thân phải làm đúng kế hoạch và tìm nhóm chạy phù hợp.
"Ở những cuộc đua lớn như thế này, khi chạy đúng pace, sẽ có nhiều người khác chạy cùng pace đó với mình và tạo thành một nhóm. Rất dễ để chọn nhóm ở Berlin vì có nhiều người tham dự và họ tự phân chia dựa vào tốc độ. Tôi chỉ việc duy trì đúng pace đã đề ra và chọn nhóm phù hợp", Tiến Sản kể lại.
Ở Berlin Marathon, Tiến Sản bắt đầu với pace 3:20 và duy trì nhịp độ này trong suốt 35 km đầu. Nhưng ở khoảng bảy km cuối, chân chạy quê Bắc Giang phải chống chọi với cơn đau ở cơ đùi, khiến pace của anh giảm xuống. Anh nhận ra hai tháng là chưa đủ để tích lũy cho cơ bắp chịu đựng cuộc đua dài 42km.
"Cảm nhận được sự thay đổi ở cơ đùi, tôi chấp nhận giảm tốc độ xuống, nhưng vẫn theo dõi đồng hồ để duy trì trong khung phá kỷ lục cũ. Đúng như tính toán, tôi dư gần 30 giây so với kỷ lục cũ. Tuy nhiên, tôi thật sự tiếc nuối vì không thể phá kỷ lục của anh Nguyễn Chí Đông (2 giờ 21 phút 51 giây). Nhưng thể thao là như vậy. Sẽ có tiếc nuối và hụt hẫng. Đôi khi mọi chuyện không như ý và tôi xem đó là kinh nghiệm để thi đấu tốt hơn ở những lần tiếp theo", Tiến Sản chia sẻ.
Chuyến tham dự Berlin Marathon không chỉ là cơ hội để Tiến Sản phá vỡ giới hạn bản thân, mà còn cho anh những cái nhìn khác về phong trào chạy bộ. Trên chuyến tàu về khách sạn, Tiến Sản suy nghĩ về cuộc đua, về những VĐV trẻ của Việt Nam trong năm tới và tương lai. Anh cho rằng các VĐV chạy bộ Việt Nam đang có điều kiện rất tốt để lập luyện và đạt thành tích cao.
"Tôi không còn trẻ. Những VĐV cùng lứa với tôi hầu hết đã giải nghệ. Nhưng với tôi, chạy bộ là cuộc sống nên nếu có cơ hội, tôi vẫn muốn hết mình với nó. Kết quả ở Berlin là câu trả lời của tôi. Tôi nghĩ với các VĐV trẻ của Việt Nam, nếu họ được định hướng tốt và nỗ lực, cộng thêm hướng đầu tư rõ ràng từ các cấp trong ngành thể thao, việc đạt vị trí cao ở những cuộc đua như Berlin Marathon là hoàn toàn có thể", Tiến Sản nhận xét.
Quang Huy