"Mọi hạn chế với hàng hóa xuất khẩu của chúng tôi lúc này đều hoàn toàn không thể chấp nhận được. Họ chỉ đang giúp bên gây hấn củng cố các năng lực", Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky phát biểu tại cuộc họp báo chung với Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen tại Kiev hôm nay.
Ông Zelensky bình luận trong bối cảnh 5 quốc gia thành viên Liên minh châu Âu (EU) gồm Bulgaria, Romania, Hungary, Ba Lan và Slovakia những tuần gần đây đã áp lệnh cấm hoặc hạn chế nhập khẩu với ngũ cốc Ukraine.
Theo ông Zelensky, Ukraine đang chờ EU dỡ các hạn chế nhanh nhất có thể. Ông mô tả đó những biện pháp này là "nghiêm trọng, thậm chí là tàn nhẫn" và "đáng thất vọng" trong giai đoạn chiến sự. Đáp lại, bà von der Leyen cho biết tình hình ngũ cốc hiện tại là "khó khăn".
"Ưu tiên bây giờ là quá trình vận chuyển ngũ cốc diễn ra suôn sẻ và với chi phí thấp nhất có thể từ Ukraine sang EU", bà nói. "Điều này đòi hỏi các bên liên quan có sự hợp tác chặt chẽ. Do đó, chúng ta sẽ cùng nhau thiết lập một nền tảng chung".
Sau khi Nga mở chiến dịch ở Ukraine hồi tháng 2/2022, xuất khẩu ngũ cốc của Kiev qua Biển Đen bị gián đoạn. Ngũ cốc xuất khẩu của Ukraine sau đó được vận chuyển qua EU đến các quốc gia khác, trong đó có châu Phi.
EU đã bỏ tất cả thuế và hạn ngạch với ngũ cốc Ukraine xuất khẩu sang 27 quốc gia thành viên, nhằm tạo điều kiện vận chuyển sang các khu vực khác trên khắp thế giới. Tuy nhiên, lượng lớn ngũ cốc Ukraine kẹt lại ở các nước Đông Âu, gây ảnh hưởng nghiêm trọng thị trường nội địa, buộc Bulgaria, Hungary, Ba Lan, Romania và Slovakia phải đưa ra các lệnh cấm đơn phương.
EU gọi các lệnh cấm nhập khẩu ngũ cốc Ukraine là "không thể chấp nhận được", khi Kiev đang xung đột với Moskva. Ủy ban châu Âu tháng 4 đạt thỏa thuận với các bên liên quan để đảm bảo việc vận chuyển ngũ cốc Ukraine qua các nước EU không bị gián đoạn, nhưng với những hạn chế nhất định.
EU ngày 2/5 đã áp hạn chế nhập khẩu với sản phẩm ngũ cốc Ukraine tại Bulgaria, Hungary, Ba Lan, Romania và Slovakia cho đến ngày 5/6. Lệnh cấm áp dụng với lúa mỳ, ngô, hạt cải dầu và hạt hướng dương Ukraine, nhằm mục đích giảm tắc nghẽn ở 5 quốc gia Đông Âu. Ngũ cốc Ukraine vẫn được quá cảnh và xuất khẩu sang các nước thành viên EU còn lại.
Như Tâm (Theo AFP, Reuters)