"Sự phát triển của Trung Quốc có động lực nội sinh mạnh mẽ và logic lịch sử không thể tránh khỏi, do đó không thể tìm cách biến đổi Trung Quốc, càng không thể bao vây và kiềm chế Trung Quốc", nhà ngoại giao hàng đầu Trung Quốc Vương Nghị nói với cựu ngoại trưởng Mỹ Henry Kissinger tại Bắc Kinh hôm nay.
Ông Kissinger, 100 tuổi, từng là ngoại trưởng và cố vấn an ninh quốc gia trong chính quyền các tổng thống Richard Nixon và Gerald Ford. Ông đóng vai trò quan trọng trong nỗ lực bình thường hóa quan hệ giữa Washington và Bắc Kinh vào những năm 1970 và thường xuyên đến thăm Trung Quốc cũng như gặp gỡ quan chức Trung Quốc từ khi rời nhiệm sở.
Trong chuyến thăm lần này, Kissinger cho biết ông đến "với tư cách một người bạn của Trung Quốc". Ông Vương Nghị ca ngợi tình bạn với Kissinger, cũng như "những đóng góp lịch sử của ông cho sự phát triển của quan hệ Trung - Mỹ".
"Chính sách của Trung Quốc đối với Mỹ là tôn trọng lẫn nhau, cùng tồn tại hòa bình và hợp tác cùng có lợi. Chính sách của Mỹ đối với Trung Quốc cần sự khôn ngoan ngoại giao kiểu Kissinger và can đảm chính trị kiểu Nixon", ông Vương nói, đề cập cố tổng thống Richard Nixon, người đã thiết lập quan hệ ngoại giao với Trung Quốc.
Ông Vương cũng nhấn mạnh rằng Mỹ nên vạch ranh giới rõ ràng với "các hoạt động ly khai đòi độc lập của Đài Loan" nếu thực sự hy vọng về ổn định trên eo biển Đài Loan.
Trước đó cùng ngày, ông Kissinger đã gặp Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Lý Thượng Phúc. Theo ông Lý, một số người ở Mỹ không đi cùng hướng với Trung Quốc, dẫn đến quan hệ xuống mức thấp kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao .
Ông Kissinger đáp lại rằng Mỹ và Trung Quốc nên xóa bỏ hiểu lầm, cùng tồn tại hòa bình và tránh đối đầu. "Lịch sử và thực tiễn đã liên tục chứng minh rằng cả Mỹ và Trung Quốc đều không thể coi nhau như kẻ thù", ông cho hay.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller hôm 18/7 nói rằng Washington đã biết về chuyến thăm Trung Quốc của Kissinger, song nhấn mạnh ông đến với tư cách công dân bình thường và không đại diện cho chính phủ Mỹ.
Chuyến đi của ông Kissinger tới Trung Quốc trùng thời điểm chuyến thăm của đặc phái viên khí hậu John Kerry, và sau các chuyến thăm gần đây của Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen cũng như Ngoại trưởng Antony Blinken, trong bối cảnh Washington nỗ lực cải thiện mối quan hệ với Bắc Kinh.
Huyền Lê (Theo AFP, Reuters, CNN)