Sáng 8/3, TAND Hà Nội mở lại phiên tòa sau 44 ngày hoãn vì vắng cựu phó tổng giám đốc PVN Trần Thị Bình và nhiều người liên quan.
Ông Thăng đeo khẩu trang, mặc áo khoác tối màu, ngồi hàng ghế đầu tiên dành cho các bị cáo. Cựu thuộc cấp của ông, bà Trần Thị Bình bật khóc khi trả lời lý lịch. Được chủ toạ trấn an, bà mới bình tĩnh, tiếp tục khai báo.
Nguyên đơn dân sự là Công ty Cổ phần Hóa dầu và Nhiên liệu sinh học dầu khí (PVB). Những người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan được triệu tập gồm: Tập đoàn dầu khí Việt Nam (PVN), Tổng công ty dầu Việt Nam (PVOil), Tổng công ty Xây lắp dầu khí Việt nam (PVC), Ngân hàng PVComBank, SeABank, ông Trịnh Xuân Giới (bố của bị cáo Trịnh Xuân Thanh).
Sáng nay, đại diện PVN vắng mặt. Ông Giới uỷ quyền cho cháu trai tham dự. Một số nhân chứng và người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan cũng vắng mặt.
Luật sư Trần Hồng Phúc, bào chữa cho bị cáo Trịnh Xuân Thanh đề nghị triệu tập ông Vũ Đức Thuận, cựu tổng giám đốc PVC, đang thi hành hình phạt trong sai phạm của dự án Nhiệt điện Thái Bình 2. Bị cáo Vũ Thanh Hà (cựu tổng giám đốc Công ty cổ phần Hoá dầu và Nhiên liệu sinh học Dầu khí - PVB) khai đã xin HĐXX triệu tập thêm đại diện Công ty Alfa Laval là thành viên của Liên danh nhà thầu với PVC và có liên quan trực tiếp đến vụ án.
Trước việc này, đại diện VKSND Tối cao cho hay những trường hợp trên đã có đầy đủ lời khai nên sự vắng mặt không ảnh hưởng đến phiên toà. Sau 40 phút nghỉ hội ý, HĐXX nhất trí với quan điểm của VKS.
Phiên toà do thẩm phán Vũ Quang Huy làm chủ toạ, dự kiến kéo dài 10 ngày. 4 kiểm sát viên VKSND Hà Nội tham gia giữ quyền công tố. 12 bị cáo có gần 30 luật sư bào chữa, riêng ông Đinh La Thăng mời hai luật sư, Trịnh Xuân Thanh (cựu tổng giám đốc, Chủ tịch HĐQT PVC) có bốn người.
Theo cáo trạng công bố sáng nay, năm 2007 ông Thăng ký nghị quyết chấp thuận chủ trương đầu tư Nhà máy sản xuất Ethanol khu vực phía Bắc. Cuối năm 2007, Công ty Cổ phần hoá dầu và nhiên liệu sinh học dầu khí (PVB) được thành lập để làm chủ đầu tư dự án, vốn điều lệ ban đầu hơn 405 tỷ đồng.
Tháng 8/2008, PVB và Công ty cổ phần thiết kế Công nghiệp hoá chất (CECO) ký hợp đồng tư vấn lập dự án đầu tư xây dựng công trình và hồ sơ mời thầu. Tháng 2/2009, dự án được phê duyệt xây dựng tại huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ với tổng mức đầu tư hơn 1.300 tỷ đồng, thực hiện trong 18 tháng.
Tháng 9/2008, PVB mời sơ tuyển gói thầu xây dựng nhà máy Ethanol Phú Thọ, trong đó có Liên danh PVC/Alfa Laval/Delta-T, do PVC thành lập. Thực hiện chỉ đạo của ông Thăng về việc chỉ định thầu, PVB không tổ chức đấu giá theo kế hoạch mà chuyển sang chỉ định thầu cho liên danh của PVC. Tháng 3/2013, PVC đơn phương dừng thi công dự án, chưa có hạng mục nào hoàn thành.
Biết PVC chưa từng thực hiện dự án nào về Ethanol và tình hình tài chính đang khó khăn, ông Thăng với vai trò Chủ tịch PVN, Trưởng ban chỉ đạo triển khai dự án, đã chủ trì nhiều cuộc họp, "quyết liệt" định hướng giao thầu cho PVC như đề nghị của bị can Thanh.
Bị can Thanh biết rõ liên danh PVC/Alfa Laval/Delta-T không đủ năng lực thực hiện gói thầu nhưng vẫn nhận chỉ đạo từ lãnh đạo PVN để ký văn bản xin được chỉ định thầu. Cựu chủ tịch PVC còn chủ trì cuộc họp HĐQT và ban Tổng giám đốc PVC đồng ý thực hiện gói thầu; ký công văn gửi ông Thăng xin cam kết thực hiện gói thầu.
Cáo trạng xác định, hành vi làm trái của ông Thăng, Thanh và các bị can dẫn đến thiệt hại cho PVB hơn 540 tỷ đồng.
Ngoài vụ án trên, Trịnh Xuân Thanh còn bị cáo buộc lợi dụng chức vụ, quyền hạn đề mua 3.400 m2 đất Tam Đảo. Ông Thanh bị VKS truy tố thành lập Công ty PVC Kinh Bắc cùng bị can Đỗ Văn Hồng từ năm 2009. Ông Thanh sau đó bàn với Hồng về việc mua 3.400 m2 đất tại huyện Tam Đảo, Vĩnh Phúc của Công ty Metrimex bằng tiền tạm ứng cho thực hiện dự án của PVC.
Cựu chủ tịch PVC chỉ đạo cán bộ dưới quyền tại PVC cho PVC Kinh Bắc tạm ứng trái quy định 25 tỷ đồng. Tuy nhiên để hợp thức việc cho vay tạm ứng và sử dụng tiền tạm ứng trái quy định, bị can Thanh và Hồng đã làm các thủ tục chuyển 21 tỷ đồng thành tiền góp vốn điều lệ của PVC tại PVC Kinh Bắc. Điều này trái quy định của Luật Doanh nghiệp 2005, gây thiệt hại cho PVC hơn 13 tỷ đồng.
Đây là vụ án thứ 4 liên quan ông Đinh La Thăng được đưa ra xét xử. Năm 2018, ông Thăng bị phạt 30 năm tù trong hai vụ án xảy ra tại Tổng Công ty cổ phần Xây lắp Dầu khí Việt Nam, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam và Ngân hàng TMCP Đại Dương với các tội Cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu nghiêm trọng. Cuối năm 2020, ông tiếp tục bị TAND TP HCM phạt thêm 10 năm tù trong vụ án thứ ba, liên quan sai phạm bán quyền thu phí cao tốc Trung Lương.
Đầu năm 2012, cựu chủ tịch PVC cũng hai lần nhận án tù chung thân vì các tội Tham ô tài sản và Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng trong hai vụ án xảy ra tại PVN và PVC.
Theo cáo trạng, ông Đinh La Thăng, 61 tuổi, cùng Vũ Thanh Hà (cựu tổng giám đốc Công ty cổ phần Hoá dầu và Nhiên liệu sinh học Dầu khí - PVB), Nguyễn Xuân Thủy (cựu phó Phòng đầu tư dự án PVB), Khương Anh Tuấn (cựu Phó Phòng thương mại PVB), Lê Thanh Thái (cựu Trưởng Phòng kinh doanh PVB), Hoàng Đình Tâm (cựu Kế toán trưởng PVB), Phạm Xuân Diệu (cựu Tổng giám đốc PVC), Nguyễn Ngọc Dũng (cựu phó tổng giám đốc PVC), Đỗ Văn Quang (cựu Trưởng Ban kinh tế kế hoạch PVC), Trần Thị Bình (cựu phó tổng giám đốc Tập đoàn Dầu khí Việt Nam) bị truy tố về tội Vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng, theo khoản 3 điều 224 Bộ luật Hình sự.
Cùng vụ án, Trịnh Xuân Thanh (cựu tổng giám đốc, Chủ tịch HĐQT PVC) bị truy tố về tội Vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng,theo khoản 3 điều 224 Bộ luật Hình sự 2015 và Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong thi hành công vụ, theo khoản 3 điều 356.
Đỗ Văn Hồng bị truy tố về tội Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong thi hành công vụ, theo khoản 3 điều 356.
Thanh Vân