Tại phiên tòa ngày 6/10, Gary Wang, nhà đồng sáng lập sàn tiền số FTX, đã ra làm chứng chống lại cựu CEO Sam Bankman-Fried (SBF). Wang nói ông nhận chỉ đạo của SBF để chèn mã vào hệ thống sàn, từ đó giúp Alameda Research có khả năng rút tiền không giới hạn. Đặc biệt, quá trình này diễn ra ngay từ năm 2019 khi FTX ra đời.
"Tiền thuộc về khách hàng và họ không cho phép chúng tôi sử dụng vào mục đích khác", Wang nói về số tài sản chuyển từ sàn FTX sang quỹ Alameda trong những năm qua.
Quỹ Alameda Research được SBF lập ra năm 2017 và do Caroline Ellison, một trong những người thân cận với ông, điều hành. Quỹ có vai trò lớn trong sự phát triển nhanh chóng của FTX. Trước hàng loạt nghi vấn từ cộng đồng đầu tư tiền số, SBF nhiều lần khẳng định FTX và quỹ hoàn toàn độc lập về mặt tài chính. Tuy nhiên, theo lời khai của Gary Wang, Sam Bankman-Fried bí mật mở cổng rút tiền cho Alameda vào 31/7/2019. Cùng ngày, ông đăng bài lên Twitter rằng công ty của sẽ được đối xử "giống như những người dùng khác".
Wang cho biết quỹ Alameda ngay lập tức tận dụng đặc quyền rút tiền của mình, ban đầu chỉ vài triệu USD, nhưng tăng dần theo thời gian. "Họ lấy đi nhiều hơn lượng tiền họ có trên sàn", ông nói. Khi FTX rơi vào khủng hoảng cuối 2022, hạn mức tín dụng dành cho Alameda Research đã lên đến 65 tỷ USD. Tuy vậy, khi Wang nhắc tới đợt tăng tín dụng cuối cùng, Sam Bankman-Fried vẫn khẳng định "cảm thấy ổn với điều đó".
Trong hơn ba năm, FTX sẵn sàng hỗ trợ tài chính cho Alameda và ngược lại. Ví dụ, khi một lỗ hổng lập trình khiến FTX tổn thất hàng trăm triệu USD, SBF đã yêu cầu chuyển khoản lỗ đó sang bảng cân đối kế toán của Alameda. Theo Gary Wang, SBF đánh giá tình hình tài chính của quỹ đầu tư ít bị công chúng để mắt hơn so với sàn FTX. Kết quả là khoản lỗ của Alameda lên đến 14 tỷ USD ngay trước khi phá sản. Hè 2022, Wang đã thảo luận với cựu CEO FTX về phương án đóng cửa quỹ đầu tư, nhưng đã quá muộn.
"Alameda không có cách nào để trả các khoản nợ đó", Wang nói trước tòa.
Sau khi đệ đơn xin phá sản ngày 11/11/2022, Sam Bankman-Fried yêu cầu Gary Wang gửi phần lớn tài sản còn lại trên FTX cho đơn vị quản lý chứng khoán tại Bahamas thay vì cơ quan chức năng Mỹ. Tuy nhiên, Wang sau đó đã liên hệ với FBI và đồng ý chống lại SBF trước tòa để được giảm án.
Dự kiến, quá trình làm chứng của nhà đồng sáng lập FTX kết thúc đầu tuần tới, sau đó là sự xuất hiện của Caroline Ellison, cựu CEO Alameda Research và bạn gái cũ của SBF.
Phiên xét xử Sam Bankman-Fried diễn ra từ 3/10 và kéo dài đến 9/11. Hiện tại, luật sư của ông đang cố gắng chứng minh việc quỹ đầu tư thua lỗ hoặc vay tiền từ một sàn giao dịch không phải điều bất thường trong thị trường tiền số, đồng thời đề nghị đánh giá lại mối quan hệ giữa Alameda Research và FTX.
Trước khi sụp đổ, FTX từng được định giá 32 tỷ USD, là sàn tiền số lớn thứ ba thế giới và có hơn một triệu người dùng. Trong quá trình điều tra, thông tin về những khoản chi tiêu xa xỉ của tập thể FTX liên tục được công khai và gây bất ngờ cho cộng đồng đầu tư. Luật sư Thane Rehn của Bộ Tư pháp Mỹ mô tả SBF là doanh nhân phản diện, tham lam, ham muốn giàu có và quyền lực vô tận.
Theo CNN, Sam Bankman-Fried có thể đối mặt án tù hơn 100 năm nếu bị kết tội. Trong khi đó, các chuyên gia pháp lý nhận định cú sập FTX có thể là một trong những vụ lừa đảo nghiêm trọng nhất lịch sử nước Mỹ.
Hoàng Giang