"Tôi lo ngại về mức độ hoạt động của họ hiện nay, nhưng tôi không nghĩ họ sẽ làm gì nhiều hơn lúc này", Tổng thống Mỹ Joe Biden cho biết hôm nay khi đề cập tới loạt cuộc tập trận của quân đội Trung Quốc quanh đảo Đài Loan.
Phát biểu được đưa ra trong bối cảnh Bộ tư lệnh Chiến khu miền Đông quân đội Trung Quốc thông báo sẽ tiếp tục tổ chức các cuộc tập trận hiệp đồng quân binh chủng ở vùng trời và vùng biển quanh đảo Đài Loan. Địa điểm cụ thể và thời gian tập trận chưa được công bố, nhưng quân đội Trung Quốc nhấn mạnh nội dung sẽ chú trọng vào tác chiến săn tàu ngầm và đột kích đường biển.
Quân đội Trung Quốc trước đó tiến hành đợt tập trận chưa từng có từ ngày 4-7/8 tại 6 địa điểm xung quanh Đài Loan, nhằm phản ứng với chuyến thăm hòn đảo của Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi. Vị trí các cuộc tập trận nằm trong khu vực eo biển Đài Loan, kênh Ba Sĩ, biển Hoa Đông và Thái Bình Dương.
Trung Quốc tuần trước cũng thông báo tạm ngưng liên lạc với Mỹ trên 8 lĩnh vực hợp tác then chốt, trong đó có quốc phòng, chống ma túy, chống tội phạm xuyên quốc gia và ứng phó biến đổi khí hậu.
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken chỉ trích Trung Quốc cắt liên lạc với Mỹ trong hợp tác giải quyết các vấn đề toàn cầu là "hành động ảnh hưởng tiêu cực đến thế giới chứ không riêng nước Mỹ". Phát ngôn viên Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ John Kirby cho rằng Trung Quốc hành động "khiêu khích" và khiến căng thẳng trên eo biển Đài Loan leo thang đáng kể.
Phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Trung Quốc Ngô Khiêm hôm nay cho rằng căng thẳng ở eo biển Đài Loan "hoàn toàn do Mỹ chủ động khiêu khích" và Washington phải chịu trách nhiệm vì điều này.
Đài Loan là vấn đề nóng trong quan hệ song phương Mỹ - Trung những năm gần đây. Trung Quốc luôn coi Đài Loan là một tỉnh chờ thống nhất và tuyên bố sẵn sàng sử dụng vũ lực nếu cần. Mỹ cam kết tôn trọng nguyên tắc "Một Trung Quốc", nhưng tiếp tục duy trì quan hệ với Đài Loan và cung cấp cho hòn đảo các loại khí tài hiện đại.
Tổng thống Biden từng nhiều lần gợi ý Mỹ sẵn sàng bảo vệ Đài Loan nếu quân đội Trung Quốc tấn công, nhưng Nhà Trắng sau đó đều nhanh chóng đính chính rằng Mỹ không thay đổi chính sách "mơ hồ chiến lược" trong vấn đề Đài Loan. Theo chính sách này, Washington giúp xây dựng năng lực tự vệ cho đảo Đài Loan, nhưng không hứa hẹn bảo vệ hòn đảo bằng biện pháp quân sự nhằm tránh chọc giận Bắc Kinh.
Vũ Anh (Theo AFP)