Hà Thị Hậu trên đường chạy 42 km tại VM Quy Nhơn 2022. Ảnh: Đức Đồng.
Với thành tích 3 giờ 8 phút 33 giây, Hậu chỉ về sau "Nữ hoàng chân đất" Phạm Thị Bình ở đường chạy 42 km nữ tại VM Quy Nhơn ngày 12/6. Kết quả đó gây bất ngờ cho chính Hậu, bởi đây mới là lần đầu cô gái quê Lào Cai thi đấu cự ly full marathon (42,195km).
Nếu chạy bộ có giải "Tân binh ấn tượng", hẳn Hà Thị Hậu phải được trao ít nhất một lần. Năm 2020, khi dịch Covid-19 quét qua, công việc hướng dẫn viên du lịch tại Sa Pa bị gián đoạn, cô gái sinh năm 1989 xỏ giày tập chạy vì lo ngại cơ thể có dấu hiệu thừa cân và cũng muốn rèn luyện sức khỏe để chống dịch. Dần dà, chạy bộ trở thành một phần không thể thiếu với cô.
Sinh ở xã Văn Sơn, huyện Văn Bàn, Lào Cai, Hà Thị Hậu quá quen với những con dốc hiểm trở từ bé. Đó là lý do cô bắt đầu với nội dung chạy trail (leo núi). Từ năm 2020 đến 2021, Hà Thị Hậu tham gia bảy giải trail và đều giành quán quân, trong đó ấn tượng nhất là chức vô địch cự ly 70 km dành cho nữ ở giải Vietnam Trail Marathon 2021 tại Mộc Châu ngay trong lần đầu thi đấu nội dung này.
"Sở trường của tôi là chạy ultra 70 km. Mỗi tuần, tôi tập năm ngày. Hai ngày chạy nhẹ nhàng từ 10 đến 15 km, một ngày chạy theo nhịp tim 15 km, một ngày chạy interval 10 km và một ngày chạy dài 25 đến 30 km", hướng dẫn viên du lịch này chia sẻ. Hậu vừa tập, vừa lắng nghe cơ thể để tích lũy, phục hồi, đồng thời giữ cân bằng.
Trên đường chạy VM Quy Nhơn hồi tháng 6, dù chưa từng tập cự ly marathon, Hậu vẫn gây bất ngờ khi là đối thủ chính của cựu tuyển thủ Phạm Thị Bình trong 25 km đầu. Cô chỉ tụt lại phía sau vì bị chuột rút. Hậu tỏ ra tiếc nuối vì bản thân chủ quan, không chuẩn bị kỹ cho giải, dẫn tới mất cơ hội tranh vô địch.
"Bị chấn thương ở Đà Lạt khi chạy trail 70 km ngày 26/3, nên tôi chỉ có thể tập nhẹ 50 km mỗi tuần trước giải vì lo sợ đầu gối sẽ bị đau tiếp. Tôi nghĩ nếu không bị chuột rút, thành tích sẽ tốt hơn nhiều", cô nói. Nhưng Hậu cũng tìm được lý do để tự an ủi vì bản thân sở trường chạy trail và chưng từng có thành tích chạy marathon để so sánh, trong khi Phạm Thị Bình là chân chạy chuyên nghiệp.
Mới tập chạy hai năm, khó tưởng tượng một hướng dẫn viên du lịch lại có thể trở thành ứng cử viên nặng ký ở mọi giải đấu tham dự. Nhưng Hậu đã bộc lộ tố chất từ bé. Thời học cấp ba, cô về nhất cự ly 3 km ba năm liền ở giải việt dã do báo Lào Cai tổ chức và được cả huyện biết tới.
Tuy nhiên, một biến cố xảy ra khiến cái duyên của Hậu với thể thao đứt đoạn. Năm 2008, sau khi tốt nghiệp phổ thông, cô thi vào ngành giáo viên thể chất của trường Đại học Sư phạm Thể dục thể thao Hà Nội. Dù kết quả thi các môn đều rất tốt, cô bị đánh rớt vì không đủ chiều cao. Hậu chỉ cao 1m53 trong khi ngành học này đặt tiêu chuẩn tối thiểu 1m55 với nữ.
"Mới 19 tuổi, nên lúc ấy tôi rất buồn, vì tự biết mình có năng khiếu thể thao và cũng đã hoàn thành tốt các bài thi. Nhưng giờ nghĩ lại, tôi không tiếc", cô nói về biến cố năm xưa. Hậu bây giờ quan niệm thể thao là đam mê, và cô xem việc được chạy mỗi ngày đã là một phạnh phúc.
Khi chạy bộ trở lại, Hậu như tìm thấy niềm vui thời còn trẻ. Cô gặp gỡ những người bạn mới trong nhóm Sapa Runners, được các nhà tài trợ tạo điều kiện để thi đấu. Á quân VM Marathon Quy Nhơn giờ không còn tự ti về chiều cao. Việc tập luyện rồi thi đấu của Hậu cũng khá êm ả, không ảnh hưởng đến công việc và được được gia đình ủng hộ .
Sau thành công ở Quy Nhơn, cô hướng dẫn viên du lịch muốn chuyển sang thi đấu marathon để làm mới bản thân và tìm kiếm những thách thức khác. Bên cạnh đó, cô cũng đánh giá cao sự ưu ái và giải thưởng dành cho VĐV ở giải marathon trong nước.
"Nếu vào Top 100 VĐV ưu tú của VnExpress Marathon, tôi sẽ được tài trợ khi tham gia các giải trong hệ thống, và nhờ đó, sẽ có cơ hội được đi du lịch, khám phá thêm về đất nước Việt Nam", Hậu nói trước khi rời Lào Cai đi dự VM Hạ Long.
Trước thềm VM Hạ Long, Hậu gặp sự cố sức khoẻ. Cô bị hạt sơ dây thanh quản từ 2018, nhưng cải thiện nhờ chạy bộ. Chứng bệnh này mới tái phát, khiến cô không dám đặt mục tiêu cao. "Lên podium có lẽ là mục tiêu hơi quá lúc này, nhưng tôi sẽ vẫn đến Hạ Long để tận hưởng cuộc đua của 11.000 runner. Thành tích thì phải phụ thuộc vào tình hình sức khoẻ vào ngày thi đấu", Hậu nói thêm. Dù vậy, runner 33 tuổi cũng muốn đạt kết quả đủ tốt tại Hạ Long để tính điểm thành tích, vào top 100 VnExpress Marathon ngay sau giải đấu này.
Lịch đấu của Hậu thời gian tới tương đối bận rộn, nên cô tự thấy phải phân bổ sức lực một cách hợp lý. Sau khi đua cự ly 42km ở VM Hạ Long, runner Lào Cai sẽ chạy 21 km ở VM Nha Trang ngày 28/8, để dành sức cho cự ly trail 100 km thuộc giải Vietnam Mountain Marathon tại tỉnh nhà vào đầu tháng 9.
Quỳnh Chi