Ngày 5/1/2021, dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành được khởi công sau nhiều năm chuẩn bị, giải phóng mặt bằng. Đây là thời gian đánh dấu khởi động các dự án thành phần trong giai đoạn 1 do Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) làm chủ đầu tư gồm: rà phá bom mìn, san lấp mặt bằng, đường giao thông kết nối, đường băng, nhà ga hành khách và hạ tầng hàng không phụ trợ...
Tuy nhiên sau một năm, khi hạng mục hàng rào và rà phá bom mìn cơ bản hoàn thành, việc san lấp nền vẫn chưa thực hiện khiến khiến tiến độ dự án nguy cơ chậm so với kế hoạch. Lãnh đạo Chính phủ liên tiếp có các chuyến kiểm tra trong hai tháng qua để đôn đốc, chỉ đạo.
Giai đoạn 1 sân bay Long Thành phần lớn được giải phóng mặt bằng song công trường vẫn còn ít hoạt động so với kế hoạch đề ra. Ảnh: Phước Tuấn
Hôm 6/2 (mùng 6 Tết), Thủ tướng Phạm Minh Chính khi thị sát và nghe báo cáo tiến độ công trình, đã chỉ ra cách tổ chức, làm việc của dự án hiện chưa ổn. Cảng hàng không quốc tế Long Thành là dự án lớn, trọng điểm quốc gia, song đến nay nhiều việc vẫn chưa đi vào vận hành trơn tru. "Đến nơi làm việc của ban quản lý dự án còn chưa có, liệu 4 năm nữa dự án có hoàn thành được không?", Thủ tướng nói.
Theo ông Lại Xuân Thanh, Chủ tịch Hội đồng quản trị ACV, sau chỉ đạo của Thủ tướng, ACV đã phối hợp tư vấn triển khai tổ chức ngay công tác rà soát, đánh giá tổng thể để đảm bảo thực hiện việc rút ngắn tiến độ. Dự kiến tháng 12/2024, dự án hoàn thành xây dựng hạ tầng khu bay; tháng 3/2025 hoàn thành xây nhà ga. Sau đó, các bên liên quan bước vào giai đoạn khớp nối các dự án thành phần và vận hành thử đồng bộ toàn bộ dự án.
Ông Thanh cho hay, kinh nghiệm của tư vấn tại các dự án cảng hàng không quốc tế có tính chất, quy mô tương tự như dự án sân bay Long Thành, thời gian khớp nối và chạy thử nghiệm đồng bộ thường mất từ 3 đến 6 tháng. Do vậy Cảng hàng không quốc tế Long Thành giai đoạn 1 sẽ khánh thành muộn nhất vào dịp kỷ niệm 80 năm Quốc khánh Việt Nam (2/9/2025), rút ngắn 3 tháng so với kế hoạch.
Sau khi khởi công hạng mục san nền và thoát nước tuần trước, ACV đã giao ban ở công trường ngay, cùng các nhà thầu gói san nền hoàn thiện kế hoạch công việc, phân chia khu vực thi công, phương thức thi công đảm bảo tiến độ.
"Chúng tôi yêu cầu nhà thầu thực hiện thi công cuốn chiếu, ưu tiên thời gian san nền nhà ga chỉ trong 5 tháng, khu bay 15 tháng", ông Thanh nói. Đối với thi công các hạng mục chính như khu bay, nhà ga, ACV sẽ tổ chức đấu thầu lựa chọn tổng thầu để đảm bảo sự đồng bộ, kết nối thông suốt ngay từ đầu, góp phần giảm thời gian thực hiện dự án, đưa vào khai thác.
Máy móc đang thi công hạng mục san nền và thoát nước ở dự án sân bay Long Thành. Ảnh: Phước Tuấn
Ngoài các hạng mục đầu tư, xây dựng cảng nói trên, công tác giải phóng mặt bằng do UBND tỉnh Đồng Nai làm chủ đầu tư bắt đầu từ năm 2017 cũng được cho là chậm so với kế hoạch (hoàn thành trước 31/12/2021).
UBND huyện Long Thành cho biết đến nay địa phương phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ cho 5.464 trường hợp trên 5.541 hộ gia đình, cá nhân với diện tích đất hơn 2.300 ha trong tổng số hơn 2.900 ha đất do các hộ gia đình, cá nhân sử dụng. Hiện, hơn 1.000 trường hợp với diện tích hơn 281 ha được tiếp tục hoàn thành các thủ tục về thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ.
Đối với diện tích đất hơn 1.900 ha do các tổ chức sử dụng, đến nay Đồng Nai đã hoàn thành thu hồi của 16 tổ chức. Hiện còn lại diện tích đất hơn 56 ha của 2 tổ chức chưa hoàn thành thu hồi đất.
Về bàn giao đất, Đồng Nai đã thực hiện bàn giao gần 1.500 ha trên tổng số hơn 2.500 ha (gồm 1.810 ha xây dựng sân bay và 722 ha khu vực dự trữ đất dôi dư) phục vụ xây dựng sân bay Long Thành giai đoạn 1.
Phó chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai Võ Tấn Đức cho biết, tỉnh cam kết sẽ bàn giao toàn bộ diện tích mặt bằng phục vụ xây dựng sân bay Long Thành giai đoạn 1 trong quý I/2022 và toàn bộ diện tích của dự án sau đó 3 tháng. "Đối với những vị trí cấp thiết, cần gấp để thi công, Đồng Nai sẽ thực hiện chi tiền tạm cư cho người dân để bàn giao mặt bằng cho chủ đầu tư thi công ", ông Đức nói.
Thủ tướng Phạm Minh Chính nghe đơn vị thi công dự án sân bay Long Thành báo cáo về tổng thể quy hoạch, tiến độ thi công các hạng mục, ngày 6/2. Ảnh: Nhật Bắc
Thứ trưởng Giao thông Vận tải Lê Anh Tuấn cho rằng để đẩy nhanh tiến độ, Bộ đã chỉ đạo ACV khi có mặt bằng phải yêu cầu các nhà thầu lập tức tiếp nhận và triển khai thi công. Mục tiêu cao nhất là phải rút ngắn tiến độ, hoàn thành càng sớm càng tốt để đẩy nhanh dự án.
"Thời gian vừa qua, nhiều đơn vị liên quan chưa nhận thức được vấn đề này nên Thủ tướng đã phê bình rất gay gắt. Bộ đang yêu cầu ACV khắc phục những tồn tại đó", ông Tuấn nói.
Cảng hàng không quốc tế Long Thành công suất 100 triệu hành khách, 5 triệu tấn hàng hóa mỗi năm. Ước tính toàn bộ vốn đầu tư dự án khoảng 336.630 tỷ đồng (khoảng 16 tỷ USD). Trong đó, giai đoạn 1 đầu tư 114.450 tỷ đồng (tương đương 5,45 tỷ USD), dự kiến hoàn thành và đưa vào hoạt động năm 2025.
Phước Tuấn