Tàu tuần dương tên lửa dẫn đường Mỹ, USS Cowpens tháng 12/2013 hoạt động tại vùng biển quốc tế ở Biển Đông, gần tàu sân bay Liêu Ninh của Trung Quốc. Một chiến hạm khác của hải quân Trung Quốc cắt ngang và dừng trước tàu Mỹ chỉ 500 m, buộc USS Cowpens phải chuyển hướng khẩn cấp để tránh va chạm.
Chuyên gia an ninh Carl Thayer tại Học viện Quốc phòng Australia thời điểm đó nhận định vụ suýt va chạm là sự cố hàng hải Mỹ - Trung nghiêm trọng nhất tại Biển Đông từ năm 2009. Ảnh minh họa: US Navy
Mỹ ngày 25/11/2013 điều hai oanh tạc cơ B-52 đi vào vùng trời trên quần đảo Senkaku/Điếu Ngư và không thông báo cho Bắc Kinh. Động thái này được cho là nhằm phát đi tín hiệu rằng Washington không công nhận vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) mà Trung Quốc lập ra tại khu vực này hai ngày trước đó, đồng thời thể hiện sự ủng hộ mạnh mẽ với đồng minh Nhật Bản. Ảnh minh họa: aircraftinfo
Hai chiến đấu cơ J-7 và J-10 của Trung Quốc ngày 10/1/2013 bám đuôi và áp sát máy bay P-3C và C-130 của Mỹ trên vùng trời gần biên giới Nhật - Trung. Phi cơ Mỹ xuất phát từ căn cứ không quân Yokota ở Nhật Bản. Vụ việc xảy ra trùng với ngày Tokyo điều máy bay do thám theo dõi hoạt động của phi cơ Trung Quốc gần quần đảo tranh chấp Sensaku/ Điếu Ngư. Trong ảnh là chiến đấu cơ J-10 của Trung Quốc. Ảnh: ausairpower.net
Theo Bộ Quốc phòng Mỹ, hai tàu đánh cá của Trung Quốc ngày 1/5/2009 áp sát tàu USNS Victorious (trong ảnh) của Mỹ tại vùng biển quốc tế ở Hoàng Hải, giữa Trung Quốc và bán đảo Triều Tiên. Có lúc hai tàu này tới gần Victorious khoảng 30 m, khiến tàu Mỹ phải phun vòi rồng để xua đuổi. USNS Victorious là tàu trinh sát không vũ trang, được vận hành bởi một nhóm thủy thủ dân sự làm việc cho hải quân Mỹ. Ảnh minh họa: US Navy
Lầu Năm Góc cáo buộc 5 tàu Trung Quốc ngày 8/3/2009 đã quấy rối bằng cách áp sát tàu Mỹ USNS Impeccable tại Biển Đông, cách đảo Hải Nam khoảng 120 km về phía nam. Trong ảnh, hai tàu Trung Quốc dừng ngay trước tàu Mỹ, khiến USNS Impeccable phải dừng đột ngột để tránh va chạm. Phát ngôn viên Lầu Năm Góc cho hay có lúc một tàu Trung Quốc chỉ cách USNS Impeccable khoảng 7,5 m và lên án "đây là một hoạt động khiêu khích nguy hiểm và không chuyên nghiệp". Washington yêu cầu Bắc Kinh tôn trọng luật hàng hải quốc tế.
Tuy nhiên, Bắc Kinh lại cho rằng chính hải quân Mỹ đã phạm luật và yêu cầu tàu Mỹ ngừng các hoạt động đó. Quan chức quốc phòng Trung Quốc cho rằng USNS Impeccable đã làm nhiệm vụ do thám hoạt động tàu ngầm của Bắc Kinh khi sự cố xảy ra. Ảnh: US Navy
Ngày 1/4/2001, máy bay do thám EP-3 ARIES II của Hải quân Mỹ đang bay cách đảo Hải Nam khoảng 110 km thì bị hai máy bay tiêm kích J-8II của Trung Quốc đánh chặn. EP-3 va chạm với một máy bay Trung Quốc và sau đó hạ cánh khẩn cấp trên đảo Hải Nam. Trong ảnh, EP-3 bị hư hỏng đỗ tại đảo Hải Nam sau sự cố. Ảnh: Wiki
Tiêm kích cơ J-8II của Trung Quốc bị phá hủy, phi công mất tích và được coi là đã chết. Trong khi đó, 24 thành viên đội bay của Mỹ đều an toàn. Họ bị bắt, thẩm vấn và được thả 11 ngày sau đó. Chiếc EP-3 được tháo rời và đưa trở về Mỹ.
Trung Quốc cáo buộc Mỹ gây nên vụ va chạm còn phía Mỹ cho rằng đây chỉ một tai nạn. Washington gửi cho Trung Quốc hơn 34.000 USD tiền đền bù thiệt hại phát sinh trong sự cố.
Phương Vũ