Bác sĩ Bùi Thanh Phong, quản lý Y khoa, Hệ thống tiêm chủng VNVC cho biết, nhiều người bệnh lầm tưởng sùi mào gà (mụn cóc sinh dục) chỉ mọc ở cơ quan sinh dục. Thực tế, sùi mào gà có thể xuất hiện ở nhiều vị trí khác như sau:

Mắt

Sùi mào gà ở mắt thường dễ nhận biết hơn so với các khu vực khác. Ở giai đoạn đầu, u nhú xuất hiện trên bề mặt, khu vực khóe mắt, đường kính khoảng 1-2mm. Sau một thời gian, kích thước và số lượng nốt sùi có thể tăng lên, liên kết thành các đám sùi lớn.

Khi chạm vào hoặc ma sát mạnh, nốt mụn có thể vỡ ra, chảy mủ có mùi hôi, chảy máu kèm theo cảm giác đau rát, ngứa ngáy. Những nốt sùi có khả năng lan sang những khu vực xung quanh như miệng, họng, mặt hay lây nhiễm sang người khác. Người bệnh sẽ cảm thấy mệt mỏi, mắt lộm cộm, vướng víu. Nhiều trường hợp bị chảy nước mắt thường xuyên, đóng cục rỉ mắt làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tầm nhìn.

Môi

Nhiều người chọn quan hệ bằng miệng để tránh lây nhiễm các bệnh xã hội, tuy nhiên, "yêu bằng miệng" hoàn toàn có thể khiến người trong cuộc mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục, trong đó có sùi mào gà.

Trên môi người bệnh sẽ xuất hiện mảng đỏ, trắng ở vùng miệng và viền môi. Những mảng sần, mụn li ti hay nốt sùi có màu da, trắng, hồng hoặc đỏ, kích thước 1-10mm tụ thành mảng, bề mặt sần sùi giống súp lơ, màu hồng nhạt quanh vùng môi. Nốt sùi thường chảy dịch khi vỡ, có mùi khó chịu.

Cổ họng

Theo BS Phong, phần lớn người có sùi mào gà ở cổ họng quan hệ tình dục không an toàn. Các nốt sùi mào gà ở khu vực hầu họng thường khó phát hiện do các triệu chứng không đặc trưng, như: vướng họng, đau họng nên người bệnh dễ nhầm lẫn triệu chứng với viêm họng, cảm lạnh... Nếu không điều trị sùi mào gà, u nhú có thể lan rộng và tăng nguy cơ nhiễm trùng. Một số trường hợp bệnh có thể tiến triển thành ung thư.

Trường hợp rất hiếm gặp, một số trẻ sơ sinh có thể bị lây bệnh trong quá trình sinh nở, nguồn lây từ mẹ mắc sùi mào gà. Tình trạng u nhú thanh quản khiến cho trẻ khàn giọng, khóc yếu... Trong trường hợp nặng bệnh có thể lan sang khí quản, phổi, gây tắc nghẽn đường thở.

Hậu môn

Ở giai đoạn đầu, sùi mào gà hậu môn thường biểu hiện thành nốt mụn sần nhỏ, rời rạc trên bề mặt da hậu môn, hoặc bên trong ống hậu môn. Đám mụn có kích thước khoảng 1-3 mm, màu hồng, trắng, vàng hoặc nâu nhạt nhưng không gây đau nhức hay ngứa ngáy.

Ở giai đoạn tiếp theo, nốt mụn có xu hướng phát triển lớn hơn, liên kết lại với nhau thành mảng lớn dạng bông cải. Sùi mào gà lan rộng ra các vùng xung quanh hậu môn. Những nốt mụn của sùi mào gà có thể chứa dịch, rất dễ vỡ và chảy dịch kèm theo máu.

Sùi mào gà hậu môn khi biến chứng dẫn tới viêm nhiễm hậu môn, loét lan rộng ra cơ quan tiêu hóa và sinh dục, giảm ham muốn tình dục, ảnh hưởng tiêu cực khả năng sinh sản...

Vùng kín

Ở nam giới, mụn cóc dương vật thường sưng nhỏ dạng u nhú như đầu đinh ghim có kích thước từ 1-2mm, có chân hoặc có cuống. Chúng thường có màu hồng đào, màu vàng, màu hồng hoặc nâu nhạt hoặc có thể hoà hợp với da của bệnh nhân, không gây ngứa và không gây đau.

Sùi mào gà ở dương vật có thể gây ra các căn bệnh nam khoa khác như nhiễm trùng nấm, vi khuẩn. Một số chủng virus HPV nguy cơ cao làm tăng nguy cơ phát triển ung thư ác tính ở dương vật, bao gồm ung thư đường tiết niệu và ung thư dương vật, có thể dẫn tới vô sinh.

Ở nữ giới, mụn cóc nhỏ, màu hồng hoặc xám, có thể đơn lẻ hoặc kết hợp thành từng cụm, trông giống như mào gà hoặc súp lơ. Sùi mào gà gây ngứa, khó chịu, hoặc đau nhức, chảy máu ở âm đạo. Sùi mào gà ở âm đạo của phụ nữ không chỉ gây ra sự khó chịu về thể chất mà còn có thể dẫn đến những biến chứng như ung thư cổ tử cung, biến chứng khi mang thai hay truyền virus cho con trong quá trình sinh nở, gây ra sùi mào gà ở cổ họng hoặc đường hô hấp của trẻ sơ sinh.

Cách phòng ngừa

Hiện chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu đối với bệnh sùi mào gà, chỉ hỗ trợ làm giảm triệu chứng, giảm cảm giác khó chịu. Do đó, mọi người cần chủ động phòng ngừa bằng cách tiêm phòng, quan hệ tình dục an toàn.

Trong đó, vaccine là biện pháp phòng bệnh hiệu quả, bên cạnh dùng bao cao su. Vaccine giúp phòng mụn cóc sinh dục, các tổn thương tiền ung thư hoặc loạn sản hậu môn, các tổn thương bộ phận sinh dục ngoài.

Hiện Việt Nam có hai loại vaccine HPV gồm Gardasil và Gardasil 9. Loại Gardasil chỉ tiêm cho nữ giới 9-26 tuổi. Mũi Gardasil 9 giúp phòng 9 chủng HPV, sử dụng cho nữ và nam giới 9-45 tuổi, không phân biệt đã từng quan hệ tình dục, sinh con hay chưa. Trẻ em từ 9-14 tuổi tiêm hai mũi Gardasil 9, người trên 14 tuổi tiêm ba mũi.

Hải Miên