Trong thời khắc nhà nhà đoàn viên đón năm mới, pháo hoa nổ vang rền khắp nơi, ở phòng cấp cứu Bệnh viện Chợ Rẫy, ê kíp y bác sĩ trực dành một phút lặng yên đứng quanh giường bệnh tiễn biệt người đàn ông này.
Quen với việc đối diện ranh giới sống chết trong gang tấc, các bác sĩ cấp cứu vẫn không khỏi bùi ngùi khi chứng kiến sự ra đi của bệnh nhân ngay trong thời khắc đặc biệt. Không có nhiều thời gian cho những khoảng lặng bất lực, các y bác sĩ trong tua trực lại lao vào cuộc giành giật sự sống cho những ca chấn thương, cấp cứu khác. Không khí vào xuân rộn rã bên ngoài. Trong bệnh viện, những chiếc băng ca với bệnh nhân nặng bên được liên tiếp được đẩy vào phòng cấp cứu sau những tiếng còi liên hồi của xe cứu thương.
Gần 2h sáng ngày đầu tiên năm mới, một thanh niên được bạn bè đưa vào viện trong tình trạng xây xát, máu me khắp người. Giữa tiếng rên rỉ kêu cứu của nạn nhân là những tiếng la chửi văng tục của bạn bè đi cùng do say xỉn. Góc phòng cấp cứu huyên náo. Các y bác sĩ dù mệt mỏi rã rời vẫn phải tập trung tối đa tinh thần cho công tác cứu người. Khi bệnh nhân qua cơn nguy kịch, thân nhân vơi bớt hơi men, ê kíp trực mới có vài giây phút thở phào nhẹ nhõm.
Trong khi mọi người quây quần bên mâm cơm gia đình, các y bác sĩ tất bật với những ca cấp cứu giành giật mạng sống cho bệnh nhân. Lịch chúc Tết cha mẹ, họ hàng của các bác sĩ không cố định ngày nào mà tùy theo lịch trực. Ảnh: H.M.
Hơn 14 năm trực cấp cứu, bác sĩ Phan Thanh Toàn, Trưởng Khoa Cấp cứu Bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn quá quen thuộc với cảnh tất bật giữa sinh tử bệnh nhân trong những ngày trực Tết. Áp lực chạy đua với cái chết để cứu tính mạng bệnh nhân luôn đè lên ê kíp trực. Tâm lý bệnh nhân tình trạng nhẹ, không muốn nán lại bệnh viện lâu dịp Tết cũng gây thêm một phần áp lực cho y bác sĩ.
Chiều 29 Tết, trong lúc ê kíp bác sĩ Toàn đang xử lý một ca bệnh nhân nữ bị chấn thương vai thì một tài xế taxi nhập viện trong tình trạng hôn mê, xuất huyết não, ngừng thở. Các y bác sĩ phải ưu tiên cấp cứu cho người lái xe này để đặt ống thở giành lại sự sống cho ông ta. Trong khi đó người nhà bệnh nhân chấn thương vai cứ liên tục cằn nhằn, đòi bác sĩ phải tiếp tục xử lý sớm vết thương cho người nhà trước để được về nhà.
"Ngày thường hay Tết, nguyên tắc của cấp cứu là phải tập trung xử lý các ca bệnh nặng chứ không phải theo thứ tự nhập viện trước sau", bác sĩ Toàn giải thích. Về nguyên tắc cấp cứu bệnh nhân, trong thời gian đang xử lý cho ca này, nếu có ca khác nhập viện nặng hơn thì phải ưu tiên giải quyết trước. "Ê kíp trực phải luôn tỉnh táo cố gắng đến mức tối đa, phán đoán tình trạng bệnh nhân chính xác để có phương án xử lý thích hợp, tránh biến cố do sơ suất của mình gây ra", vị bác sĩ nhiều năm kinh nghiệm trực cấp cứu chia sẻ.
6 ngày nghỉ Tết, bác sĩ Toàn đảm nhận trực xuyên suốt ngày 29 và mùng 4. Bình thường, lịch trực mỗi ngày của bác sĩ Toàn khoảng 16 tiếng. Tết các bác sĩ phải tăng cường túc trực 24/24 giờ. Thay vì quây quần bên mâm cơm sum họp gia đình, vị bác sĩ trưởng khoa mang theo hộp thức ăn do vợ chuẩn bị sẵn.
"Những ngày Tết ai đi trực cũng phải mang cơm theo đến viện vì hàng quán đều nghỉ. Chúng tôi chia sẻ thức ăn mang theo, khiến mọi người gần gũi nhau hơn trong năm mới", một y tá tâm sự. Tại nhiều bệnh viện, khoa cấp cứu thường được tăng cường vài thùng mì tôm trong những ngày Tết. Tuy vậy, công việc cấp cứu khẩn cấp khiến nhiều lúc bác sĩ, điều dưỡng, y tá bỏ cả bữa ăn để kịp thời phục vụ bệnh nhân.
Các bác sĩ trực cấp cứu cũng đúc kết lại là Tết năm nay nhiều bệnh nhân được chuyển đến viện muộn vì tâm lý "ráng qua Tết đi khám luôn", khiến bệnh chuyển nặng. Một bác sĩ kể: "Bệnh nhân đáng lẽ phải vào viện từ khoảng 29, 30 Tết, người nhà cứ nấn ná khiến bệnh trở nặng nên phải nhập viện cấp cứu ngay trong mùng 2 Tết". Trường hợp này, theo bác sĩ, sức khỏe bệnh nhân chuyển biến rất xấu, ê kíp trực phải rất nỗ lực mới giữ được mạng sống cho người bệnh.
Tỷ lệ bệnh nhân nhập viện do tai nạn giao thông, ngộ độc rượu, đánh nhau bị thương vì quá chén dịp Tết năm nay tăng cao, khiến những ngày trực Tết của y bác sĩ khoa cấp cứu các bệnh viện vốn khá bận rộn lại càng căng thẳng. Riêng tại Bệnh viện Chợ Rẫy, 4 ngày đầu năm mới có 318 ca nhập viện cấp cứu vì tai nạn giao thông, 240 trường hợp chấn thương sọ não. Tính đến hết ngày mùng 4, đến 103 ca mổ cấp cứu, nhiều người bị tai nạn giao thông do uống rượu bia say xỉn.
Lê Phương