Nhiều cha mẹ cho con dùng thuốc bổ để cải thiện chiều cao và sức khỏe của trẻ. Đây là các chế phẩm bổ sung vitamin, khoáng chất hoặc các acid amin thiết yếu có lợi. Tuy nhiên, cần lưu ý sử dụng đúng cách để đạt hiệu quả mong muốn.
Các vitamin, khoáng chất, acid amin cần thiết cho cơ thể chủ yếu được cung cấp qua nguồn thực phẩm. Nếu hàng ngày, trẻ ăn uống cân bằng và đầy đủ dưỡng chất thì không cần bổ sung.
Tuy nhiên, tỷ lệ trẻ 6 tháng đến 6 tuổi thiếu hụt vi chất vẫn ở mức cao. Nguyên nhân là do tập quán nuôi con sai lầm (cho trẻ ăn thực phẩm nghèo dinh dưỡng, ít vận động ngoài nắng, bỏ bê hoặc ép ăn gây ức chế tâm lý sinh biếng ăn…) làm trẻ thiếu dinh dưỡng. Nếu nghi ngờ trẻ thiếu vi chất, có thể cho dùng chế phẩm chứa vitamin, đặc biệt là nhóm B, khoáng chất, acid amin thiết yếu như Lysine, L-Arginine…
Trẻ đang bệnh, sau bệnh (nhiễm trùng, ho hen, tiêu chảy…), có tần suất mắc bệnh cao do sức đề kháng yếu, biếng ăn, chậm lớn, thấp bé, nhẹ cân so với chuẩn, cũng có thể dùng thuốc bổ.
Với trẻ béo phì, các bác sĩ thường khuyên áp dụng chế độ ăn ít chất béo và bổ sung các vitamin, bởi chế độ ăn kiêng thường không hấp thu đủ lượng vitamin A, D, E, K tan trong dầu. Riêng nhóm trẻ này, nên chọn chế phẩm không chứa đường hoặc ít đường.
Dùng thuốc bổ đúng cách, hợp nhu cầu sẽ giúp trẻ phát triển chiều cao, tăng sức đề kháng.
Nhiều phụ huynh cho trẻ dùng thuốc bổ mà chủ quan cho rằng trẻ đủ chất, nên không quan tâm nhiều đến chế độ ăn. Điều này có thể khiến trẻ uống thừa thuốc bổ mà vẫn suy dinh dưỡng. Nên nhớ, trẻ dùng thuốc bổ vẫn phải ăn uống đầy đủ và cân bằng 4 nhóm thực phẩm. Đặc biệt, nên tăng cường các loại rau xanh và trái cây trong bữa ăn bởi đây mới là nguồn vitamin thiên nhiên tốt nhất.
Cha mẹ cũng cần theo dõi cân nặng, chiều cao của bé thường xuyên dựa trên biểu đồ phát triển. Nếu thấy trẻ vẫn biếng ăn, chậm lên cân, có dấu hiệu suy dinh dưỡng, cho ăn uống đầy đủ và dùng thuốc bổ trong một tháng mà vẫn không cải thiện, thì nên đưa đi khám bác sĩ để tìm hiểu nguyên nhân.
Một số cha mẹ chú trọng cải thiện chiều cao cho bé bằng cách ưu tiên các chế phẩm bổ sung canxi mà quên việc chăm sóc tổng thể. Phụ huynh cần biết, sức đề kháng phải tốt mới giúp trẻ tránh được bệnh tật, phát triển chiều cao. Vì vậy, mẹ nên chọn các chế phẩm cung cấp cân đối các vitamin, khoáng chất và acid amin để bé cao khỏe.
Khi cho trẻ sử dụng thuốc bổ, cần đọc kỹ hướng dẫn và tham khảo liều lượng, đợt dùng từ bác sĩ. Chế phẩm dạng lỏng thường dễ uống và hấp thu hơn. Khi uống, phải lấy số giọt hoặc thể tích (ml) chuẩn xác.
Phó giáo sư, Tiến sĩ, dược sĩ Nguyễn Hữu Đức
Đại học Y Dược TP HCM
