Để bảo vệ người sử dụng, ôtô có nhiều bộ phận và công nghệ được áp dụng, chia thành hai loại là chủ động và bị động. Chủ động là những tính năng hỗ trợ phòng tránh nếu có tai nạn, ví như phanh chủ động... Bị động là những hệ thống không giúp tránh tai nạn, nhưng giúp giảm thiểu hậu quả của tai nạn, bao gồm khung xe, dây an toàn, túi khí...
Túi khí cho tài xế và hành khách phía trước khi nào bung hay không bung trong các va chạm giao thông là câu hỏi của nhiều người. Liệu túi khí không bung có phải ôtô có khả năng bảo vệ hành khách thấp? Thực tế không phải vậy. Chuyên gia kỹ thuật của các hãng xe đều cho biết, túi khí trước được thiết kế để bung trong trường hợp ảnh hưởng đến sự an toàn của người dùng và lúc đó túi khí có ích. Đồng nghĩa với việc, có những trường hợp tính mạng người dùng gặp nguy nhưng túi khí trước không thể hỗ trợ gì thì túi khí cũng không bung.
Các trường hợp túi khí trước bung
Về cơ bản, túi khí sẽ bung khi xe bị va chạm phía trước trong phạm vi giới hạn của hai mũi tên màu đỏ ở hình trên. Nhưng đó mới chỉ là điều kiện cần. Nếu lực đâm không đủ mạnh, dây đai an toàn đủ để bảo vệ người trên xe thì túi khí cũng không bung.
Trường hợp chắc chắn bung: đâm vào tường cố định.
Nếu xe đâm vào tường cố định ở tốc độ khoảng 25 km/h trở lên thì túi khí sẽ kích hoạt. Lúc này, theo quán tính người trên xe sẽ lao về phía trước. Khi đó, dây an toàn giữ thân người ở lại và túi khí bung sẽ giúp phần trên cơ thể không lao về phía kính lái.
Theo tính toán, nếu không thắt dây an toàn, khi xe đâm vào tường ở tốc độ 48 km/h, người sẽ lao về táp-lô, kính lái với lực tương đương rơi từ tầng 3 của tòa nhà xuống đất.
Túi khí cũng có thể bung khi có các va chạm mạnh phía trước bên trái hay bên phải với góc va chạm trong khoảng 30 độ, theo Honda. Nhưng nếu cũng va chạm đó nhưng tương đối nhẹ, túi khí không bung bởi dây an toàn đã đủ giữ thân người an toàn.
Bởi túi kích hoạt dựa vào nhiều thông tin, trong đó có nguồn quan trọng là sự thay đổi gia tốc nên đôi khi, không có va chạm trực diện, túi khí vẫn bung, đó là trường hợp bánh xe bị rơi xuống hố sâu hoặc bị va mạnh vào các chướng ngại vật như vỉa hè cao hay gờ giảm tốc cao. Lúc này, gia tốc xe bị thay đổi đột ngột.
Trường hợp túi khí có thể không bung
Đâm vào cột điện, gốc cây là những tình huống hay gặp trong thực tế, nhưng đây lại là trường hợp xác suất bung túi khí thấp. Nếu vị trí đâm gần tâm khung chịu lực của xe thì lúc đó lực đã được hấp thụ nên không đủ làm túi khí kích hoạt.
Trường hợp túi khí hiếm khi bung
Xe bị đâm từ sau, lật vòng và rúc gầm xe tải là những trường hợp túi khí hiếm khi được kích hoạt.
Khi xe lộn vòng, dây an toàn và bộ khung xe mới là hai thứ quan trọng bảo vệ hành khách. Túi khí lúc này vô ích dù có bung hay không.
Thực tế nhiều trường hợp tai nạn xe bị lật xuống ruộng và túi khí bung. Tuy nhiên, đây nhiều khả năng là kết quả của một va chạm trực diện trước đó khiến túi khí kích hoạt, trước khi xe bị lộn vòng.
Nếu xe bị chui gầm xe khác ở tốc độ thấp, va chạm này thường chỉ gây ra móp thân xe, do vậy túi khí cũng không được kích hoạt.
Khi xe bị đâm từ phía sau, quán tính không khiến thân người lao về phía trước, vì vậy lúc này túi khí không có tác dụng. Do đó, túi khí không kích hoạt.
Vì sao đầu xe hư hỏng nặng mà túi khí vẫn không nổ?
Sách hướng dẫn của Honda viết, các bộ phận thân xe là phần hấp thụ lực va chạm nên không thể chỉ dựa vào mứcđộ hư hỏng để khẳng định túi khí của xe có hoạt động đúng hay không. Trong trường hợp xe hỏng nặng nhưng túi khí không cần thiết bung hoặc không có tác dụng thì túi khí cũng không được kích hoạt.
Những lưu ý với túi khí
Túi khí là thiết bị bảo vệ nhưng cũng có thể là vũ khí sát thương bởi tốc độ bung nhanh (lên tới 300 km/h), lực nổ rất mạnh. Vì vậy, để túi khí mang lại hiệu quả tốt nhất, người dùng cần nhớ luôn thắt dây an toàn mỗi khi lên xe ở tất cả vị trí được trang bị dây an toàn. Hành khách ghế trước nên đẩy ghế các xa táp-lô càng tốt.
Bên cạnh đó, không được để vật nặng, nhọn ở khoảng không gian giữa người và túi khí. Ví dụ, vừa lái xe vừa ngậm tẩu thuốc, kẹo que hay bất cứ vật dụng nào dài, nhọn.
Tài xế ghi nhớ không gắn bất cứ thứ gì lên nắp túi khí ví như gắn đá lên vô-lăng hay để các vật dụng trang trí cứng trên nắp túi khí (nơi có ghi chữ SRS Airbag).
Nguyên Khoa
Đồ họa: HDSD HR-V