Chật vật sau khi về nước là câu chuyện khá phổ biến của nhiều du học sinh. Chi vài chục tỷ đồng tìm kiếm cơ hội học tập ở nước ngoài. Báo cáo năm 2024 cho thấy người Việt du học nhiều nhất Đông Nam Á. Song, ngày càng có nhiều du học sinh về nước. Hơn 80% trong số đó gặp khó khăn trong việc tìm kiếm một công việc ở quê nhà và mất nhiều thời gian để thích nghi với môi trường trong nước.
Nói về thực trạng du học sinh về nước xin việc, có ý kiến cho rằng: "Dù bỏ ra nhiều tiền bạc vẫn không tìm kiếm được cơ hội ở lại nước ngoài, tuy nhiên đây không phải là đầu tư lỗ. Vì thứ mà các du học sinh thu nhận được còn là kinh nghiệm, trải nghiệm - những thứ không hữu ích lúc này cũng sẽ có giá trị lúc khác".
Cá nhân tôi không đồng tình với suy nghĩ này, bới nếu đã gọi đi du học là một hình thức đầu tư thì mục đích cuối cùng vẫn phải là khoản đầu tư đó có mang về cho mình giá trị thặng dư hay không? Chẳng hạn, bạn đầu tư 15 tỷ đồng để đi du học Mỹ, thì sau quãng thời gian đó bạn có thể kiếm về bao nhiêu tiền? Trong bao lâu thì bạn thu hồi được số vốn đã bỏ ra? Nếu số tiền bạn thu về ít hơn con số đã chi ra, thì đó là một khoản đầu tư hoàn toàn thất bại.
Bạn có thể bảo rằng "du học có thể không mang lại giá trị tiền bạc nhưng vẫn mang đến giá trị trải nghiệm cuộc sống, giá trị tinh thần không đánh giá được". Tuy nhiên, nếu suy nghĩ như vậy thì đó không phải là đầu tư, mà chỉ đơn giản là bạn bỏ tiền để mua lấy những trải nghiệm thì đúng hơn.
Nhưng ngay cả với góc độ như vậy thì nó cũng dẫn đến một vấn đề khác. Bạn dùng 15 tỷ đồng để mua một trải nghiệm ở nước ngoài dưới các mác du học, trong khi người khác có thể mua trực tiếp với giá chỉ 1,5 tỷ đồng bằng việc đi du lịch.
>> Tôi nhận ra giá trị bằng đại học tại Việt Nam sau khi đi du học
Thậm chí, họ có thể mang 15 tỷ đồng đó đi gửi ngân hàng trong vài năm. Số tiền lãi thu về có khi cũng đủ để họ mỗi năm qua nước ngoài sống một tháng như người bản địa mà chẳng phải tốn kém tới 15 tỷ đồng trong bốn năm như mấy du học sinh.
Cuối cùng, nếu đã bỏ ra 15 tỷ đồng để học hành ở nước ngoài nhưng không thể kiếm lại con số này thì điều đó chỉ thể hiện sự thiếu trách nhiệm với chính bản thân cũng như gia đình của bạn. Nếu đã nhận của bố mẹ 15 tỷ đồng để ăn học, thì ít nhất bạn cũng phải kiếm được số tiền tương tự (chưa tính trượt giá) để cho thế hệ con cái bạn sau này cũng được thừa hưởng, được học hành chất lượng như thế.
Không lẽ bạn được bố mẹ đầu tư 15 tỷ cho học hành hơn người, vậy mà sau này bản thân lại chỉ có thể cho con học trường trong nước học phí 1.5 triệu đồng một tháng? Hay lúc ấy các bạn lại bảo tụi nhỏ đi xin tiền ông bà để du học như bố mẹ chúng?
>> Quan điểm của bạn thế nào? Gửi bài tại đây. Bài viết không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net.