Cảnh sát trưởng Boston, Edward Davis trả lời phỏng vấn hôm 19/4, cho biết Nghi phạm Hai Dzhokhar Tsarnaev đã bị bắt sống. Ảnh: CNN |
"Có hàng triệu câu hỏi, và chúng phải được trả lời", Thống đốc bang Massachusetts, Deval Patrick, nói trong một bài phát biểu hồi cuối tuần trước. Và dưới đây là những thắc mắc đang khiến giới điều tra Mỹ phải điên đầu.
Khủng bố đơn độc hay có tổ chức?
Cho tới thời điểm hiện tại, vẫn chưa có bằng chứng chính xác cho thấy, Tamerlan và Dzhokhar Tsarnaev là các thành viên của một tổ chức khủng bố. Tuy nhiên, khả năng đó vẫn chưa thể được loại trừ.
Và ngay cả trong trường hợp, các nghi phạm không có quan hệ trực tiếp với giới khủng bố, thì họ vẫn có thể nhận được những hỗ trợ từ các tổ chức này.
Mấu chốt cho câu hỏi này hiện nằm ở Tamerlan, 26 tuổi, kẻ đã chết sau vụ đấu súng với cảnh sát hôm thứ 6.
May mắn là cậu em Dzhokhar vẫn còn sống, và có thể cung cấp một số manh mối sau khi sức khỏe của y được hồi phục. Chuyên gia phân tích an ninh quốc gia Peter Bergen nhấn mạnh rằng, hòm thư điện tử của hai anh em nhà Tsarnaev có thể sẽ cung cấp rất nhiều thông tin có ích.
Tamerlan Tsarnaev làm gì ở Nga?
Hành trình 6 tháng ở Nga của Tamerlan cũng là một tình tiết đáng quan tâm. Mặc dù cha của Tamerlan đã khẳng định, y luôn ở bên ông trong suốt thời gian đó, nhưng giới điều tra lại tin vào khả năng Tamerlan đã gặp gỡ một vài phần tử khủng bố, trong thời gian y sống tại Makhachkala, thủ đô nước cộng hòa Dagestan, thuộc Nga.
"Tôi nghi ngờ rằng, phải chăng, lúc thời gian ở Makhachkala, y đã bị cực đoan hóa và được các phần tử ly khai Chechnya, những kẻ tự nhận mình là chiến binh thánh chiến, đào tạo kỹ năng khủng bố", Michael McCaul, thành viên đảng cộng hòa, đồng thời là Chủ tịch Ủy ban An ninh Nội địa, nói.
Chuyến đi được thực hiện sau khi Tamerlan, tức Nghi phạm Một, quyết định cải đạo và trở thành tín đồ Hồi giáo, theo dì của y.
Sau khi về Mỹ, Tamerlan đã lập một kênh cá nhân trên YouTube, liên kết tới nhiều nguồn video khác nhau. Hai trong số chúng được dán nhãn "khủng bố", nhưng sau đó đã bị xóa đi. Hiện chưa rõ chủ nhân của những video này là ai.
Theo các chuyên gia phân tích, một trong hai video đã bị xóa thuộc về chiến binh Hồi giáo Abu Dujana, tên thật là Gadzhimurad Dolgatov. Đáng tiếc là đầu mối này cũng bị đứt đoạn, khi FBI phát hiện Dolgatov đã bị lực lượng an ninh Nga giết chết trong một căn hộ ở Makhachkala hồi tháng 12 năm ngoái.
Dzhokhar bị lôi kéo ra sao?
Sau khi FBI công bố danh tính hai kẻ tình nghi hôm thứ 5, rất nhiều người quen của chúng đã bày tỏ sự ngạc nhiên và thất vọng, đặc biệt là những người bạn của Dzhokhar.
"Cậu ấy là một đứa trẻ rất, rất đáng yêu", Larry Aaronson, giáo viên cũ của Dzhokhar ở trường trung học, nói. Aaronson miêu tả Dzhokhar là một chàng trai hòa nhã, vui vẻ và biết quan tâm tới người khác.
Ruslan Tsarni, chú của hai nghi phạm, cho biết ông tin rằng Tamerlan đã gây ảnh hưởng lên em trai. Các nhà điều tra đang trong quá trình tìm hiểu thực hư của sự việc.
Một số người quen của hai anh em cũng tin rằng Dzhokhar đã bị anh trai tẩy não. "Tôi tin rằng cậu ấy đã bị anh trai lôi kéo", Peter Tenzin, thành viên trong đội đấu vật của trường trung học mà Dzhokhar từng tham gia, nói. "Không đời nào cậu ấy lại làm việc đó. Cậu ấy không phải loại người ấy."
Tại sao Tamerlan không bị FBI theo dõi?
Lực lượng SWAT tuần tra khu vực Watertown hồi tuần trước, trong nỗ lực tìm kiếm Nghi phạm Hai. Ảnh: CNN |
Theo một cơ quan an ninh của Nga, lực lượng FBI từng thẩm vấn Tamerlan, một tín đồ Hồi giáo cực đoan, hồi năm 2011.
Tuy nhiên, nhiều người đang tự hỏi, tại sao chàng trai trẻ này lại có thể thoát khỏi tầm ngắm của FBI trong những năm tiếp theo, đặc biệt là sau chuyến đi kéo dài 6 tháng tại Nga.
"Người đàn ông này bị chính phủ một nước "dán nhãn" nguy hiểm. Anh ta từng bị FBI thẩm vấn. Sau đó, y chuyển tới Nga. Vậy tại sao hắn lại không tiếp tục bị theo dõi khi trở về?", nghị sỹ đảng Dân chủ Chuck Schumer, nói.
Một nghị sỹ khác thuộc đảng Cộng hòa, ông Lindsey Graham, cũng bày tỏ sự quan ngại về cách làm việc của FBI. Tuy nhiên, ông đã đổi giọng trong bài phát biểu hôm thứ hai, cho rằng lý do có thể vì tên của Tamerlan Tsarnaev đã bị viết sai trên hồ sơ di chuyển.
Tuy nhiên, điều này không thể ngăn việc ngày càng có nhiều nhà lập pháp tỏ ra không hài lòng với khả năng xử lý khủng hoảng của FBI.
"Tôi nghĩ vụ việc này vẫn sẽ tiếp tục được quan tâm trong vài tháng tới, thậm chí có thể lâu hơn", thành viên đảng Dân chủ tại bang Massachusetts, Michael Capuano, nói. "Tôi tin rằng FBI và các cơ quan khác đã làm xong việc của họ. Liệu họ có thể làm tốt hơn không? Hoàn toàn có thể."
Tại sao cảnh sát ở Viện Công nghệ Massachusetts bị sát hại?
Đây cũng là một chi tiết đang dần bị rơi vào quên lãng. Cảnh sát vẫn chưa hiểu tại sao Sean Collier, một nhân viên an ninh trẻ tuổi của Viện Công nghệ Massachusetts (MIT), lại bị sát hại. Những kẻ tình nghi chính là anh em nhà Tsarnaev.
Collier vẫn ở trong chiếc xe cảnh sát của anh trước khi bị bắn và qua đời trong khuôn viên trường MIT.
"Dường như các nghi phạm đã tiếp cận từ phía sau, sau đó bắn 4 hoặc 5 phát đạn vào nạn nhân", cảnh sát trưởng thành phố Cambridge, Robert Haas, nói trong chương trình CNN Newsroom.
Nhưng khi được hỏi về động cơ của vụ giết người, Haas chỉ có thể trả lời rằng: "Chúng tôi thực sự không biết chút gì về chuyện này".
Quỳnh Hoa (Theo CNN)