Đau ngực là một trong những triệu chứng thường gặp ở nhiều lứa tuổi. Đây có thể chỉ là biểu hiện của bệnh lý không nguy hiểm nhưng cũng có thể là chỉ điểm cho các bệnh lý tim mạch tiềm ẩn có khả năng ảnh hưởng đến cuộc sống của bệnh nhân.
Tại Mỹ, 25% dân số có triệu chứng đau ngực, ít nhất 1-2% trường hợp khám bác sĩ là vì nguyên nhân này. Mặc dù đây là triệu chứng có thể nguy hiểm nhưng có đến 77% bệnh nhân đau ngực từ chối đi khám và tầm soát các bệnh lý tim mạch.
Đau ngực có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh lý nguy hiểm khác cần phải đến khoa cấp cứu ngay. Ảnh: ericksontribune.
Đau ngực do tim và không do tim
Thông thường khi bị đau ngực, bệnh nhân nghĩ đến bệnh tim và tìm bác sĩ tim mạch để tư vấn. Trong số bệnh nhân đau ngực đến khám, có khoảng 11-39% người thực sự có bệnh lý mạch vành (bệnh lý mạch máu nuôi tim). Bên cạnh đó, 45-50% bệnh nhân đau ngực nhập khoa cấp cứu là do tim mạch, phần còn lại là do nguyên nhân khác.
Đau ngực do nguyên nhân mạch vành (mạch máu nuôi tim) có đặc điểm sau:
- Đau ngực sau xương ức (ở vùng giữa ngực), đau lan lên phía cằm và tay trái.
- Khó thở.
- Vã mồ hôi.
- Buồn nôn hoặc nôn ói.
- Ngất.
- Tim đập chậm hoặc nhanh hơn bình thường (rối loạn nhịp tim).
Bên cạnh nguyên nhân mạch vành, đau ngực còn là dấu hiệu của nhiều bệnh lý nguy hiểm khác cần phải đến khoa cấp cứu ngay:
- Bóc tách động mạch chủ ngực: Tình trạng rách thành mạch máu do nhiều nguyên nhân, trong đó phổ biến nhất là do tăng huyết áp.
- Thuyên tắc động mạch phổi: Do cục máu đông hoặc các nguyên nhân khác đi đến và làm tắc động mạch đưa máu lên phổi.
- Tràn khí màng phổi: Đau một bên ngực phải hoặc trái kèm khó thở nhiều, do không khí xuất hiện trong khoang màng phổi làm xẹp phổi.
Trong các nguyên nhân trên, đau ngực do mạch vành hoặc do bóc tách động mạch chủ thường xuất hiện ở những bệnh nhân có yếu tố nguy cơ tim mạch: lớn tuổi, tăng huyết áp, đái tháo đường, trong gia đình có người bị bệnh lý tim mạch…
Ở người trẻ hơn 40 tuổi, đau ngực thường do các bệnh lý ngoài tim mạch như:
- Đau cơ thành ngực.
- Herpes vùng thành ngực: Tình trạng nhiễm virus Varicella – zoster, dân gian gọi là dời leo.
- Trào ngược dạ dày - thực quản.
Vì đau ngực là một trong những triệu chứng thường gặp và có nhiều nguyên nhân, trong đó có những bệnh lý nguy hiểm, tiến triển nhanh như bệnh mạch vành, bóc tách động mạch chủ hay thuyên tắc động mạch phổi, do vậy các bệnh nhân có triệu chứng này nên đi khám và tầm soát nguyên nhân sớm để tránh tình trạng bệnh diễn tiến nặng hơn, khả năng điều trị khó khăn hơn.
TS.BS Nguyễn Hoàng Định – ThS.BS Võ Tuấn Anh
Trung tâm Phẫu thuật Tim mạch BV ĐH Y dược