Bại liệt

Đây là căn bệnh truyền nhiễm gây tê liệt và có khả năng dẫn đến tử vong cho người mắc phải do virus bại liệt gây ra. Virus lây nhiễm từ người sang người và có khả năng xâm nhập vào não và tủy sống, gây tê liệt ở người bệnh. Nhờ có vaccine, căn bệnh nguy hiểm này đã được loại trừ. Việc tiếp tục tiêm phòng giúp thế giới tránh khỏi nguy cơ đáng tiếc về nhân mạng cũng như những ảnh hưởng nặng nề về mặt sức khỏe do bại liệt gây ra. Mặc dù vậy, bệnh vẫn còn là mối đe dọa tại một số quốc gia. Việc đảm bảo cho trẻ sơ sinh và trẻ em tiêm chủng là cách tốt nhất để phòng ngừa bại liệt.

Uốn ván

Bệnh gây ra đau cứng cơ và khớp hàm, có thể dẫn đến tử vong. Các bậc phụ huynh nên nhắc nhở trẻ không cào hoặc dùng bất cứ bộ phận nào trên cơ thể tiếp xúc với kim loại tạo ra vết xước bởi có thể là nguy cơ gây uốn ván. Hiện vaccine uốn ván được tiêm trong một loại tổng hợp vaccine cho cả các bệnh bạch hầu và ho gà.

Cúm

Là căn bệnh đường hô hấp do virus cúm lây nhiễm vào mũi, cổ họng và phổi, cúm ảnh hưởng đến người bệnh bằng những cách khác nhau tùy theo hệ thống miễn dịch, độ tuổi và tình trạng sức khỏe. Căn bệnh này có thể gây nguy hiểm cho trẻ em ở mọi lứa tuổi với các triệu chứng bao gồm ho, sốt, đau nhức, mệt mỏi, nôn mửa và tiêu chảy.

Ước tính từ năm 2010, số trẻ em dưới 5 tuổi phải nhập viện do cúm tại Mỹ dao động trong khoảng 7.000-26.000. Trẻ em dưới 6 tháng tuổi có nhiều khả năng nhập viện vì cúm nhưng lại còn quá nhỏ để tiêm phòng vaccine. Cách tốt nhất để bảo vệ trẻ trong thời gian này là người mẹ nên tiêm vaccine lúc đang mang thai. Ngoài ra, tất cả những người tiếp xúc với trẻ đều cần được tiêm chủng đầy đủ để tránh lây bệnh cho trẻ. Khuyến cáo mọi người nên tiêm phòng vaccine cúm hàng năm để bảo vệ mình và người thân.

Viêm gan B

Mỗi năm trên thế giới có khoảng 780.000 người tử vong do biến chứng liên quan đến viêm gan B. Đây là căn bệnh lây lan qua máu hoặc các chất dịch khác trong cơ thể. Viêm gan B đặc biệt gây nguy hiểm cho trẻ em bởi virus có thể lây từ mẹ sang con trong quá trình sinh. Con số chín trên mười trường hợp trẻ bị nhiễm bệnh từ mẹ là lý do rất đáng để mọi người lưu tâm đến việc tiêm vaccine viêm gan B cho trẻ ngay sau khi sinh. Khuyến cáo tất cả phụ nữ mang thai nên kiểm tra xem có mắc căn bệnh này không và cho trẻ tiêm chủng ngay khi sinh để phòng bệnh.

Viêm gan A

Vaccine viêm gan A được phát triển vào năm 1995 đã giúp giảm đáng kể tỷ lệ mắc bệnh tại Mỹ. Viêm gan A là bệnh gan truyền nhiễm, lây qua đường tiếp xúc giữa người với người hoặc qua thực phẩm, nước uống bị ô nhiễm. Tiêm phòng vaccine có thể giúp bảo vệ trẻ em khỏi căn bệnh này.

Rubella

Rubella lây truyền khi người bệnh ho hoặc hắt hơi. Căn bệnh đặc biệt nguy hiểm với phụ nữ đang mang thai và đứa trẻ trong bụng mẹ. Nếu không tiêm vaccine và nhiễm rubella, phụ nữ mang thai có khả năng bị sẩy thai và đứa trẻ có thể tử vong sau khi sinh. Ngoài ra, đứa bé cũng có thể bị nhiễm bệnh từ người mẹ, dẫn đến các dị tật bẩm sinh nghiêm trọng.

Bệnh do vi khuẩn Hib gây ra

Hib có tên đầy đủ là Haemophilus influenzae type b. Nhờ có vaccine mà bệnh này không được nhiều người biết đến. Hib có thể gây ra một số tổn thương nghiêm trọng với hệ thống miễn dịch của trẻ em và gây tổn thương não, mất thính giác, thậm chí dẫn đến tử vong. Hib thường gây ảnh hưởng nhiều nhất với trẻ em dưới 5 tuổi.

Trước khi có vaccine, mỗi năm có đến 20.000 trẻ em tại Mỹ chịu ảnh hưởng bởi chủng bệnh này. Trong số đó, một phần năm bị tổn thương não và mất thính giác. Ngay cả khi đã được điều trị, vẫn có một trên 20 trẻ bị viêm màng não do Hib gây ra tử vong.

Sởi

Đây là căn bệnh rất dễ lây lan và có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng với trẻ nhỏ. Bất cứ ai cũng có thể bị lây nhiễm nếu ở trong cùng không gian với người mắc bệnh, kể cả khi họ đã rời đi vài giờ đồng hồ. Căn bệnh này khá phổ biến ở nhiều nơi trên thế giới nên những ai không tiêm phòng vaccine cũng có khả năng mắc bệnh khi đi du lịch.

Ho gà

Là bệnh dễ lây lan và có khả năng gây tử vong ở trẻ sơ sinh, ho gà có thể gây những cơn ho dữ dội, không thể kiểm soát và dẫn đến khó thở. Với trẻ sơ sinh, ho gà có thể gây ngừng thở trong khi chưa có triệu chứng ho.

Từ năm 2010, mỗi năm tại Mỹ có khoảng 15.000-50.000 trẻ mắc ho gà. Bệnh đặc biệt nguy hiểm với trẻ em còn quá nhỏ để sử dụng vaccine nên thai phụ cần phải tiêm chủng để bảo vệ con trước khi bé ra đời. Việc tiêm vaccine ho gà đúng lịch là rất quan trọng để giúp bảo vệ trẻ khỏi căn bệnh này.

Bệnh do phế cầu khuẩn gây ra

Bệnh do vi khuẩn có tên Streptococcus pneumonia gây ra dẫn đến nhiễm trùng tai, viêm xoang, viêm phổi, thậm chí là viêm màng não nên rất nguy hiểm với trẻ em. Mầm bệnh có thể xâm nhập các bộ phận mà bình thường không có vi khuẩn như não hay tủy sống.

Bệnh do rotavirus gây ra

Rotavirus dễ lây lan và có thể gây tiêu chảy nhiều nước, thường kèm nôn mửa, sốt và đau bụng, gặp chủ yếu ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Bệnh có thể gây mất nước nghiêm trọng và trẻ phải nhập viện. Trong trường hợp không được chăm sóc y tế cần thiết, trẻ có thể tử vong.

Quai bị

Quai bị thường được biết đến với biểu hiện đặc trưng là má phù và hàm căng do sưng tuyến nước bọt. Một số triệu chứng khác là sốt, nhức đầu, đau cơ và mệt mỏi. Quai bị rất dễ lây và không có thuốc điều trị. Hiện nay căn bệnh này vẫn là mối đe đọa hàng năm tại Mỹ. Những năm gần đây vẫn có các đợt bùng phát quai bị tại những nơi có sự tiếp xúc gần và kéo dài với người nhiễm bệnh. Để ngăn ngừa, mọi người nên tiêm MMR - vaccine tổng hợp phòng ngừa các bệnh quai bị, sởi và rubella.

Thủy đậu

Thủy đậu gây phát ban, ngứa, nổi mụn nước và sốt. Người mắc thủy đậu có thể bị nhiều mụn nước. Căn bệnh này có thể trở nên nghiêm trọng và đe dọa tính mạng với trẻ em, người lớn và những người có hệ miễn dịch yếu. Trẻ em khỏe mạnh cũng được khuyến cáo nên tiêm vaccine thủy đậu bởi vẫn có thể nhiễm bệnh.

Bạch hầu

Vaccine tổng hợp DTaP có thể giúp chống lại ba bệnh là bạch hầu, uốn ván và ho gà. Mặc dù có thể phòng ngừa nhưng bạch hầu vẫn còn tồn tại. Căn bệnh có thể gây ra một lớp phủ dày phía sau mũi hay cổ họng khiến người bệnh khó thở hoặc khó nuốt. Bạch hầu cũng có thể gây suy tim, liệt hoặc thậm chí là tử vong.

Trương Sanh (theo CDC Mỹ)