Dự kiến, phiên tòa diễn ra 4 ngày. Các bị cáo bị truy tố về tội Lạm dụng chức vụ quyền hạn, chiếm đoạt tài sản, theo điều 355 Bộ luật Hình sự. Gần đây nhất, ngày 16/8, tòa án trả hồ sơ, đề nghị VKS xác định lại tội danh nhưng VKSND tỉnh giữ nguyên quan điểm truy tố.
Theo cáo trạng công bố sáng nay, chủ mưu Nguyễn Thị Kim Anh, 46 tuổi, cựu phó Phòng Phòng chống tham nhũng thuộc Thanh tra Bộ Xây dựng, bị truy tố khung hình phạt 20 năm tù hoặc chung thân. Nguyễn Thị Kim Liên, 44 tuổi, cựu cán bộ Phòng Thanh tra xây dựng 3; Đặng Hải Anh, 40 tuổi, cựu chuyên viên Phòng Thanh tra xây dựng 2 và Nguyễn Thị Thùy Linh, 27 tuổi, cựu nhân viên Phòng Giám sát, kiểm tra, xử lý sau thanh tra, bị truy tố theo khung hình phạt từ 12 đến 20 năm tù.
VKSND tỉnh Vĩnh Phúc cáo buộc, tháng 3/2019, được giao là trưởng đoàn thanh tra tại huyện Vĩnh Tường, Vĩnh Phúc, bị cáo Kim Anh yêu cầu 29 xã, thị trấn trong huyện cung cấp 16 đồ án quy hoạch, 31 hồ sơ dự án và 167 hồ sơ dự án công trình. Hành vi này của bà Kim Anh bị xác định là kiểm tra tràn lan, vượt thẩm quyền và không đúng đối tượng. Trong đó, 75 dự án đã được thanh tra, kiểm toán trước đó.
Để che giấu việc này, Trưởng đoàn Kim Anh không gửi quyết định thanh tra tới UBND tỉnh Vĩnh Phúc và Sở Xây dựng để phối hợp cùng thực hiện. Khi kiểm tra, bị cáo chỉ nhìn bằng mắt thường, không lập biên bản và yêu cầu Hải Anh: "Đơn vị nào có quà biếu thì xem xét giảm nhẹ, người nào nhận trực tiếp được chia 1/3".
Các bị cáo tại tòa ngày 30/8. Ảnh: Song Minh.
Cáo trạng thể hiện, một số chủ doanh nghiệp bị đoàn thanh tra nói có lỗi vi phạm đã tìm Kim Anh để giải trình nhưng bị cáo không chấp nhận, nói: "Muốn bỏ qua lỗi vi phạm phải đưa tiền". Nếu không, doanh nghiệp phải đến: "Tận trụ sở Thanh tra Bộ Xây dựng ở Hà Nội để giải trình".
Kim Anh cũng thống nhất với Hải Anh, Thùy Linh yêu cầu nhà thầu tư vấn có sai phạm nộp 5% giá trị hợp đồng; nhà thầu thi công nộp 0,15% giá trị hợp đồng. Số tiền thu được, các bị cáo chi một phần cho hoạt động của đoàn thanh tra, còn lại ăn chia.
Theo cáo buộc, mỗi khi yêu cầu doanh nghiệp đưa tiền, nhóm Kim Anh viết con số ra giấy hoặc gõ lên máy tính để không bị ghi âm. Từ tháng 5 đến tháng 6/2019, 4 bị cáo đã chiếm đoạt hơn 2,1 tỷ đồng nhưng cơ quan tố tụng chỉ xác định được 54 doanh nghiệp nộp hơn 1,3 tỷ đồng, còn hơn 800 triệu đồng không rõ bị hại nào đã nộp.
Trong số này, Kim Anh bị xác định cưỡng đoạt hơn 1,3 tỷ đồng của 54 doanh nghiệp. VKS cho rằng cần phạt bị cáo mức án nghiêm để răn đe và lấy lại niềm tin của nhân dân vào hoạt động của cơ quan nhà nước.
Đặng Hải Anh tích cực thực hiện tội phạm khi nhận yêu cầu của Kim Anh. VKS cáo buộc bị cáo trực tiếp thanh tra 34 dự án xây dựng và chiếm đoạt 491 triệu đồng của 9 doanh nghiệp, được chia 183 triệu đồng.
Nguyễn Thùy Linh vì động cơ vụ lợi đã tham gia phạm tội theo chỉ đạo của Kim Anh, trực tiếp kiểm tra hồ sơ điều kiện năng lực của các doanh nghiệp tại 17 xã, thị trấn ở Vĩnh Tường. Bị cáo trực tiếp buộc các doanh nghiệp chi 544 triệu đồng và được ăn chia 116 triệu đồng.
Nguyễn Thị Kim Liên, em gái ruột Kim Anh, và bị cáo buộc cùng chị gái thanh tra không đúng đối tượng; sai quy định, thẩm quyền. Bị cáo còn tham gia bóc phong bì; giúp chị gửi 310 triệu đồng hưởng lợi bất chính vào ngân hàng.
Cáo trạng xác định trong vụ án, một số cán bộ thuộc Bộ Xây dựng "có liên quan nhưng không đủ căn cứ xử lý hình sự".
Song Minh