Sáng 4/1, bị cáo Kim Anh, 45 tuổi, cựu phó Phòng Phòng chống tham nhũng, Thanh tra Bộ Xây dựng; Nguyễn Thị Kim Liên, 43 tuổi, cựu cán bộ Phòng Thanh tra xây dựng 3; Đặng Hải Anh, 39 tuổi, cựu chuyên viên Phòng Thanh tra xây dựng 2 và Nguyễn Thị Thùy Linh, 26 tuổi, cựu thành viên đoàn thanh tra, bị TAND tỉnh Vĩnh Phúc xét xử sơ thẩm về tội Lạm dụng chức vụ quyền hạn, chiếm đoạt tài sản, theo điều 355 Bộ luật Hình sự.
Bà Kim Anh bị truy tố khung hình phạt từ 20 năm tới tù chung thân; ba người còn lại từ 12 đến 20 năm tù. Trong bốn bị cáo duy nhất Kim Liên được tại ngoại.
Bị cáo Nguyễn Thị Kim Anh bị dẫn giải đến toà, sáng 4/1. Ảnh: Phạm Dự.
HĐXX thông báo có 31 bị hại và 9 người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan vắng mặt không lý do.
Đại diện VKSND Vĩnh Phúc đề nghị hoãn phiên toà để đảm bảo quyền lợi cho bị hại và bị cáo. Luật sư của Kim Anh đồng ý hoãn phiên toà song đề nghị HĐXX sớm mở lại để chấm dứt vụ án bởi thân chủ đã bị tạm giam hơn 18 tháng.
Sau chừng 15 phút hội ý, HĐXX quyết định hoãn phiên toà và sẽ thông báo thời gian mở lại sau.
Cáo trạng xác định bà Kim Anh là chủ mưu, khi đến làm việc tại huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc đã bất chấp pháp luật. Bà yêu cầu 29 xã, thị trấn cung cấp hồ sơ dự án, công trình để kiểm tra tràn lan, trong đó có cả công trình đã được kiểm tra.
Để che giấu việc thanh tra vượt thẩm quyền, bà không gửi quyết định thông qua UBND tỉnh Vĩnh Phúc và Sở Xây dựng. Bà chỉnh sửa kết quả kiểm tra của các thành viên, in gửi dự thảo biên bản kết quả kiểm tra gửi cho chủ đầu tư, doanh nghiệp. Khi làm việc trực tiếp với chủ đầu tư, nhà thầu, Kim Anh không chấp nhận cho giải trình mà ép buộc phải đưa tiền để bỏ qua hoặc giảm nhẹ lỗi vi phạm.
Hải Anh là bị cáo nam duy nhất của vụ án. Ảnh: Phạm Dự
Từ tháng 5/2019 đến 12/6/2019, nhóm thanh tra đã chiếm đoạt và thu lợi bất chính 2,05 tỷ đồng từ 54 doanh nghiệp, đơn vị. Riêng Kim Anh trực tiếp chiếm đoạt 1,315 tỷ đồng của 45 doanh nghiệp hoặc thông qua kế toán xã.
Với 3 bị can còn lại, nhà chức trách xác định Hải Anh tích cực tham gia, thực hiện hành vi phạm tội theo sự chỉ đạo của bà Kim Anh. Sau khi thanh tra, các doanh nghiệp giải trình ông đã không chấp nhận và đe doạ, ép đưa tiền. Hải Anh cùng bà Kim Anh chiếm đoạt hơn 460 triệu đồng của 9 doanh nghiệp và được chia 123 triệu đồng.
Thuỳ Linh đã chiếm đoạt gần 600 triệu đồng, được chia khoảng 120 triệu đồng. Nguyễn Thị Kim Liên (em bà Kim Anh) đã giúp sức tích cực với vai trò đồng phạm khi biết rõ chị gái chiếm đoạt tiền của các doanh nghiệp. Bị can Liên phải chịu trách nhiệm về 552 triệu đồng đã chiếm đoạt.
Bị cáo Kim Liên. Ảnh: Phạm Dự
Cáo trạng xác định một số người "liên quan vụ án song hành vi không đủ căn cứ xử lý hình sự" như bà Lưu Vân Oanh, Phó phòng Giám sát và xử lý sau thanh tra; bà Ứng Thị Phương Hiền, cán bộ Phòng thanh tra xây dựng 2; ông Nguyễn Văn Thành, lái xe hợp đồng của đoàn thanh tra; ông Bùi Anh Tuấn, Trưởng phòng Giám sát và xử lý sau thanh tra, ông Nguyễn Ngọc Tuấn, Chánh thanh tra Bộ Xây dựng.
Trong thông cáo phát đi chiều 3/5/2020, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đánh giá Kim Anh, Hải Anh, Kim Liên đã "vi phạm rất nghiêm trọng quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước trong quá trình thanh tra tại huyện Vĩnh Tường". Kim Anh và Hải Anh bị khai trừ Đảng.
Đảng ủy Thanh tra Bộ Xây dựng nhiệm kỳ 2015-2020 bị xác định đã vi phạm quy chế làm việc, buông lỏng lãnh đạo, chỉ đạo, thiếu kiểm tra, giám sát, để xảy ra nhiều vi phạm, khuyết điểm trong công tác cán bộ, trong quản lý, giáo dục cán bộ, đảng viên và trong thực hiện nhiệm vụ chuyên môn.