Covid-19 lan rộng 15 địa phương, một số nơi đã phong toả khu vực hoặc thậm chí giãn cách toàn tỉnh. Như Thái Bình, nơi có nhiều mặt giáp với các tỉnh như Hải Dương, Hưng Yên, Hải Phòng, Hà Nam. Hay Bắc Ninh, nơi đang đề xuất giãn cách toàn tỉnh từ ngày 8/5, lại có nhiều đường giao thông huyết mạch chạy qua, nối liền tỉnh với các trung tâm kinh tế, thương mại của miền Bắc như Quốc lộ 1A nối Hà Nội – Bắc Ninh – Lạng Sơn, đường cao tốc nối sân bay quốc tế Nội Bài – Bắc Ninh – Hạ Long... Việc các địa phương có tuyến đường vận chuyển huyết mạch này trong diện phong tỏa tiềm ẩn nhiều nguy cơ khó lưu thông hàng hóa như bài học Hải Dương, Hải Phòng ở đợt dịch trước.
Trong văn bản gửi Bộ Kế hoạch & Đầu tư, cơ quan này đã đưa ra một loạt các đề xuất cho các Bộ gồm Công Thương, Tài chính, Ngân hàng Nhà nước, các địa phương và các hiệp hội để hỗ trợ cho ngành nông sản.
Trong đó, bộ này đề nghị đặc biệt ưu tiên, tạo điều kiện cho nông sản đã được chứng nhận an toàn ở các tỉnh bị phong toả được lưu thông, tiêu thụ bình thường. Đề xuất này được Bộ đề nghị Bộ Công Thương và các tỉnh thành, địa phương cùng hỗ trợ.
Tháng 2, Hải Dương trở thành tâm dịch, Hải Phòng, địa phương giáp ranh đã dừng tiếp nhận hàng hoá từ tỉnh này trong khi đây vừa là thị trường tiêu thụ, vừa thuộc tuyến đường vận chuyển hàng hoá của tỉnh. Tắc nghẽn lưu thông khiến nông sản Hải Dương thời điểm đó ước tính thiệt hại 300-400 tỷ đồng.
Xe tải biển Hải Dương lưu thông trên cao tốc Hà Nội - Hải Phòng bị yêu cầu quay đầu đi hướng khác hồi cuối tháng 2 khi Hải Dương bùng dịch. Ảnh: Giang Chinh.
Để tránh tắc nghẽn, Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn cũng đề xuất phía Công Thương có ý kiến để các đơn vị cung cấp dịch vụ logistics, kho bãi, kho lạnh, các hãng tàu... hỗ trợ việc bảo quản hàng hóa, giảm chi phí bảo quản, đặc biệt là các nông sản thực phẩm cần có chế độ bảo quản đặc biệt.
Với việc tiêu thụ nông sản, cơ quan nông nghiệp đề nghị Bộ Công Thương cùng phối hợp với các hiệp hội ngành hàng, tăng cường kết nối đơn vị sản xuất với doanh nghiệp thu mua, phân phối, đặc biệt là các doanh nghiệp lớn có hệ thông bán lẻ lớn như Central Group, AEON, Vincommerce, Lotte...
Bên cạnh đó, để giảm khó khăn cho các doanh nghiệp, người dân kinh doanh, sản xuất nông sản, Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước được đề nghị nghiên cứu các gói hỗ trợ giảm chi phí sản xuất, vận chuyển, gia hạn nợ, các gói vay kích cầu. Bộ Tài chính cũng có thể xem xét kéo dài thời gian làm việc của cơ quan hải quan, kiểm dịch để hỗ trợ thông quan hàng hoá, tránh hàng bị tồn đọng lâu ngày.
Theo Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn, trong năm 2020, Covid-19 vẫn tác động mạnh đến ngành nông nghiệp, trong khi đó ngành vẫn vướng nút thắt về tín dụng khi không tiếp cận được các gói tín dụng lãi suất thấp, nhất là với doanh nghiệp nhỏ và vừa. Các doanh nghiệp cũng phản ánh về áp lực về chi phí sản xuất, thuế, phí do thị trường xuất khẩu bị ảnh hưởng, hoạt động kinh doanh đứt đoạn, lợi nhuận suy giảm trong thời kỳ dịch bệnh và thương mại gián đoạn.
Ngoài ra, hệ thống logistics kho lạnh chưa đáp ứng được nhu cầu bảo quản tươi và chế biến xuất khẩu. Nguồn cung về nguyên liệu đầu vào cho sản xuất bị thiếu hụt vì hạn chế vận chuyển; một số dự án đầu tư dây chuyền sản xuất bị đình trệ do phải chờ thiết bị ngoại nhập, tư vấn nước ngoài hỗ trợ kỹ thuật...
Đức Minh