Sự việc xảy ra ngay trước lễ Phục sinh hôm 4/4. Jayson Maulit cùng chị gái Janine cố gắng tìm một bệnh viện đồng ý tiếp nhận Ina Dalling, người cụ 95 tuổi đang phải chiến đấu với Covid-19 của họ. Sau một ngày chật vật, họ tìm được một cơ sở tại Batangas, cách nơi gia đình Maulit sinh sống ở Manila gần 100 km.
Bệnh viện này đồng ý tiếp nhận cụ Dalling như một trường hợp khẩn cấp, nhưng không đảm bảo sẽ có giường nếu cụ sống sót. Bất chấp điều đó, Maulit vẫn đưa cụ lên xe cấp cứu. Tới nơi, cụ Dalling được đặt nội khí quản và đội ngũ y tá khẩn trương xử lý. Tuy nhiên, cụ qua đời khoảng một giờ sau khi nhập viện.
Mặc dù vậy, gia đình nạn nhân Covid-19 này không có nhiều thời gian để đau buồn. Họ ngay lập tức phải tìm một bệnh viện khác cho Trining Gappi Maulit, bà của Maulit, người cũng nhiễm nCoV.
Những câu chuyện tương tự đang xuất hiện trong các gia đình trên khắp Philippines. Tình hình đại dịch tại đây được đánh giá đang nghiêm trọng nhất Đông Nam Á, với tổng số ca nhiễm vượt một triệu, trong đó hơn 17.000 trường hợp đã tử vong.
Theo bình luận viên Regine Cabato của Washington Post, nhiều bệnh nhân Covid-19 cần điều trị phải được đưa tới những bệnh viên bên ngoài thủ đô Manila, có thể cách xa tới 5 giờ di chuyển, do hệ thống y tế bị quá tải. Các trường hợp tử vong tại nhà, trên đường và đôi khi ngay bên ngoài cửa phòng cấp cứu đang được ghi nhận.
Một số bệnh viện tư nhân đã chuyển sang triển khai dịch vụ chăm sóc tại nhà, tư vấn điều trị từ xa và tuyển nhân viên y tế từ tỉnh khác. Sở Y tế Manila đang phát triển một gói chăm sóc tại nhà cho những ca Covid-19 nhẹ. Trong khi đó, Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte, người vắng mặt trước công chúng kể từ đầu đợt bùng phát mới, hồi giữa tháng 4 tuyên bố nước này "không thiếu thốn".
Đội ngũ nhân viên y tế Philippines, những người cho rằng Covid-19 đáng lẽ có thể được ngăn chặn, không đồng tình với phát ngôn này. Mặc dù trong tuần qua số ca nhiễm nCoV hàng ngày đã thấp hơn, các bệnh viện vẫn kín chỗ. Một số nơi phải điều trị bệnh nhân trên xe lăn trong phòng cấp cứu hoặc ngay trên đường di chuyển đến bệnh viện.
Một bệnh viện tư nhân tại thành phố Makati thuộc vùng đô thị Manila vẫn ghi nhận 1-2 trường hợp tử vong mỗi ngày, rất lâu sau khi các bác sĩ nhận thấy số ca nhiễm có chiều hướng gia tăng trong tháng 3. "Khi đó, chúng tôi nhận ra rằng với số ca bệnh trong phòng cấp cứu quá đông như vậy, chúng tôi không thể cứu tất cả", Ivan Zapanta, bác sĩ khoa nội tại bệnh viện, cho biết.
Độ tuổi của những người chết vì Covid-19 cũng ngày càng trẻ, một thách thức khác với đội ngũ nhân viên y tế khi phải báo tin cho gia đình họ. "Đây là tình trạng đáng báo động, bởi những người đó vẫn dẻo dai và có sức khỏe tốt, không có bệnh lý nền nào. Điều đó chứng minh virus chắc chắn đang phát triển", Zapanta nhận xét.
Tài xế xe cứu thương Oscar, người không tiết lộ tên đầy đủ, cho biết anh đã trực tiếp chứng kiến đại dịch ngày càng trầm trọng. Oscar cùng các đồng nghiệp điều khiển tổng cộng 15 phương tiện, mỗi chiếc có thể tiếp nhận tối đa 10 cuộc gọi mỗi ngày. Tuy nhiên, họ giờ đây thường chỉ xử lý được 3-4 trường hợp, với bệnh nhân ở xa nhất Oscar từng tiếp nhận cách vùng đô thị Manila hơn 193 km.
Hồi cuối tháng 3, Oscar gặp khoảng 50 người hy vọng được đưa vào phòng cấp cứu nhưng bị từ chối. Anh cũng từng thấy một bệnh nhân đang thở oxy phải đợi 8 giờ mới có giường bệnh. Một lần khác, các đồng nghiệp của Oscar chở bệnh nhân đến 5 bệnh viện trước khi buộc phải đưa người này về nhà. Ngay sau khi về, bệnh nhân tử vong.
"Dù chúng tôi vô cùng mong muốn chăm sóc và đưa đón họ, chở họ đến bệnh viện để họ có thể khỏe mạnh trở lại, điều đó vẫn không xảy ra. Mọi người đang chết dần. Đó là thực tế", Oscar nói.
Vẫn còn một số người trong danh sách chờ của Oscar, trong khi các bệnh viện có thể gọi lại sau 4-5 ngày. Anh bày tỏ niềm vui vì chính phủ đang mở rộng các khu điều trị Covid-19, nhưng không thể tránh khỏi suy nghĩ rằng nỗ lực này có chút muộn màng.
"Vậy còn những người đáng lẽ đã được điều trị nhưng không có cơ hội? Nỗ lực ứng phó hiện nay thật tốt, nhưng liệu có quá muộn màng đối với những bệnh nhân khác hay không?", tài xế đặt câu hỏi.
Ngay trước nửa đêm ngày 21/4, khoảng một tháng sau khi Covid-19 bắt đầu trỗi dậy trở lại tại Phillipines, gia đình Maulit tiếp tục nhận tin buồn khi bà Trining cũng qua đời vì Covid-19.
"Mọi người đều đang chịu cảnh không thể tiếp cận được với hệ thống y tế. Những người còn sống sẽ lên tiếng cho những ai đã khuất. Họ ra đi sau khi không được trao cơ hội điều trị thích hợp". Maulit nói.
Ánh Ngọc (Theo Washington Post)