Ứng viên đảng Cộng hòa Donald Trump (trái) và cựu chủ tịch Fox News Roger Ailes. Ảnh: Reuters
Luôn tự nhận mình là bậc thầy về "nghệ thuật đàm phán", nhưng nếu muốn tăng khả năng giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống vào tháng 11, ứng viên đảng Cộng hòa Donald Trump cần phải thuyết phục được Roger Ailes, cựu chủ tịch của kênh truyền hình Fox News, đứng ra phụ trách điều hành chiến dịch tranh cử, theo Reuters.
Bình luận viên Michael W.Flamm nhận định rằng hiện vẫn chưa chắc chắn liệu nhà "buôn vua" 76 tuổi này có chấp nhận lời đề nghị của ông Trump hay không. Nếu đồng ý, Ailes có thể phát huy khả năng của mình như một nhà chiến lược và hoạt động của đảng Cộng hòa. Alies cũng có thể quay lại chỉ trích các đồng nghiệp cũ ở Fox News, những người đã thúc đẩy việc ông ra đi, để được tung hô lần cuối trong sự nghiệp huyền thoại của mình.
Và trong trường hợp đó, Trump, một ứng cử viên ủng hộ pháp luật và trật tự sẽ được hưởng lợi đáng kể từ Ailes.
Không ai hiểu rõ hơn cựu chủ tịch Fox News phương pháp khuyến khích, vận động các cử tri bảo thủ. Ailes chính là người đứng sau chiến dịch vận động tranh cử đầy sáng tạo trên truyền hình năm 1968 của Tổng thống Richard M. Nixon, một chiến dịch cũng thiên về luật pháp và trật tự. Ailes có thể giúp ứng viên đảng Cộng hòa Trump khai thác triệt để vấn đề này để thẳng tiến vào Nhà Trắng.
Ailes là một nhà sản xuất truyền hình khi lần đầu gặp mặt Nixon, người xuất hiện với tư cách là khách mời của Chương trình "Mike Douglas" của Fox News. Hai người đã tranh luận về tầm quan trọng của truyền hình trong chính trị. Sau đó Ailes tham gia vào chiến dịch tranh cử của Nixon và đã tạo ra một loạt chương trình quảng bá chính trị có tiếng vang lớn.
Các quảng cáo sinh động, gây ấn tượng mạnh đã khơi dậy tâm lý sợ hãi và lo lắng của những cử tri thuộc tầng lớp trung lưu, cũng như các cử tri da trắng trung niên ở Trung Mỹ, khu vực bầu cử được ông Trump coi là át chủ bài để đạt tới đỉnh cao quyền lực.
Trong chiến dịch đó, Ailes đã dày công tạo nên hình ảnh về một "Nixon Mới" đầy bình thản, điềm tĩnh và tự chủ trong mắt nhóm cử tri này. Ailes đồng thời cũng thừa cứng rắn và quyết đoán để đối đầu với cuộc khủng hoảng về an ninh và uy tín của chính quyền Mỹ năm 1968, khi tội phạm và bạo lực đã tăng đến 50% kể từ năm 1964.
Cựu Tổng thống Mỹ Richard M. Nixon bắt tay người ủng hộ trong một sự kiện năm 1968. Ảnh: Reuters
Theo giới phân tích, "Trật tự" là tiêu đề của một trong những quảng cáo về chiến dịch tranh cử hiệu quả nhất của Ailes. Chương trình quảng cáo này đã đưa ra một hình ảnh ghép về cảnh sát và những người chống đối, âm nhạc không xuôi tai, nhiều cảnh cắt ghép và lời thuyết minh từ chính Nixon, lặp đi lặp lại một câu nói ưa thích trích trong phát biểu của ông tại đại hội đảng Cộng hòa: "Hãy để chúng ta thấy rằng quyền dân sự đầu tiên của mỗi công dân Mỹ là không phải chịu đựng tình trạng bạo lực trong nước".
Chương trình quảng cáo đã tạo được tiếng vang lớn trên khắp đất nước bởi truyền hình đã truyền đi các hình ảnh về biểu tình phản đối chiến tranh và bạo loạn đô thị tới tận từng phòng khách của mọi gia đình tại Mỹ.
Với nhiều cử tri trong nhóm này, nước Mỹ dường như đang bên bờ vực của sự hỗn loạn. Tâm lý lo sợ bạo lực lan rộng, các cuộc biểu tình trong các trường đại học trở nên phổ biến.
Bạo động nổ ra ở hơn 100 thành phố sau vụ ám sát mục sư da màu Martin Luther King. Cái chết của ứng viên tổng thống đảng Dân chủ Robert F. Kennedy tiếp tục phá hỏng niềm tin của dân chúng vào tiến trình hòa bình. Bạo lực đã nổ ra trong Đại hội toàn quốc đảng Dân chủ tại Chicago, cả trong lẫn ngoài hội trường.
Theo Flamm, thời điểm đó, xã hội Mỹ đang có những thay đổi tương tự như hiện nay. Cuộc cách mạng tình dục và văn hóa thuốc phiện lan rộng. Phong trào phụ nữ phát triển, phong trào hippie (phong trào của các thanh niên cởi mở chống lại những định ước xã hội) đang nổi lên. Đối với hệ thống những quy tắc đạo đức truyền thống trong xã hội Mỹ, đây thực sự là một trận bão.
Trong bối cảnh rối ren đó, luật pháp và trật tự là một khẩu hiệu hoàn hảo cho những người bảo thủ, và như một phép thử tâm lý cho những cử tri đang lo lắng, những người có thể dựa vào khẩu hiệu đó xác định mối lo ngại nào là quan trọng nhất trong tâm trí họ vào thời điểm đó.
Năm 1968, luật pháp và trật tự là yếu tố quyết định cho chiến thắng sít sao của Nixon trước ứng cử viên đảng Dân chủ Hubert Humphrey. Với đa số cử tri Mỹ, vấn đề trật tự xã hội đang là bức thiết và sát sườn hơn nhiều so với các vấn đề khác. Một nhà thăm dò ý kiến dư luận về ông Humphrey cho biết, ông quá mềm dẻo trong lĩnh vực luật pháp và trật tự, và sự mềm dẻo đó làm hại ông hơn bất kỳ vấn đề nào khác.
Tất nhiên, năm 2016 không phải là năm 1968. Bất chấp hàng loạt vụ thảm sát gần đây, có rất ít bằng chứng rõ ràng cho thấy hiện nỗi lo ngại sâu sắc về bạo lực đang lan rộng. Tình trạng bất ổn ở thành thị hiện nay cũng chưa thể so sánh với năm 1968.
Nhưng tình hình đang tiến triển tiêu cực, yếu tố sợ hãi đang bắt đầu phổ biến trong nền chính trị Mỹ, các vụ xả súng vào cảnh sát ở Dallas, Texas và Baton Rouge, Louisiana, đã đẩy tình trạng thực thi luật pháp lên mức báo động cao.
Ở một số bang đỏ (bang truyền thống của đảng Cộng hòa) cuộc chiến văn hóa về nhà vệ sinh cho người chuyển giới và hôn nhân đồng tính tiếp tục dữ dội. Sau hai vụ thảm sát ở San Bernardino và hộp đêm Orlando, Florida, nguy cơ chủ nghĩa khủng bố quốc tế có thể khiến bạo lực trong nước gia tăng hiện hữu.
"Và nếu quân bài lợi thế đó đang nằm trong tay Donald Trump, ai là người có thể giúp tỷ phú bất động sản sử dụng nó tốt hơn Ailes?", Flamm đánh giá.
Xem thêm: Cánh cửa hẹp vào Nhà Trắng của Donald Trump.
Nguyễn Hoàng