90% người bị đái tháo đường trên thế giới lâm bệnh võng mạc đái tháo đường. Ở Việt Nam, hiện chưa có con số cụ thể nhưng tỷ lệ này tương đối cao. Đó là thống kê công bố tại buổi Trò chuyện với Thầy thuốc chủ đề "Đôi mắt và Bệnh đái tháo đường" do Trung tâm Truyền thông - Gíáo dục sức khỏe TP HCM tổ chức vào ngày 9/11.
 |
|
Người bị bệnh tiểu đường cần khám mắt định kỳ tránh nguy cơ bệnh võng mạc. Ảnh: ST. |
|
- Bệnh nhân trên 30 tuổi nên khám mắt ngay khi phát hiện có bệnh tiểu đường. - Bệnh nhân dưới 30 tuổi nên khám mắt sau 5 năm đầu phát hiện bị tiểu đường, sau đó khám mỗi 2 năm một lần. |
Theo bác sĩ chuyên khoa 2 Trần Huy Hoàng, Trưởng Khoa Dịch kính võng mạc - Bệnh viện mắt TP HCM, võng mạc đái tháo đường là một trong những nguyên nhân chính dẫn gây mù lòa. Bệnh võng mạc đái tháo đường làm giảm tốc độ hồng cầu, tăng khả năng kết tụ của tiểu cầu, tăng độ quánh của máu... Do đó làm cho các mao mạch bị tắc, gây ra thiếu máu võng mạc. Võng mạc không được nuôi dưỡng đầy đủ sẽ sinh ra những mạch máu mới, bất thường còn gọi là tân mạch, có thể vỡ và gây chảy máu trong mắt.
Biểu hiện và diễn biến của bệnh:
Giai đoạn sớm:
Tùy theo số lượng nhiều hay ít các mạch máu bị dãn ra mà chất dịch, máu, mỡ thoát ra khỏi mạch máu gây phù võng mạc nặng hay nhẹ. Tùy theo có phù ở vùng hoàng điểm hay không mà mắt có biểu hiện bị mờ hay chưa bị mờ. Trong giai đoạn này, bệnh đã có tổn thương ở võng mạc dù cho mắt có biểu hiện mờ hay không.
Giai đoạn muộn:
Có những mạch máu mới, bất thường, mọc ra trên bề mặt võng mạc. Chúng rất dễ bị vỡ và có thể gây chảy máu trong mắt và làm cho bệnh nhân bị mờ mắt đột ngột. Điều này nói lên tầm quan trọng của việc đi khám mắt đều đặn của người bệnh tiểu đường.
Để phát hiện sớm bệnh, cần:
Trong giai đoạn sớm của bệnh, có khi bệnh nhân chưa nhìn mờ hoặc nhìn mờ ít nhưng đã có những tổn thương ở võng mạc. Do đó khi bị tiểu đường, người bệnh nên đi khám mắt định kỳ theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa đáy mắt. Thầy thuốc sẽ soi đáy mắt, chụp hình màu võng mạc, chụp hình võng mạc có chích thuốc cản quang nhằm phát hiện sớm các tổn thương trên võng mạc và sẽ quyết định có điều trị bằng tia laser hay không.
Cách điều trị bệnh võng mạc tiểu đường:
Điều trị bằng tia laser: Mục đích là làm chậm lại sự tiến triển nặng hơn của bệnh, do đó giúp cho bệnh nhân giữ được thị lực còn lại lâu hơn.
- Khi hoàng điểm bị phù, laser được dùng để bịt kín những mạch máu bị dãn ra.
- Khi có những vùng võng mạc bị thiếu nuôi dưỡng do bị tắt mạch máu, laser được dùng để ngăn ngừa sự mọc ra của những mạch máu bất thường.
Điều trị bằng thuốc: Nhằm tăng cường oxy đến nuôi dưỡng võng mạc và tạo thuận lợi cho sự tan máu ở võng mạc.
Điều trị bằng phẫu thuật: Những mạch máu bất thường ở võng mạc có thể bị vỡ ra gây chảy máu trong mắt hoặc có biến chứng bong võng mạc cần phải can thiệp bằng phẫu thuật.
Để phòng ngừa bệnh, cần lưu ý:
- Người bệnh cần phải tuân thủ chế độ điều trị và tái khám để ổn định lượng đường trong máu ở mức độ cho phép và ổn định huyết áp nếu có cao huyết áp.
- Khám mắt định kỳ theo lịch hẹn của bác sĩ, nếu bệnh được điều trị ở giai đoạn sớm thì càng có nhiều cơ hội phòng ngừa mù lòa.
- Biểu hiện của bệnh võng mạc tiểu đường là mắt bị mờ, đôi khi mắt chưa mờ nhưng đã có tổn thương ở võng mạc, do đó người bệnh đừng chờ đợi mắt mờ mới đi khám mắt
Lê Phương