1. Học bổng chính phủ Trung Quốc (CSC) gồm hai loại có trợ cấp và không có trợ cấp
- Với loại có trợ cấp, bạn được miễn học phí, ký túc và bảo hiểm. Hàng tháng, bạn được cấp 2.500 nhân dân tệ (khoảng 390 USD) với hệ đại học, 3.000 nhân dân tệ (470 USD) hệ thạc sĩ và 3.500 nhân dân tệ (550 USD) hệ tiến sĩ.
+ Học bổng chính phủ Trung Quốc loại A: Chỉ được đăng ký ba trường và cần thông qua đại sứ quán của Trung Quốc tại Việt Nam.
+ Học bổng chính phủ Trung Quốc loại B: Chỉ được đăng ký ba trường.
- Với loại không có trợ cấp, bạn được miễn học phí, ký túc và bảo hiểm. Hạn nộp hồ sơ theo trường, nhưng thường là cuối tháng 4 hàng năm và nhập học vào tháng 9 năm đó.
2. Học bổng một vành đai một con đường và học bổng con đường tơ lụa
Ứng viên chỉ được đăng ký ba trường đại học. Đối với hệ thạc sĩ và tiến sĩ, bạn nên đăng ký đúng với chuyên ngành đã học. Những bạn chưa có bất kỳ chứng chỉ tiếng nào cũng có thể nộp hồ sơ thêm một năm học tiếng theo loại A.
Nếu được trao học bổng, bạn được miễn học phí, ký túc, bảo hiểm và hàng tháng nhận 2.500 nhân dân tệ (390 USD) với hệ đại học, 3.000 nhân dân tệ (470 USD) hệ thạc sĩ và 3.500 nhân dân tệ (550 USD) hệ tiến sĩ.
3. Học bổng Khổng Tử CIS
Đây là học bổng dành cho những bạn theo hệ sư phạm, yêu cầu đầu vào hiện nay thường cần chứng chỉ HSK4 và HSKK trung cấp (HSK là viết tắt của cụm từ Hanyu Shuiping Kaoshi, kỳ thi đánh giá năng lực tiếng Hán, còn HSKK là kỳ thi trình độ khẩu ngữ tiếng Trung). Sau khi vượt qua được hai kỳ thi này, các bạn sẽ được cấp chứng chỉ HSK và HSKK.
Nhận học bổng CIS, bạn được miễn học phí, ký túc và bảo hiểm, nhận trợ cấp 2.500 nhân dân tệ (390 USD) với hệ đại học, 3.000 nhân dân tệ (470 USD) hệ thạc sĩ và 3.500 nhân dân tệ (550 USD) hệ tiến sĩ.
Hệ thạc sĩ và hệ tiến sĩ thường thay đổi nên các bạn có thể kiểm tra thông tin tại trường mà các bạn muốn xin để biết yêu cầu cụ thể. Hạn nộp hồ sơ theo trường, nhưng thường vào cuối tháng 5 hàng năm và nhập học vào tháng 9 năm đó.
4. Các loại học bổng khác: Hạn nộp hồ sơ cho các học bổng này muộn nhất đến cuối tháng 6, một số sẽ kết thúc sớm.
- Học bổng tỉnh
Đây là loại học bổng mà bất kỳ tỉnh nào cũng có, nhưng có nơi cho trợ cấp, có nơi không. Cơ cấu học bổng thường là miễn học phí và ký túc, do đó để tiết kiệm chi phí, bạn nên chọn tỉnh nào có trợ cấp để nộp hồ sơ. Bạn cần lưu ý chọn đúng trường vì không phải trường nào cũng có chỉ tiêu học bổng.
- Học bổng thành phố
Hầu như các thành phố lớn tại Trung Quốc đều có học bổng này, nhưng hiện nổi tiếng nhất là học bổng thành phố Thượng Hải, có hai loại A và B. Bạn cần tìm hiểu kỹ trước khi ứng tuyển.
Học bổng thành phố Thượng Hải giống với học bổng chính phủ nên nơi đây cũng là một trong những điểm đến của rất nhiều du học sinh Việt Nam. Hội du học sinh Việt Nam tại Thượng Hải cũng là một trong những tổ chức hoạt động mạnh mẽ và tốt nhất của cộng đồng du học sinh Việt ở Trung Quốc.
- Học bổng khu vực
Đây là những học bổng mà Trung Quốc dành cho các nước đối tác trong khối liên minh hay những nước ký hiệp định. Ví dụ, học bổng ASEAN chỉ dành cho du học sinh có quốc tịch ASEAN hay học bổng liên kết giữa châu Âu và Trung Quốc phù hợp với các bạn ở quốc gia thuộc khối liên minh châu Âu... Học bổng ASEAN thường ở tỉnh Quảng Tây.
Nhận được học bổng khu vực, bạn được miễn học phí, ký túc và nhận trợ cấp mỗi tháng từ 1.000 nhân dân tệ trở lên (156 USD).
- Học bổng trường
Hầu như trường nào cũng có học bổng, miễn học phí và ký túc. Các trường ở khu vực Lan Châu, tỉnh Cam Túc, thường có trợ cấp cao. Nơi đây cũng đang thu hút nhiều sinh viên Việt Nam đến học.
- Học bổng Trần Gia Canh dành cho những bạn gốc Hoa
Các bạn giành được học bổng Trần Gia Canh sẽ học tại những trường ở tỉnh Phúc Kiến, được miễn học phí, ký túc và có trợ cấp hàng tháng. Tuy nhiên, đối tượng nhận được học bổng phải là người gốc Hoa.
Học bổng Trân Gia Canh hiện đãi ngộ cao và nhiều suất có đãi ngộ như học bổng chính phủ Trung Quốc.
- Học bổng doanh nghiệp
Đây là học bổng do doanh nghiệp tài trợ cho trường. Sau khi tốt nghiệp, sinh viên phải làm việc cho doanh nghiệp đó.
Hệ đại học, thạc sĩ và tiến sĩ đều nhập học tháng 9, một số ít nhập học tháng 3. Đối với hệ một năm tiếng, bạn có thể nhập học vào tháng 3 và 9 hàng năm. Lưu ý, hồ sơ xin học bổng Trung Quốc sẽ tùy theo yêu cầu của trường, nhưng bạn cần có:
- Ảnh thẻ
- Bằng tốt nghiệp cấp cao nhất
- Bảng điểm
- Kế hoạch học tập
- Thư giới thiệu 1
- Thư giới thiệu 2
- Ảnh hộ chiếu
- Giấy khám sức khỏe
- Bài báo khoa học (nếu có)
- Những giấy tờ khác như bằng khen, giấy khen, thư tự giới thiệu bản thân... (nếu có)
- Chứng chỉ tiếng Trung hoặc tiếng Anh (nếu có)
Đối với học bổng Khổng Tử, bạn cần có thư giới thiệu của Viện Khổng Tử hoặc từ trường Đại học Sư phạm TP HCM. Năm tới, do tình hình dịch bệnh nên một số giấy tờ thiết yếu bạn có thể phải nộp là hộ chiếu vaccine, giấy xét nghiệm Covid-19.
Đoàn Bá Toại, 27 tuổi, vừa trở thành giảng viên cơ hữu khoa Trung, Đại học Thành Đông, tỉnh Hải Dương. Toại cũng đang là nghiên cứu sinh tiến sĩ Đại học Nông lâm Phúc Kiến, Trung Quốc. Gần hai năm trở về Việt Nam, Toại vẫn chưa thể quay lại trường vì dịch bệnh.
Đoàn Bá Toại