Nghệ sĩ Thái Thị Liên qua đời

Bà qua đời tại nhà riêng, vào 9h37. Con trai bà - nghệ sĩ Đặng Thái Sơn - đang trên đường từ Hàn Quốc về nước tối cùng ngày. Nhạc sĩ Đặng Hữu Phúc, người thân thiết với gia đình, cho biết: "Cách đây một tháng rưỡi, tôi đến thăm bà, bà vẫn trò chuyện vui vẻ với mọi người. Những câu chuyện, người quen cũ, bà lúc nhớ lúc quên", ông Phúc nói.

Nhạc sĩ Đỗ Hồng Quân - một trong những học trò của bà - kể: "Trước Tết, ngày 27 tháng Chạp âm lịch, như có linh tính mách bảo, tôi và nhạc sĩ Minh Châu nhất định hẹn nhau sang thăm bà. Lúc ấy, bà đã yếu, chỉ nằm trên đi-văng nhưng vẫn nhận ra học trò. Bà đã đi qua hai thế kỷ, cống hiến miệt mài, đào tạo ra nhiều thế hệ nghệ sĩ piano khắp cả nước. Vẫn biết ngày này rồi sẽ tới nhưng sự ra đi của bà vẫn khiến những thế hệ học trò chúng tôi sửng sốt, đau buồn".

Lễ viếng nghệ sĩ diễn ra từ 7h đến 9h ngày 4/2 tại Nhà tang lễ Quốc gia, số 5 Trần Thánh Tông.

Nghệ sĩ Đặng Thái Sơn từng nói mẹ là người thầy quan trọng trong sự nghiệp âm nhạc của ông. Ngày nghệ sĩ còn bé, những đêm tĩnh lặng tại nơi sơ tán, giai điệu Chopin do mẹ trình diễn khơi dậy tình yêu âm nhạc trong ông. Sự nghiêm khắc, tài năng và công lao dạy dỗ của mẹ là một trong những động lực đưa Đặng Thái Sơn trở thành người châu Á đầu tiên đoạt giải nhất cuộc thi piano quốc tế Frédéric Chopin lần thứ 10, năm 1980, tại Ba Lan.

Bà Thái Thị Liên là người thầy của nhiều thế hệ nghệ sĩ. Trong buổi giao lưu ở chương trình Quê hương đêm đoàn tụ của Đài Truyền hình Việt Nam, phát sóng dịp Tết 2020, nhạc sĩ Đỗ Hồng Quân xúc động nhớ lại lớp học piano với bà trên phố Tống Duy Tân năm ông bảy tuổi. Nhà giáo Phương Chi, theo học nghệ sĩ Thái Thị Liên năm 1956, cho biết: "Má rất nghị lực. Con học được ở má nhiều thứ, cả về âm nhạc và đời sống hàng ngày".

 

 

Nghệ sĩ Thái Thị Liên chơi đàn ở tuổi 104

Nghệ sĩ sinh năm 1918 ở TP HCM, có chị gái là nhà soạn nhạc Thái Thị Lang, anh trai là luật sư Thái Văn Lung. Các anh chị em trong gia đình bà đều được học đàn từ nhỏ. Bốn tuổi bà Liên học chơi piano, 16 tuổi có buổi công diễn đầu tiên tại Tòa thị chính Sài Gòn.

Năm 1946, bà sang Pháp để du học và thi đỗ vào Nhạc viện Paris. Những ngày tháng trên đất Pháp, bà đã gặp và kết hôn với người chồng đầu tiên là ông Trần Ngọc Danh. Năm 1948, bà Thái Thị Liên theo chồng chuyển đến sống tại Praha (Tiệp Khắc cũ) và trở thành người Việt Nam đầu tiên có bằng đại học tại Nhạc viện danh tiếng Praha.

 

 

Nghệ sĩ Thái Thị Liên chơi đàn

Năm 1951, giai đoạn chiến tranh trong nước, bà theo chồng về Việt Bắc, tham gia kháng chiến. Khi chồng qua đời ở Việt Bắc, bà nuôi hai con là Trần Thu Hà và Trần Thanh Bình. Bà kết hôn với người chồng thứ hai là nhạc sĩ Đặng Đình Hưng, chính trị viên Đoàn Ca múa nhân dân trung ương khi hai người cùng hoạt động ở Việt Bắc. Cả hai có con trai là nghệ sĩ Đặng Thái Sơn.

Ông Đặng Đình Hưng có con riêng là nghệ sĩ Đặng Hồng Quang - người được bà Thái Thị Liên nuôi dạy, sau này từng là Chủ nhiệm khoa Piano tại Nhạc viện TP HCM.

Bà Thái Thị Liên là một trong số nữ danh cầm đầu tiên của Việt Nam. Năm 1956, bà là một trong bảy thành viên sáng lập Học viên Âm nhạc Quốc gia Việt Nam, phụ trách bộ môn piano và biên soạn bộ giáo trình đầu tiên. Bà là thầy của nhiều nghệ sĩ nổi tiếng, trong đó có hai con bà là Nhà giáo Nhân dân Trần Thu Hà - nguyên giám đốc Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam và Nghệ sĩ Nhân dân Đặng Thái Sơn. Nhà nước phong tặng bà danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân và Nhà giáo nhân dân.

 

 

Video bài Đặng Thái Sơn

Hà Thu