Damian, 27 tuổi, có rất ít thời gian để quyết định mình sẽ ở đâu. Chỉ 24 tiếng trước đó, anh ngủ trong một khách sạn theo sự hỗ trợ của chính phủ trong nỗ lực cung cấp chỗ ở cho người vô gia cư trong đại dịch.
Thời gian ở khách sạn của Damian bị cắt ngắn. Trong tình huống nước Anh chìm trong đợt bùng phát mới, chàng trai chưa bao giờ tưởng tượng mình bị buộc phải rời đi. "Tôi vô cùng thất vọng và buồn bã, đồng thời cũng lo lắng không biết mình sẽ đi đâu vào đêm đó", anh nói.
Lều của một người vô gia cư ngoài thềm một nhà thờ, ở khu tài chính của London. Ảnh: Nytimes
Damian trở thành người vô gia cư vào tháng 5/2020 sau khi buộc phải rời khỏi nơi ở của người bạn. Anh ngủ trên đường 2 tuần, sau đó được đưa vào khách sạn. Sau khi phải rời khỏi khách sạn tháng Giêng vừa qua, anh đã phải ngủ lang thang hơn 4 tháng. Gần đây Damian đã được cư trú trong một tổ chức từ thiện.
Chàng trai là một trong những người trẻ phải ngủ ngoài đường trong thời gian đại dịch. Thống kê của chính phủ Anh cho thấy năm 2020 mặc dù tỷ lệ người vô gia cư đã giảm, nhưng lượng thanh thiếu niên từ 25 tuổi trở xuống không có nơi ở lại tăng. Có hơn 17% thanh niên ở hạt Cornwall từ 25 ngủ ngoài đường trong năm ngoái.
Không riêng gì hạt Cornwall, số lượng thanh niên không có nơi trú ẩn tăng mạnh từ các thành phố đến các thị trấn. Andy Burnham, thị trưởng của Greater Manchester, đã đưa chiến lược xây 30.000 căn hộ xã hội để giải quyết các nguyên nhân gốc rễ của tình trạng vô gia cư và ngủ lang thang trên phố.
Đường dây trợ giúp thanh niên vô gia cư của tổ chức từ thiện Centrepoint đã nhận được nhiều cuộc gọi xin giúp đỡ từ những người trẻ. Paul Brocklehurst, người quản lý đường dây, cho biết: "Tình trạng vô gia cư của thanh niên vẫn là một vấn đề nan giải trên toàn quốc. Chúng tôi nhận được lời kêu gọi từ mọi miền đất nước, không chỉ ở các thành phố, mà còn là các khu vực nông thôn, các thị trấn nhỏ và phổ biến ở khắp mọi nơi", ông nói.
Những người vô gia cư và người khác xếp hàng nhận đồ ăn miễn phí tại Quảng trường Trafalgar ở London tháng 4/2020. Ảnh: Nytimes.
Baz, 26 tuổi, phải ngủ trên đường phố cách Manchester vài dặm vào đầu năm nay. Cha của anh đã qua đời vào tháng 12 sau khi bị nhiễm Covid-19. Không lâu sau, Baz và mẹ mâu thuẫn trầm trọng và anh phải ra khỏi nhà.
Chàng trai đã tiêu hết số tiền mình có vào phòng khách sạn và đến nhà bạn bè để không phải ngủ ngoài đường. Nhưng Baz bị mất việc và tiền cũng nhanh chóng cạn kiệt. Anh thức cả đêm, đi dạo trên phố và đôi khi ngủ trong vườn của mẹ. "Tôi chợp mắt trên những chiếc ghế dài. Tôi đã phải cúi đầu", anh nói.
59% người trẻ gọi đến đường dây trợ giúp của Centrepoint trong năm ngoái cho biết họ trở thành vô gia cư vì mối quan hệ gia đình tan vỡ. Brocklehurst nói rằng những lời cầu cứu này cho thấy việc phong tỏa toàn quốc đã tạo ra một "môi trường nồi áp suất" ở nhà, đặc biệt là khi có những căng thẳng xung quanh việc không chấp nhận tình dục, tôn giáo của người trẻ, hoặc những tranh cãi về việc sử dụng chất kích thích và rượu.
Những người lao động trẻ tuổi cũng bị ảnh hưởng nặng nề khi đại dịch tấn công thị trường việc làm. Khoảng 2/3 số người bị mất việc là từ 16 đến 24 tuổi, dữ liệu vào tháng 3 cho thấy. Thị trường lao động đang có dấu hiệu phục hồi, nhưng vẫn có 529.000 thanh niên thất nghiệp từ tháng 2 đến tháng 4 năm 2021.
Lauren Page-Hammick, người quản lý thanh thiếu niên vô gia cư tại Homeless Link, nói: "Những người trẻ có nhiều khả năng làm những công việc được trả lương thấp, kém an toàn hơn và nhà ở không đảm bảo. Các giới hạn về độ tuổi thường hạn chế những chế độ phúc lợi, có nghĩa họ có rất ít lựa chọn khi tìm nhà ở".
Polly Neate, giám đốc điều hành của Shelter, cho biết trong năm ngoái, trước tình huống không chốn dung thân, nhiều người trẻ đã tìm đến các dịch vụ của ông để được giúp đỡ. "Thật là khủng khiếp khi chứng kiến hậu quả do gia đình tan vỡ, lạm dụng, mất việc làm và trục xuất bất hợp pháp trong quá trình diễn ra đại dịch. Đối với những người không thể tìm thấy bất cứ nơi nào để đi, ngủ trên phố là lựa chọn cuối cùng".
Theo nhà hoạt động nhân quyền này, nếu chính phủ thực hiện lời hứa chấm dứt tình trạng vô gia cư vào năm 2024, những người gặp rủi ro có thể tiếp cận những ngôi nhà. Chỉ khi những ngôi nhà xã hội thực sự có giá cả phải chăng, cùng với nguồn tài trợ dài hạn cho các dịch vụ hỗ trợ, mới có thể chấm dứt tình trạng vô gia cư.
Người phát ngôn của Bộ Nhà ở, Cộng đồng và Chính quyền địa phương cho biết đã giúp 37.000 người có chỗ ở và đang cung cấp hơn 750 triệu bảng chỉ riêng trong năm nay để giải quyết tình trạng vô gia cư. Đồng thời mở dịch vụ tư vấn cho thanh niên vô gia cư.
Vào tháng 6, Baz chuyển đến chỗ ở khẩn cấp của Stepping Stone Projects, một tổ chức từ thiện ở Greater Manchester hỗ trợ những người dễ bị tổn thương. Anh đã lạc quan và bình tĩnh trở lại, đang tìm kiếm một công việc mới và nhà ở lâu dài. Anh cũng hy vọng xây dựng lại mối quan hệ với mẹ mình.
Baz nhận ra mình may mắn hơn một số người. Anh nhớ một cô gái trẻ đã gặp ngoài công viên. Baz đi ngang qua cô gái, biết mình không thể giúp gì được, nhưng suy nghĩ về những gì cô gái đang trải qua cứ đè nặng trong tâm trí anh...
Bảo Nhiên (Theo Vice)