Phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov hôm 12/4 cho biết dự thảo hòa bình, đã được phái đoàn Nga - Ukraine thảo luận ở Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ, hồi tháng 3/2022, có thể là "cơ sở để bắt đầu đàm phán" giữa hai nước hiện nay. Tuy nhiên, ông Peskov cũng lưu ý các cuộc đàm phán vẫn phải tính tới "thực tế mới" sau hơn hai năm chiến sự.
"Từ đó tới nay đã có nhiều thay đổi, nhiều khu vực mới đã được sáp nhập vào lãnh thổ chúng tôi", phát ngôn viên Điện Kremlin nói.
Hồi tháng 9/2022, Nga tuyên bố sáp nhập 4 tỉnh Ukraine gồm Kherson, Zaporizhzhia, Donetsk và Lugansk, bất chấp sự phản đối từ Kiev và đồng minh. Nga tuyên bố sẽ không bao giờ từ bỏ 4 tỉnh này trong bất cứ cuộc đàm phán nào với Ukraine.
Hồi tháng 6/2023, Tổng thống Nga Vladimir Putin lần đầu công bố dự thảo thỏa thuận hòa bình mang tên "Hiệp ước về Quy chế Trung lập vĩnh viễn và Bảo đảm an ninh của Ukraine", được phái đoàn hai nước thảo luận tại Thổ Nhĩ Kỳ tháng 3/2022.
Dự thảo có 18 điều khoản, đề cập tới tình trạng trung lập và giới hạn quy mô lực lượng vũ trang Ukraine, cũng như các bảo đảm an ninh cho nước này khi xung đột kết thúc. Theo đó, Ukraine cam kết đưa trạng thái "trung lập vĩnh viễn" vào hiến pháp, trong khi Nga, Mỹ, Anh, Trung Quốc, Thổ Nhĩ Kỳ và Belarus sẽ là những quốc gia bảo đảm an ninh cho nước này. Dự thảo cũng yêu cầu hoãn đàm phán về tình trạng của các khu vực đang do Nga kiểm soát.
Tổng thống Putin cho hay trưởng phái đoàn Ukraine khi đó đã đồng ý ký vào dự thảo, nhưng sau khi Nga rút quân khỏi khu vực Kiev như cam kết, "chính quyền Ukraine đã ném dự thảo vào sọt rác". Từ đó phái đoàn Nga - Ukraine chưa có thêm bất cứ cuộc thảo luận nào về thỏa thuận hòa bình.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cũng đưa ra một dự thảo thỏa thuận hòa bình 10 điểm, trong đó yêu cầu Nga rút toàn bộ quân khỏi các vùng đang kiểm soát, bồi thường cho Ukraine và chịu trách nhiệm trước tòa án quốc tế về hành động của mình. Nga nhiều lần tuyên bố bác bỏ đề xuất này.
Tổng thống Putin hôm 11/4 tuyên bố không chấp nhận bất cứ cuộc đàm phán nào về xung đột Ukraine mà không có sự tham gia của Nga. Thụy Sĩ thông báo hội nghị hòa bình Ukraine sẽ diễn ra tại nước này vào ngày 15-16/6 và do Tổng thống Viola Amherd chủ trì. Truyền thông Thụy Sĩ đưa tin Tổng thống Mỹ Joe Biden dự kiến tham dự hội nghị.
Ngọc Ánh (Theo AP/Reuters/AFP)