"Chúng tôi đang đề cập một khu vực nằm gần vùng chiến sự... Không có sự đảm bảo an ninh phù hợp, những rủi ro nhất định sẽ xuất hiện. Do đó, cần tính đến các nguy cơ này nếu muốn thiết lập điều gì đó mà không có Nga", người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết hôm nay.
Theo ông Peskov, có một "sự thật rõ ràng" rằng vùng biển các tàu ngũ cốc đi qua cũng được Ukraine sử dụng cho mục đích quân sự. Kiev bác bỏ cáo buộc này.
Bình luận đưa ra trong bối cảnh Nga ngày 17/7 thông báo dừng gia hạn Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen. Sáng kiến được Liên Hợp Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ làm trung gian đàm phán vào tháng 7/2022, cho phép Ukraine tiếp tục xuất khẩu ngô, lúa mì và các loại nông sản bằng đường biển.
Nga cho rằng những điều khoản liên quan đến Moskva trong thỏa thuận không được thực thi. Bộ Ngoại giao Nga cho hay Moskva sẵn sàng xem xét quay lại thỏa thuận nếu "thấy những kết quả chắc chắn, thay vì những lời hứa hẹn".
Phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov tại một cuộc họp ở Moskva ngày 25/5. Ảnh: AFP
Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov hôm nay đã điện đàm với người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Hakan Fidan về thỏa thuận ngũ cốc. AFP dẫn thông báo cho biết ông Lavrov nói rằng Nga rút khỏi sáng kiến đồng nghĩa với "thu hồi" các đảm bảo an ninh đi lại trên Biển Đen và "giải tán Trung tâm Điều phối chung (JCC) ở Istanbul".
JCC bao gồm đại diện cấp cao từ Nga, Thổ Nhĩ Kỳ, Ukraine và Liên Hợp Quốc. Trung tâm có vai trò kiểm tra tàu khi họ từ bên ngoài qua Biển Đen đến bốc hàng tại các cảng chỉ định ở Ukraine và chiều ngược lại để đảm bảo không mang vũ khí.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ngày 17/7 nói Thổ Nhĩ Kỳ và Liên Hơp Quốc vẫn có thể giúp Kiev duy trì một hành lang trên biển an toàn và kiểm tra các tàu chở ngũ cốc.
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cùng ngày cáo buộc Nga "vũ khí hóa lương thực, coi đây là công cụ trong cuộc chiến nhằm vào Ukraine", ảnh hưởng đến hàng triệu người trên thế giới. Ông Peskov hôm nay bác bỏ, cho rằng Nga đã thực hiện đầy đủ nghĩa vụ của mình, gia hạn sáng kiến nhiều lần, dù những điều khoản liên quan đến Moskva không được triển khai.
Theo ông Peskov, các quốc gia nghèo nhất ở châu Phi lại hưởng lợi ít nhất từ thỏa thuận ngũ cốc. Tuy nhiên, Nga sẵn sàng tiếp tục cung cấp ngũ cốc miễn phí cho họ. Moskva đã trao đổi với các đối tác châu Phi và vấn đề sẽ được thảo luận tại hội nghị thượng đỉnh Nga - châu Phi ở St. Petersburg vào tuần tới.
Hành lang an toàn theo Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen. Đồ họa: Guardian
Như Tâm (Theo Reuters, AFP)