Chiều 22/7, Quốc hội thảo luận ở tổ về kinh tế xã hội, ngân sách 6 tháng và kế hoạch nửa cuối năm 2021.
Đề cập tới "sức khoẻ" doanh nghiệp qua các đợt dịch bệnh, ông Phan Đức Hiếu - Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý kinh tế trung ương (CIEM) nói tác động của làn sóng Covid-19 lần thứ 4 này rất khác những lần trước. Giai đoạn dịch trước đây đứt gãy chuỗi cung cầu, giờ các quốc gia có kế hoạch mở cửa, doanh nghiệp có nhiều đơn hàng nhưng lại không sản xuất được.
"Trước đây chúng ta sản xuất được thì không tìm được thị trường, giờ có thị trường lại khó sản xuất do dịch lây lan nhanh", ông Phan Đức Hiếu nói.
Ông Hoàng Văn Cường - Phó hiệu trưởng Đại học Kinh tế Quốc dân, đoàn đại biểu Hà Nội, cho rằng các biện pháp hay gói hỗ trợ doanh nghiệp vừa qua mới theo kiểu "hà hơi thổi ngạt".
Bối cảnh hiện nay, Chính phủ cần có giải pháp mạnh hơn, các gói hỗ trợ không phải chỉ để "doanh nghiệp không bị chết, người dân không thiếu đói, mà phải sự bứt phá".
"Nếu không đẩy nhanh phục hồi doanh nghiệp, nguy cơ Việt Nam lỡ nhịp với kinh tế thế giới là hiện hữu", ông Cường nhận xét.
Ông Hoàng Văn Cường - Phó Hiệu trưởng Đại học Kinh tế Quốc dân, đại biểu Hà Nội. Ảnh: Hoàng Phong
Theo ông Cường, từ đầu năm đến nay, mặt bằng lãi vay cho doanh nghiệp đã giảm, song chênh lệch giữa huy động - cho vay vẫn lớn. Đây là dư địa để giảm thêm lãi vay cho doanh nghiệp.
"Giảm lãi suất như vừa qua chỉ giúp doanh nghiệp "không bị chết", còn để họ bứt phá, đón được các xu hướng kinh tế thì phải có những nguồn đầu tư lớn, mới hoàn toàn", ông nhấn mạnh.
Theo báo cáo Chính phủ, nửa đầu năm nay số doanh nghiệp rút khỏi thị trường có xu hướng tăng, với 70.209 doanh nghiệp tăng gần 25%. Có 35.607 doanh nghiệp ngừng kinh doanh, tăng hơn 22% so với cùng kỳ và chiếm xấp xỉ 51% tổng số doanh nghiệp. Tỷ lệ người dân thất nghiệp, thiếu việc làm và tình trạng thiếu lao động cục bộ gia tăng.
Những giải pháp ngắn hạn cho doanh nghiệp đã có, nhưng để đạt được mục tiêu thì giải pháp cần rõ ràng hơn. Phó Viện trưởng CIEM đề nghị phân phối nguồn lực hỗ trợ cho doanh nghiệp thực sự cần thiết và có thể sống sót được, không dành nguồn lực cho nhóm đương nhiên rút khỏi thị trường, dù không có đại dịch xảy ra vẫn không thể sống nổi.
Cùng quan điểm, ông Nguyễn Văn Hiển - Viện trưởng Viện Nghiên cứu Lập pháp, đoàn đại biểu tỉnh Lâm Đồng, nói gói hỗ trợ doanh nghiệp trước đợt dịch thứ 4 lần này phải đủ lớn, có thể quy mô như gói hỗ trợ 62.000 tỷ đồng trước đây, hoặc lớn hơn thì mới là "liều vaccine, vực dậy các doanh nghiệp".
"Chính phủ cần biện pháp mạnh, có giải pháp căn cơ bởi gói hỗ trợ vừa qua chỉ giải quyết vấn đề trước mắt, còn căn cơ quan trọng phải có giải pháp giúp doanh nghiệp sản xuất kinh doanh thời "hậu Covid-19", ông nhấn mạnh.
Ngoài ra, theo ông Phan Đức Hiếu, Chính phủ cần cân nhắc miễn thuế VAT cho các doanh nghiệp đang thực hiện "3 tại chỗ" ở các nhà máy. Ông cũng đề nghị các địa phương không nên ban hành thêm những chính sách làm gia tăng chi phí, khó khăn cho doanh nghiệp, như chi phí cảng biển, hoặc quy định về kiểm dịch...
"Tôi đề nghị, năm 2021 không nên ban hành bất kể quy định nào khiến tăng chi phí của doanh nghiệp. Thậm chí là dừng một số chi phí không cần thiết như lắp camera cho xe kinh doanh vận tải", Phó Viện trưởng CIEM đề xuất.
Anh Minh