Một số tổ chức nhân quyền cho biết quân đội Myanmar đang lắp đặt mìn gần một trạm bơm gần thị trấn Nawng Arng, thuộc hệ thống ống dẫn dầu và khí đốt do Trung Quốc đầu tư. Cơ sở này cách Hsipaw, một trong những thị trấn quan trọng nhất tại bang Shan, khoảng 15 km.
Quỹ Nhân quyền Shan, một nhóm bảo vệ quyền lợi của dân tộc thiểu số tại Myanmar, ngày 18/1 cho biết một trưởng làng trong vùng đã nhận thông tin từ sĩ quan quân đội về bãi mìn. Cảnh báo được gửi từ hai tháng trước. Phía quân đội khuyến cáo người dân không đến gần khu vực nguy hiểm.
Binh sĩ Myanmar tại một chốt gác tại thủ đô Naypyidaw, ngày 17/2/2021. Ảnh: AFP.
Một số cư dân sống gần Hsipaw cũng thừa nhận họ có nghe thông tin tương tự. Nhiều người không dám vào rừng săn thú hoang hay lượm củi vì sợ đạp trúng mìn.
Thông tin quân đội Myanmar rải thêm mìn tại bang San xuất hiện giữa giai đoạn chính quyền quân sự và lực lượng chống đảo chính gia tăng căng thẳng. Từ giữa tháng 12/2021, quân đội đã tổ chức nhiều đợt không kích ở bang Kayah khiến hàng chục nghìn người phải sơ tán.
Mạng lưới gần 800 km đường ống đã trở thành vấn đề trọng điểm trong quan hệ Myanmar - Trung Quốc từ sau cuộc đảo chính năm ngoái. Một số nguồn thạo tin khẳng định quan chức Trung Quốc nhiều lần yêu cầu chính quyền quân sự tăng cường an ninh cho các dự án của nước này, trong đó có đường ống dẫn dầu và khí đốt qua Myanmar đến thành phố Côn Minh thuộc tỉnh Vân Nam của Trung Quốc.
Đường ống khí đốt qua Myanmar đến Trung Quốc hoạt động từ năm 2013, còn đường ống dẫn dầu được mở vào năm 2017. Mỗi năm hệ thống này chuyển 22 triệu tấn dầu và 12 tỷ m3 khí đốt đến Trung Quốc.
Hệ thống đường ống dẫn dầu và khí đốt dài gần 800 km đi qua Myanmar vào Trung Quốc. Đồ hoạ: SCMP.
Theo các chuyên gia, thông tin quân đội Myanmar rải thêm mìn quanh hệ thống đường ống dầu và khí đốt sang Trung Quốc cho thấy chính quyền quân sự xem an ninh của dự án nước ngoài là vấn đề cực kỳ nhạy cảm.
Chuyên gia Jason Tower thuộc Viện Hòa bình Mỹ (USIP) cảnh báo chiến lược của chính quyền quân sự có nguy cơ phản tác dụng nếu ảnh hưởng đến những cộng đồng địa phương. Dân thường vô tội bị đe dọa bởi bãi mìn có thể chuyển sang gia nhập lực lượng phản đối chính biến năm 2021.
"Dù mục tiêu của chính quyền quân sự là trấn an Bắc Kinh rằng họ rất nghiêm túc với cam kết bảo vệ các đường ống, Trung Quốc cần ý thức biện pháp này có thể gia tăng rủi ro đối với hành lang an ninh năng lượng của họ", Tower nhận định.
Ngoài những nỗ lực vận động chính quyền quân sự Myanmar, giới chức Trung Quốc còn liên lạc với lực lượng Chính phủ Đoàn kết Dân tộc (NUG), yêu cầu phe đối lập không nhắm đến tài sản của Trung Quốc tại nước này.
Trong cuộc phỏng vấn tuần này với truyền thông địa phương, lãnh đạo nhánh quân sự của NUG Yee Mon tiết lộ cam kết với đại sứ quán Trung Quốc lực lượng sẽ không tái diễn các vụ tấn công ảnh hưởng đến nhà máy Trung Quốc.
Trung Nhân (Theo SCMP)